Drzwi to nie tylko przegroda, której zadaniem jest oddzielenie od siebie pomieszczeń w budynku oraz zapewnienie domownikom poczucia intymności. Równie ważnym zadaniem jest stworzenie odpowiednich barier: akustycznej oraz termoizolacyjnej.

Dokonując wyboru drzwi warto kierować się również walorami użytkowymi oraz funkcjami, jakie mają one pełnić. W przypadku ciasnych pomieszczeń, uzasadnionym krokiem jest na przykład rezygnacja z najpopularniejszych na rynku drzwi skrzydłowych i zastosowanie drzwi przesuwnych, składanych lub harmonijkowych.

Ościeżnica regulowana. Fot. Pol-SkoneOścieżnica stała. Fot. Pol-Skone

Informacje podstawowe

Typowe drzwi nie są konstrukcją specjalnie skomplikowaną. Można w nich wyróżnić trzy ważne elementy. Pierwszy to ościeżnica, która w języku potocznym określana jest najczęściej mianem futryny. Element ten wykonany jest przeważnie z drewna lub metalu i osadzony na stałe w otworze drzwiowym. Ważnym uzupełnieniem ościeżnicy są listwy maskujące. Przytwierdza się je na styku ościeżnicy z murem. Ich zadanie polega przede wszystkim na ukryciu ewentualnych niedokładności, które powstały podczas osadzania futryny i tym samym poprawienie walorów estetycznych całej konstrukcji. W przypadku ościeżnic o regulowanej szerokości, których elementy „obejmują” mur, listwy maskujące nie są potrzebne. Element ruchomy, który zamyka otwór ograniczony przez futrynę, nosi nazwę skrzydła drzwiowego. Wyróżnia się dwa jego rodzaje: przylgowy lub bezprzylgowy. Pierwszy z nich wyposażony jest w tzw. przylgę – listwę, która w przypadku zamknięcia drzwi zachodzi na ościeżnicę (na całym obwodzie). Ostatnim elementem, który decyduje zarówno o estetyce, jak i funkcjonalności drzwi są okucia (szyldy, klamki, rozetki do zamków oraz klamek, prowadnice, zawiasy, elementy ozdobne itp.)

Otwieranie

Najczęściej wybieranym typem drzwi są drzwi rozwieralne. Ich swobodne użytkowanie wymaga wprawdzie sporo wolnego miejsca, ale za to są proste w montażu oraz funkcjonalne. Oś obrotu takich drzwi usytuowana jest przy jednej z bocznych krawędzi skrzydła. Przeważnie można je uchylać tylko w jedną stronę, ale na rynku dostępne są także drzwi wahadłowe. Odpowiedni rodzaj zawiasów pozwala na otwieranie takiego skrzydła w obie strony oraz samoczynne jego zamykanie. Drzwi rozwieralne mogą występować w odmianie jednoskrzydłowej (najczęściej) lub dwuskrzydłowej (w pomieszczeniach o charakterze reprezentacyjnym np. salonach, holach).

Podczas zakupu drzwi należy określić, jakiej ich odmiany potrzebujemy – lewej czy też prawej. Ustalenie tego jest niezwykle proste. Należy stanąć przed drzwiami w taki sposób, aby otwierały się w naszą stronę. W zależności od tego, po której stronie znajdują się zawiasy, mamy do czynienia z odpowiednią odmianą drzwi rozwieralnych (lewą lub prawą).

Fot. InvadoDrzwi przesuwne są doskonałym rozwiązaniem w miejscach, które charakteryzuje niewielki metraż (np. małe pokoje, korytarze). Ich użytkowanie nie powoduje bowiem przejściowego zmniejszania się powierzchni pomieszczeń. W tego rodzaju drzwiach skrzydło na prowadnicach jest przesuwane równolegle do płaszczyzny ściany. Mogą na nią zachodzić lub też chować się w jej wnętrzu. W przypadku wersji dwuskrzydłowej, dobrze jest zaopatrzyć drzwi w system synchronicznego rozsuwania. Poruszenie jednej części powoduje przemieszczanie się drugiej.

Drzwi składane nazywane są również łamanymi lub książkowymi. Przeważnie znajdują one zastosowanie w garderobach oraz spiżarniach. W tym przypadku skrzydło składane jest na pół i porusza się w prowadnicach. Ten rodzaj drzwi także nie zajmuje wiele miejsca, ale należy pamiętać, że po przysunięciu skrzydła do ościeżnicy, przejście jest nieco zwężone.

Fot. InvadoFot. Invado
Odmianą drzwi składanych są drzwi harmonijkowe. Zbudowane są z wąskich paneli (drewno, płyty wiórowe, tworzywo sztuczne), połączonych elastycznymi taśmami. Podczas rozsuwania drzwi składają się w harmonijkę przy jednej z bocznych krawędzi ościeżnicy.

Materiały

Drewno to materiał, który dzięki swoim zaletom użytkowym od bardzo dawna wykorzystywano do wyrobu skrzydeł drzwiowych. Szczególnie istotnymi cechami owego materiału są: świetna izolacyjność cieplna, spora wytrzymałość (szczególnie w stosunku do masy) oraz niewielka rozszerzalność. Niestety materiał ten, ma również sporo wad. Przede wszystkim jest niezbyt odporny na wilgoć oraz ma skłonność do wypaczania się. Może to skutkować nieszczelnością skrzydeł lub niemożnością ich całkowitego zamknięcia. Z tego też powodu producenci znacznie częściej od litego drewna, stosują tzw. klejonkę. Warstwy drewna w tym materiale ułożone są naprzemiennie w taki sposób, że zapobiega to jego odkształcaniu się.

Materiałami drewnopochodnymi stosowanymi do produkcji drzwi są również twarde płyty MDF oraz bardzo twarde HDF. Wytwarzane są one w wyniku sprasowania, w warunkach wysokiej temperatury oraz ciśnienia, włókien drewna z utwardzaczami i związkami łączącymi. Płyty MDF i HDF charakteryzuje jednorodność struktury (brak niedoskonałości w postaci np. sęków lub pęknięć), a także bardzo gładka powierzchnia. Ta ostatnia cecha pozwala na zastosowanie bogatego zestawu lakierów i okładzin w końcowym etapie produkcji drzwi.

Fot. InvadoOd pewnego czasu rosnącą popularnością cieszą się drzwi szklane. Występują one w dwóch odmianach. W pierwszej tafla szkła zabezpieczona jest wąską ramą (najczęściej z aluminium lub drewna), w drugiej tafla wyposażona jest jedynie w zawiasy oraz inne okucia (klamkę lub tzw. pochwyt). Do wykonania tego rodzaju drzwi stosuje się szkło zapewniające bezpieczeństwo użytkowania - hartowane lub klejone. Pierwszy materiał w przypadku rozbicia rozpada się na nieostre kawałki. W drugim przypadku folia będąca składową szkła nie dopuszcza do rozpadnięcia się drzwi i utrzymuje poszczególne kawałki w całości.

Konstrukacja

Skrzydło drzwiowe wykonane jest najczęściej w konstrukcji: płytowej lub ramowej (płycinowej). W pierwszym przypadku drzwi to jednolita płyta materiału. Natomiast w drugim, rama z drewna (litego lub klejonego warstwowo) oklejona jest z obu stron oraz na krawędziach cienką warstwą materiału drewnopochodnego. Pustą przestrzeń wewnątrz wypełnia się płycinami (np. płytami wiórowymi, kartonowymi wkładkami o budowie plastra miodu lub drobnymi elementami z płyty pilśniowej).

Na rynku dostępne są również drzwi stalowe. Ich rama powstaje z kątowników lub płaskowników i pokryta jest arkuszami blachy ocynkowanej. Przestrzeń wewnątrz wypełnia przeważnie wełna mineralna lub pianka poliuretanowa.

Kilka praktycznych rad

Podczas zakupu drzwi należy znać wszystkie wymiary otworu w ścianie, w którym będą one umieszczone. Klienci podają sprzedawcy najczęściej tylko wysokość i szerokość, a tymczasem warto znać jeszcze grubość muru. Pozwoli to na łatwiejsze dobranie odpowiedniej ościeżnicy. Wszelkich pomiarów najlepiej dokonywać już po wykonaniu prac tynkarskich oraz ułożeniu podłogi. Warto zastanowić się, czy drzwi, które zostały przez nas wybrane (przede wszystkim ich kolor i zdobienia) nie utrudnią ewentualnych zmian w aranżacji wnętrza.

Należy dobrze przemyśleć funkcjonalność dokonanego wyboru. Przede wszystkim to, czy określony rodzaj drzwi nie będzie powodował np. niszczenia mebli (ich obijania, rysowania). Zły wybór może również skutkować kłopotami w swobodnym poruszaniu się po wnętrzach mieszkalnych.

Poważnego zastanowienia wymaga również decyzja o tym, czy drzwi powinny być oszklone. Tak - jeżeli chcemy dodatkowo doświetlić jakieś pomieszczenie. Raczej nie – jeżeli zależy nam na zachowaniu atmosfery intymności. Jeżeli w pomieszczeniu znajduje się większa ilość drzwi, to względy estetyczne przemawiają za tym, aby były one jednego wzoru. Drzwi w łazienkach, toaletach oraz kotłowniach powinny otwierać się na zewnątrz (względy bezpieczeństwa),

Fot. Dre

Drzwi i wnętrza

Wysokie drzwi uznawane są przeważnie za bardziej reprezentacyjne. Z całą pewnością ich otwarcie sprawia, iż pomieszczenia wydają się połączone w „pełniejszy” sposób. Kiedy nadproże nad otworem drzwiowym jest usytuowane stosunkowo blisko sufitu, ludzki mózg „daje się oszukać” i uznaje obserwowaną przestrzeń za większą niż jest w rzeczywistości.

Odpowiednie dobranie wielkości drzwi może również poprawić optyczne proporcje pomieszczenia. Niskie pokoje będą wydawały się wyższe jeżeli drzwi, które do nich prowadzą będą sięgały niemal do sufitu. W pomieszczeniu małym warto rozważyć zamontowanie drzwi lustrzanych, które w znaczący sposób powiększą optycznie przestrzeń. Tego rodzaju drzwi doskonale sprawdzą się również w: holach, łazienkach i garderobach.

Drzwi łazienkowe oddzielają pomieszczenia, w których występuje znacząco różna temperatura oraz wilgotność powietrza. Muszą zatem zapewnić odpowiednią izolację termiczną, a także zachować odporność na oddziaływanie wody. Ponieważ takie drzwi stanowią jednocześnie granicę stref większej i mniejszej prywatności, powinny zapewniać również izolację optyczną oraz akustyczną. Mimo to w dolnej części skrzydła powinny znajdować się otwory (o łącznej powierzchni min. 220 cm2) zapewniające cyrkulację powietrza.

prawo, w lewo…
…do wewnątrz lub na zewnątrz, w ścianę lub po ścianie - drzwi można otwierać drzwi na wiele sposobów. – Wszystko zależy od tego, czy np. ktoś jest prawo - czy leworęczny, czy pomieszczenie jest duże czy małe, czy meble stoją tu czy tam - wymienia Adam Hucz, odpowiedzialny za markę drzwi wewnętrznych Invado. – Do małych pomieszczeń zaleca się drzwi przesuwne. Z tym zastrzeżeniem, że te chowane w ścianie muszą być uwzględnione już na etapie projektu pomieszczenia. System naścienny można natomiast montować później - zaznacza. Niewątpliwą zaletą systemów przesuwnych jest oszczędność miejsca. – Nie potrzebują odpowiedniego promienia do otwarcia, jak to jest w przypadku drzwi uchylnych. Warunkiem przy systemie naściennym przesuwnym jest pozostawienie wolnego miejsca na ścianie, po której przesuwane są drzwi. Rozwiązaniem pośrednim są drzwi łamane, gdzie jedno skrzydło łamane w połowie lub mniej już popularne, harmonijkowe (złożone z wąskich paneli połączonych elastycznym materiałem). Mimo wszystko wciąż najbardziej popularne są drzwi uchylne.

Więcej o drzwiach w artykule: abc wyboru drzwi, wejdź...