Fot. Nateo

Chłodzenie pasywne

Chłodzenie pasywne, zwane również biernym lub naturalnym, cechuje się niewielkimi kosztami eksploatacji oraz bardzo niskim zużyciem energii. Zawdzięcza to wykorzystywaniu zaledwie części podzespołów zastosowanych w pompie. Pozostałe, jak np. sprężarka, pozostają w spoczynku i są uruchamiane tylko do podgrzewania cwu.

System funkcjonuje w oparciu o źródła dolne. Krążący w układzie czynnik roboczy (najczęściej glikol) pochłania z nich niską temperaturę, która w lecie wynosi ok. 6-8˚C, a następnie przekazuje ją wodzie. Ciecz przepływa przez system chłodzenia powierzchniowego (z reguły podłogowego), absorbując nadmiar ciepła z pomieszczenia. Aby zwiększyć efektywność tego procesu, instaluje się dodatkowo klimakonwektory. Urządzenia te wyposażone są w wentylatory, dzięki którym temperatura obniżana jest znacznie szybciej. – Optymalnym rozwiązaniem w takim układzie jest zastosowanie chłodzenia sufitowego. Ciepłe powietrze unosi się, przez co proces jego schładzania przebiega znacznie sprawniej niż w przypadku standardowej podłogówki – mówi Piotr Słaby z firmy Nateo.

Ciepło pochłaniane w trakcie procesu chłodzenia trafia z powrotem do źródła dolnego, co usprawnia jego regenerację po okresie zimowym. Chłodzenie pasywne można stosować przy pompach woda-woda lub woda-solanka. Nie wykorzystuje się w tym celu pomp woda-powietrze, ponieważ temperatura zewnętrzna w sezonie letnim jest zbyt wysoka.

Do chłodzenia pasywnego dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie tzw. sond geotermalnych, które gwarantujące niezwykle stabilne źródło chłodzenia. Urządzenia te umieszcza się głęboko w ziemi, gdzie temperatura utrzymuje się na stałym poziomie. System jest układem zamkniętym, dlatego wystarcza włączyć go zaledwie kilka razy w roku.

Chłodzenie aktywne

Alternatywnym rozwiązaniem jest tzw. chłodzenie aktywne. Jego efektywność jest czterokrotnie wyższa niż pasywnego, ponieważ do działania wykorzystuje pracę sprężarki. Wiąże się to jednak z większym zużyciem energii elektrycznej. Warto przy tym zaznaczyć, że zapotrzebowanie energetyczne takiego systemu jest niższe niż w przypadku tradycyjnej klimatyzacji. Ma to związek z temperaturami czynnika, do którego przekazywane jest ciepło odbierane z budynku. – Chłodzenie aktywne umożliwiają tzw. pompy odwracalne, które funkcjonują analogicznie do lodówki. Aby pompa zaczęła chłodzić, wystarczy odwrócić bieg jej działania – stwierdza Piotr Słaby. Pompy odwracalne wykorzystują do chłodzenia kompresor oraz specjalny zawór czterodrogowy. Zmieniając jego pozycję, odwraca się obieg pompy, co powoduje, że skraplacz i parownik zamieniają się funkcjami. Pozostała część procesu odbywa się w sposób analogiczny do metody pasywnej, jednak dzięki sprężarce wydajność jest znacznie większa. W trakcie schładzania powstaje dodatkowo tzw. ciepło odpadowe, które można wykorzystać do podgrzewania innych odbiorników np. basenu.

Każda z powyższych metod chłodzenia ma swoich zwolenników. Dla jednych ważniejsze są koszty, dla innych zaś efektywność chłodnicza. Wszystko zależy zatem od naszych priorytetów.