Fot CRH Klinkier
W Patoce – malowniczo położonym przysiółku wsi Panoszów na Opolszczyźnie – przemysł ceramiczny rozwijał się od XIX wieku. Tradycja kultywowana jest dziś w cegielni, której sercem jest tzw. piec Hoffmana z 1875 roku. – Tworzy go 16 komór połączonych w formie wydłużonego okręgu – mówi Piotr Czerski, Dyrektor Handlowy firmy CRH Klinkier, obecnego właściciela Patoki. – Ogień stopniowo "wędruje" przez kolejne pomieszczenia, wypalając układane w nich ręcznie partie materiału.

Jeden cykl produkcyjny trwa 8 dni. Nad jego przebiegiem czuwają doświadczeni palacze, którzy kontrolując temperaturę i czas wypalania decydują o kolorze klinkieru, a odpowiednio dozując spalany w piecu miał węglowy – wpływają na niepowtarzalną fakturę gotowego produktu. Umiejętności fachowców z Patoki są nierzadko wykorzystywane przy realizacji zamówień specjalnych, przeznaczonych m.in. do prac przy obiektach zabytkowych, wykonanych często z cegieł o unikalnych strukturach i odcieniach.

Fot CRH Klinkier
W lubuskiej Gozdnicy przemysł ceramiczny rozwinął się w wieku XVIII, a w jego drugiej połowie funkcjonowała tam już największa w Europie manufaktura ceramiczno-kamionkowa. Jedną z tajemnic sukcesu, która po dziś dzień stanowi o wyjątkowości gozdnickiego klinkieru, okazały się bogate złoża iłów mioceńskich. – To glina, która dzięki małej zawartości tlenków żelaza umożliwia produkcję cegieł w kolorze żółtym, znanych obecnie pod nazwą Sahara – wyjaśnia Piotr Czerski.

Niezwykła barwa w połączeniu z wyjątkową trwałością sprawiły, że produkowana w Gozdnicy ceramika stała się ceniona na całym świecie. Tutejsze dachówki pokrywały dachy reprezentacyjnych gmachów m.in. w Lipsku, Helsinkach i Jerozolimie. W Polsce najbardziej spektakularną realizacją ostatnich lat jest bazylika w Licheniu, wykorzystująca cegłę Sahara. Również klinkier z Patoki cieszy się dużym uznaniem wśród krajowych i zagranicznych klientów. Wykorzystywany był zarówno do realizacji nowych, prestiżowych projektów (Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Szkoła Filmowa w Łodzi), jak i renowacji miejsc historycznych, w tym Zamku Królewskiego na Wawelu, zamku w Malborku i klasztoru na Jasnej Górze.

Fot CRH Klinkier
Obie wyjątkowe cegielnie piszą dziś kolejne rozdziały swoich niezwykłych historii. I tak jak w minionych dziesięcioleciach, tak i dziś dokładają kolejne cegiełki – dosłownie i w przenośni – do upiększania otaczającej nas architektury.