Fot. Beghelli Polska
Od 1 września obowiązuje zakaz sprzedaży żarówek halogenowych, dlatego sklepowe półki zapełniły się ledowymi zamiennikami. Ich montaż 1:1 odpowiada tradycyjnym źródłom. Jednak parametry LED znacznie różnią się od tych, do których przyzwyczaiły nas klasyczne żarówki. Wykorzystując nasz brak doświadczenia w zakupie ledów, niektórzy producenci eksponują nie te dane, które są dla nas najważniejsze. Jak zatem prawidłowo odczytać parametry LED?

Zmiana warty – o moc żarówki dbają lumeny, nie Waty

Podstawowym parametrem odróżniającym źródła światła LED od klasycznych rozwiązań jest wartość mocy podawana w lumenach (lm), a nie jak to było dotychczas – w Watach. Im więcej lumenów, tym żarówka będzie mocniej świecić. Dlatego na opakowaniach dla ułatwienia zamieszcza się informację o odpowiedniku tradycyjnej żarówki. Np. żarówka 60W będzie równa 806 lumenom, dzięki temu łatwiej jest dobrać potrzebną moc do rodzaju pomieszczenia. Tabelę wartości DIM w łatwy sposób możemy znaleźć w Internecie i porównać liczby znajdujące się na opakowaniu wybranego produktu.

Sprawdź klasę energetyczną żarówki

Kolejną kwestią jest klasa efektywności energetycznej, którą każdy producent sprzętu elektronicznego ma obowiązek umieszczać na opakowaniu. Z etykiety energetycznej dowiemy się, jak dużo energii potrzebuje żarówka, żeby móc świecić. Za najbardziej energooszczędne uważa się te o klasie A++. Szukając informacji na temat efektywności energetycznej, przy okazji zwróćmy także uwagę na rodzaj napięcia. Do domowego użytku wybierajmy te o 230 V, ponieważ takie jest standardowe napięcie w gniazdkach.

Przystępna cena i trwałość na lata

Ledy charakteryzują się znacznie większą trwałością niż klasyczne rozwiązania. Żeby mieć pewność dobrego zakupu, zwróćmy uwagę na ich żywotność. – Czas pracy żarówek LED wyraża się w godzinach (h). Podczas eksploatacji ich strumień światła staje się po prostu mniejszy. Kiedy widzimy wyraźnie, że nasza lampa świeci słabiej niż dotychczas – to znak, że musimy wymienić żarówkę. Jednak ledy zastosowane w żarówkach, charakteryzują się długą żywotnością, która może wynosić nawet do 40 tys. godzin. W przybliżeniu daje to 4,5 roku nieustannego świecenia – tłumaczy Michał Jastrzębski, dyrektor techniczny z firmy Beghelli Polska. Na etykiecie produktu powinna znaleźć się także liczba cykli on/off. Nieco droższe żarówki LED utrzymują liczbę cykli on/off na poziomie 35 tys., co zapewnia ich bezawaryjną pracę na lata.

Jasno i przytulnie – jak osiągnąć taki efekt za pomocą źródeł światłą LED?

Przed zakupem żarówki powinniśmy się także zastanowić, jaka barwa będzie nam odpowiadała najbardziej. Do wyboru mamy ciepłą i zimną. Ich wartość podawana jest w Kelwinach (K) i mieści się w dwóch przedziałach: od 2700 do 3000 K (barwa ciepła) oraz od 5000 do 6000 K (barwa zimna). Nie musimy zapamiętywać tych jednostek, ponieważ na opakowaniu najczęściej napisany jest jej rodzaj. Na ciepłobiałą zdecydujmy się w pomieszczeniach przeznaczonych do odpoczynku i relaksu, natomiast na zimną w miejscach, w których powinniśmy się czuć pobudzeni, np. w gabinecie. Nie łączmy także dwóch barw światła w jednym pomieszczeniu. Jeżeli w salonie zdecydowaliśmy się na górne światło o chłodnym odcieniu, nie montujmy żarówek o ciepłej barwie w mniejszych punktach świetlnych. Jeżeli zależy nam na wiernym odtwarzaniu kolorów oświetlanych przedmiotów, znajdźmy na opakowaniu wartość Ra. Do wszystkich domowych zastosowań nadają się te produkty, których wskaźnik Ra wynosi powyżej 80, natomiast kiedy chcemy dokładnie odwzorować barwy, szukajmy żarówek o wskaźniku Ra > 90.

Uwaga na tanie podróbki

Żeby mieć pewność dobrego i bezpiecznego zakupu, powinniśmy wybierać oświetlenie od sprawdzonych producentów. – Żarówki LED wypuszczane na rynek muszą posiadać odpowiednie certyfikaty i spełniać unijne normy, dlatego na opakowaniu powinniśmy szukać znaku CE, który jest wskazaniem na zgodność produktu z przepisami Unii Europejskiej. Umieszczając ten znak, producent deklaruje, że dany produkt jest zgodny ze wszystkimi wymaganiami prawnymi w zakresie oznakowania CE oraz może być sprzedawany na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Zaś dyrektywą, która chroni środowisko jest RoHS (ang. Restriction of Hazardous Substances). Zakłada ona, że nowy sprzęt elektroniczny wprowadzony do obiegu na terenie UE, począwszy od 1 lipca 2006 roku nie będzie zawierał materiałów szkodliwych, w tym: ołowiu, rtęci czy kadmu – podsumowuje Jastrzębski. O bezpieczeństwie dla oczu i skóry mówi norma IEC 62471 (norma bezpieczeństwa fotobiologicznego), która nakłada na producentów obowiązek sprawdzenia intensywności promieniowania optycznego.

Jak dobrać odpowiedni gwint żarówki LED?

Nowoczesne żarówki LED posiadają typowy gwint E27 lub E14 (wersja węższa), najczęściej stosowany w gospodarstwach domowych. Obecnie możemy kupić także ledowe odpowiedniki halogenów, które bez przeszkód instalujemy w sufitach podwieszanych, korytarzach czy podczas dekoracji mebli lub gablot, ponieważ posiadają one dokładnie taki sam, uniwersalny gwint.

Jeżeli zdecydujemy się na oświetlenie LED, pamiętajmy także o jego prawidłowej utylizacji. Czy urządzenie poddawane jest recyklingowi, dowiemy się z symboli umieszczonych na opakowaniu (charakterystyczne trzy strzałki). Zużyte żarówki umieszczajmy w specjalnie przeznaczonych do tego typu produktów – pojemnikach na elektrośmieci. Możemy je także oddać w dedykowanych do tego punktach zbiórki odpadów elektronicznych. Ich listę znajdziemy na stronie internetowej każdej gminy.