Kąt nachylenia dachu, czyli kąt powstały pomiędzy jego połacią a poziomem konstrukcji, ma ogromne znaczenie dla wyglądu i trwałości konstrukcji dachowej. Wpływa na jej estetykę, możliwość zastosowania rodzaju i montażu okien dachowych, wygodę użytkowania i przede wszystkim wybór pokrycia, a co za tym idzie – koszt wykonania i szczelność dachu. Jest to również parametr, który determinuje wybór pokrycia dachu.

Znaczenie kąta nachylenia połaci

Spadek dachu odpowiada za odprowadzanie wody deszczowej i zwałów śniegu z jego połaci. Dlatego, im jest on mniejszy, tym rosną wymagania względem szczelności pokrycia dachowego i ostatecznego jego wyboru oraz sposobu montażu. Z kolei im jest większy, tym wzrastają wymagania dotyczące mocowania pokrycia do więźby dachowej. Warto też wiedzieć, że jest on parametrem objętym nakazem stosowania w poszczególnych warunkach Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego, dlatego nie wszędzie można zbudować dom z dachem o wybranym przez inwestora kącie nachylenia.

Kąt nachylenia połaci a klasyfikacja dachów

Kąt nachylenia połaci podawany jest w dwóch wartościach: procentach i częściej spotykanych stopniach, dlatego też pozostaniemy przy tej ostatniej mierze. Generalnie rozróżniamy cztery rodzaje klasyfikacji dachów pod kątem ich spadku:
 - dachy płaskie (choć tak naprawdę całkiem płaskie nie są), mają kąt nachylenia od 3 do 6 stopni,
 - dachy o niskim kącie nachylenia, mieszczą się w przedziale od 6 do 12 stopni,
 - dachy umiarkowanie strome sięgają do 45 stopni, 
 - dachy strome powyżej 45 stopni, sięgające czasami nawet 65 stopni. 

Znany jest też mniej obligatoryjny, ale równie często funkcjonujący podział, według którego wszystkie dachy do 10 stopni są płaskimi, a powyżej tej wartości – stromymi. 

Obliczanie kąta nachylenia dachu

Zamawiając projekt lub przebudowę domu u architekta, wielu inwestorów może zadać pytanie: po co dodatkowo obliczać i mierzyć kąt nachylenia dachu? Warto jednak poświęcić chwilę, by samemu dokładne to sprawdzić, gdyż błędnie podana wartość lub zmiana nachylenia kąta dachu już na etapie budowy rodzi wiele konsekwencji. 

Przede wszystkim należy liczyć się z tym, że trzeba będzie ponownie uzyskać pozwolenie na budowę, a czasami wręcz z jego odmową. Zmiana kąta może spowodować też modyfikację obciążeń ścian szczytowych fundamentów i stropu poddasza, długości elementów więźby dachowej i całej konstrukcji dachu, rozmiarów używanego pokrycia dachowego, a co za tym idzie sposobu jego montażu.  Zatem warto wcześniej to sprawdzić, tym bardziej że obliczenia te wcale nie są aż tak skomplikowane. 

Wyliczenie kąta nachylenia dachu w procentach dokonuje się wg następującego wzoru:
- nachylenie [%] = 100 x tg α [0].
Natomiast kąt nachylenia dachu w stopniach obliczamy wg wzoru:
- nachylenie [0] = arctg (nachylenie [%] / 100 ) x 180 / π.

Kąt nachylenia dachu można także określić przez wyznaczenie na ścianie szczytowej poziomego odcinka o długości metra i zmierzenie odległości od obu jego końców do połaci. Różnica w wartościach oznacza wzniesienie dachu na długości metra. Na podstawie poziomu wzniesienia dachu można określić stopień nachylenia.

Wybór pokrycia dachowego

Najpopularniejszym w Polsce i jednocześnie najtrwalszym, zdrowym oraz ekologicznym materiałem do wykonania pokrycia dachu są dachówki ceramiczne i cementowe. Pomimo dostępności na ryku szerokiej gamy modeli dachówek, warto podkreślić, że możliwość wyboru podlega pewnym ograniczeniom, a głównym ich wyznacznikiem jest właśnie kąt nachylenia dachu. Generalnie dachówek nie można kłaść na dach płaski i nie zaleca się również pokrywać nimi dachów o małym spadku. Szczególnie dla dachówek cementowych ta graniczna wartość wynosi min. 22 stopnie kąta nachylenia połaci dachowej. 

Są jednak na rynku takie modele, które przeczą tej zasadzie. Dobrej jakości dachówkami ceramicznymi, przy zastosowaniu dodatkowych zabezpieczeń, możemy spokojnie pokryć dach o bardzo małym spadku, np. dachówki PREMION, SINFONIE czy FUTURA marki CREATON położymy nawet na dachach o 7-stopniowym kącie nachylenia. Warunkiem jest zastosowanie odpowiedniej warstwy wstępnego krycia.

Dachówki doskonałe na każdy dach

Wszystkie dachówki CREATON mogą być użyte do dachów wyjątkowo stromych (do kąta nachylenia 90 stopni). Możliwe jest to dzięki perfekcyjnej konstrukcji zamków oraz optymalnej tolerancji przesuwu na zamkach górnych. Te rozwiązania pozwalają optymalnie dopasować dachówki do prawie dowolnej połaci i nie ma to żadnego negatywnego wpływu na stopień szczelności całego dachu. 

Doskonałymi parametrami odznaczają się wielkoformatowe ceramiczne dachówki tego producenta, jak np. TITANIA i nowoczesna, płaska SIMPLA, które przy użyciu dodatkowej membrany CREATON zapewnią właściwą szczelność dachom o kącie nachylenia 10 stopni. Istotne jest też, że wszystkie wymienione dachówki można położyć na dachu o niskim stopniu nachylenia bez konieczności stosowania pełnego odeskowania, co pozwala na znaczne obniżenie kosztów budowy konstrukcji dachowej.  

Również dachówki cementowe CREATON: klasyczna GÖTEBORG lub płaska KAPSTADT, można z powodzeniem położyć na dach o stosunkowo niskim spadku, zaczynający się od nawet 10 stopni kąta jego nachylenia. Podwójne zamki i zapory wodne solidnie zabezpieczają przed wnikaniem wody i śniegu pod połać wybranej konstrukcji dachowej. 

Oczywiście z wszystkich wymienionych powyżej modeli, jak i pozostałych dachówek znajdujących się w bogatej ofercie CREATON można wykonać konstrukcję dachową o nieco większym kącie nachylenia, mieszczącym się w przedziale od 30 do 45 stopni. Taki dach, bez dodatkowego uszczelnienia, doskonale sprawdza się w panujących w naszym kraju warunkach klimatycznych i zapewne z tego powodu jest też najczęściej stosowany w budownictwie jednorodzinnym.

Więcej informacji, porad oraz ciekawych inspiracji na temat dachówek ceramicznych i cementowych można znaleźć na stronie www.creaton.pl/blog.