Szarzejące drewno to dziś jeden z najgorętszych trendów w architekturze. Patyna na elewacjach i tarasach jest świadomie poszukiwana przez architektów i inwestorów, stając się estetycznym wyborem na miarę współczesnych realizacji. „Srebro” na fasadzie i tarasie symbolizuje autentyczność, szlachetność i ponadczasowy charakter naturalnych materiałów.
Wystarczy przejrzeć nagradzane realizacje architektów z całego świata, aby zauważyć, że patynujące drewno na stałe weszło do kanonu projektowania. Tak jak rdzewiejąca stal kortenowska dodaje charakteru bryle, tak srebrzysta patyna nadaje elewacjom głębi i ponadczasowego uroku. Z tą różnicą, że proces starzenia drewna budzi pozytywne emocje – jest kojarzony z naturalnością, trwałością i ciepłem.
Dlaczego drewno zmienia kolor?
Proces szarzenia to efekt działania promieniowania UV zawartego w świetle słonecznym, które prowadzi do stopniowej degradacji ligniny i celulozy – kluczowych składników drewna. Równolegle na wygląd powierzchni wpływają czynniki atmosferyczne: deszcz, wiatr, wilgoć i skrajne amplitudy temperatur. Do tego dochodzą mikroorganizmy – grzyby czy pleśnie – które wzmacniają efekt patynowania. Kluczowe jest jednak to, że proces ten nie obniża parametrów technicznych materiału. Drewno, nawet po latach, zachowuje swoją odporność biologiczną i trwałość, niezależnie od gatunku – od luksusowych odmian egzotycznych po bardziej dostępne europejskie.
Szlachetny odcień wymaga czasu i słońca. A ponieważ wielu inwestorów nie chce czekać latami na efekt naturalnej patyny, coraz częściej sięga po gatunki i rozwiązania, które pozwalają uzyskać srebrzystą elewację od razu po montażu.
Koniec ery modrzewia syberyjskiego
Jeszcze do niedawna liderem wśród naturalnie szarzejących gatunków był modrzew syberyjski. Jego popularność opierała się zarówno na estetyce, jak i dostępności. Jednak obecny zakaz importu sprawił, że rynek poszukuje alternatyw. Okazuje się, że istnieją gatunki nie tylko wyglądające podobnie, lecz także przewyższające modrzew parametrami użytkowymi i trwałością. Największym zainteresowaniem cieszy się dziś termodrewno.
Termodrewno – fińska odpowiedź na potrzeby współczesnej architektury
Termowanie to proces, który narodził się w Finlandii – ojczyźnie saun i drewnianych domów. Wysoka temperatura i para wodna zmieniają strukturę drewna, prowadząc do karmelizacji zawartych w nim cukrów. Efekt? Materiał staje się stabilny wymiarowo, pozbawiony żywicy, odporny na korozję biologiczną i w pełni ekologiczny. Jego trwałość szacuje się na około 30 lat. Co istotne, termodrewno uzyskało klasę 2 odporności biologicznej według normy EN ISO 350-2, podczas gdy modrzew syberyjski oceniono niżej – w klasie 3.
– Termodrewno to materiał premium, modyfikowany bez użycia chemii, a jednocześnie przyjazny środowisku. Każda deska magazynuje CO₂, zamiast uwalniać go do atmosfery. To rozwiązanie nie tylko trwałe i estetyczne, ale również w pełni zgodne z ideą zrównoważonego budownictwa – podkreśla Darina Lazarova, ekspertka od tarasów i elewacji z JAF Polska.
Lunawood i Luna Arctic Layer
Fińska marka Lunawood, uznawana za światowego lidera w dziedzinie termowania, od lat współtworzy nagradzane projekty architektoniczne. Jej produkty cenią zarówno architekci, jak i inwestorzy, poszukujący drewna o najwyższych walorach estetycznych i użytkowych. Odpowiadając na rosnące zainteresowanie szarzejącymi powierzchniami, Lunawood wprowadził na rynek Luna Arctic Layer, dostrybuowane w Polsce przez firmę JAF.
Jest to odpowiedź na potrzebę natychmiastowego efektu patyny. Deski mają powierzchnię malowaną na srebrno-szary kolor, który w naturalny sposób adaptuje się do warunków atmosferycznych. Pod wpływem słońca i deszczu odcień stopniowo się zmienia – miejsca nasłonecznione bledną, natomiast zacienione zachowują głębszy ton szarości. Dzięki szczotkowaniu struktura drewna zachowuje srebrzyste refleksy w swoich zakamarkach, potęgując efekt naturalności.
– Od lat edukujemy klientów, że szarzenie nie jest wadą, lecz cechą prawdziwego drewna. Luna Arctic Layer to idealne rozwiązanie dla inwestorów, którzy chcą cieszyć się elegancką, spatynowaną elewacją już od pierwszego dnia montażu. To szczególnie atrakcyjne np. w projektach nowoczesnych stodół – zaznacza ekspertka z JAF Polska.
Co więcej, szerokość desek – aż 188 mm – wzmacnia monumentalny efekt fasady. Montaż jest szybki i wygodny dzięki profilom z piórem i wpustem, a sama elewacja nie wymaga dodatkowej konserwacji. Wariant w profilu typu „zetka” pozwala stosować deski także we wnętrzach, tworząc spójną estetykę całego budynku. Trwałość i odporność na różne warunki klimatyczne potwierdzają realizacje Lunawood z Europy, Azji czy Ameryki. W Polsce wyłącznym dystrybutorem marki jest JAF Polska.
Architektura w równowadze
Choć wybór gatunku i rodzaju wykończenia ma kluczowe znaczenie, nie można zapominać o podstawach montażowych. Niezależnie od rodzaju drewna konieczne jest zastosowanie dylatacji, zachowanie odpowiedniego dystansu od ściany, a także projektowanie okapów w taki sposób, aby woda nie spływała bezpośrednio na elewację. Równie ważne jest unikanie kontaktu drewna z gruntem – dolne partie fasady powinny być oddzielone od podłoża murem lub inną barierą. Szczególnej uwagi wymaga czoło desek, które ze względu na swoją nasiąkliwość musi być odpowiednio zabezpieczone. Tylko wtedy inwestor zyskuje gwarancję, że elewacja pozostanie estetyczna i trwała przez dekady.
Srebro, które nie wychodzi z mody
Patynowanie drewna to dziś nie chwilowa moda, lecz stały element współczesnej architektury. Naturalne szarości wpisują się zarówno w minimalistyczne bryły modernistyczne, jak i w projekty inspirowane tradycyjną zabudową. Dzięki nowoczesnym technologiom, takim jak termowanie, oraz innowacyjnym rozwiązaniom pokroju Luna Arctic Layer, efekt srebrnej elewacji dostępny jest od pierwszego dnia montażu. A co najważniejsze – bez kompromisów w kwestii trwałości, ekologii i funkcjonalności.
JAF działa na rynku od ponad siedmiu dekad i posiada swoje oddziały w wielu lokalizacjach na terenie prawie dwudziestu krajów. Działalność w Polsce rozpoczęliśmy w 2008 roku. Jesteśmy dystrybutorem hurtowym drewna i innych materiałów, a ponad 75-letnia tradycja Grupy JAF w sprzedaży drewna, rozwinięta sieć placówek i ogromna różnorodność produktów, stawia nas na pozycji jednego z liderów tej branży.
Warto przeczytać
