Laureaci konkursu Złoty Medal Chemii 2012. Pośrodku zdobywca nagrody głównej, Tomasz Trzeciak z Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej, po lewej laureat drugiej nagrody, Krzysztof Borys, również z Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej, po prawej laureat trzeciej nagrody, Paweł Kulboka z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Z lewej strony zdjęcia stoi Piotr Gill, dyrektor generalny DuPont Poland, z prawej prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Źródło: IChF PAN, Grzegorz KrzyżewskiTomasz Trzeciak, student Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej, za pracę "Synteza i badanie soli sodowej do zastosowań w przemyśle bateryjnym" otrzymał Złoty Medal Chemii, 10 tys. zł, a także Nagrodę Publiczności, przyznaną przez tegorocznych finalistów konkursu.

W swojej pracy zajmowałem się elektolitami do nowego typu baterii - tzn. baterii sodowo-jonowej. Oczekujemy, że zrewolucjonizują one rynek nowoczesnych baterii - powiedział zwycięzca konkursu w rozmowie z PAP. Wyjaśnił, że baterie, nad którymi pracuje, mogłyby zastąpić powszechne baterie litowo-jonowe. Zaznaczył, że światowe zasoby litu stosowanego w bateriach powoli się kończą. A w bateriach, nad którymi pracuje, lit można byłoby zastąpić tańszym i łatwiej dostępnym sodem. Student ma nadzieję, że baterie będą miały lepsze parametry niż baterie litowo-jonowe. Jeśli pomysł Trzeciaka się przyjmie, baterie nowego typu mogłyby zastąpić baterie w samochodach elektrycznych, telefonach, laptopach czy magazynach energii pochodzących ze źródeł odnawialnych.

Drugie miejsce i Srebrny Medal Chemii zdobył również student Politechniki Warszawskiej, Krzysztof Borys. W swojej pracy badał związki, które mogłyby posłużyć przy opracowaniu sensorów czułych na obecność cukru. Takie czujniki mogłyby znaleźć zastosowanie np. przy oznaczaniu stężenia cukru we krwi. Chemik wyjaśnia, że wśród związków, które mają możliwość oddziaływania z cukrami są kwasy boronowe. Student PW badał m.in. jak cząsteczki kwasu boronowego unieruchomić na powierzchni złota. Krzysztof Borys w nagrodę otrzymał 5 tys. zł.

Z kolei Paweł Kulboka z Uniwersytetu Warszawskiego - laureat Brązowego Medalu Chemii w swojej pracy licencjackiej pracował nad elektrosorpcją wodoru w nanocząstkach palladu. "Chcę zoptymalizować sposób przechowywania wodoru, uznawanego obecnie za paliwo przyszłości" - opowiedział PAP chemik.

Dodał, że magazynowanie wodoru w zbiornikach z wysokim ciśnieniem nie jest optymalne - przy dużej masie i objętości zbiornika wodoru magazynuje się stosunkowo niewiele. Wbrew pozorom znacznie wydajniejsze byłoby upakowanie wodoru np. między atomami metali - np. palladu. Wodór przechowywany w taki sposób nie tylko zajmowałby mniej miejsca, ale również stanowiłby mniejsze zagrożenie - nie byłoby ryzyka, że gaz ten wybuchnie czy się ulotni. Paweł Kulboka przyznaje, że pallad jest bardzo drogi - w końcu to metal szlachetny. Ale być może dzięki badaniom nad tym materiałem odkryte zostaną pewne właściwości nanocząstek palladu, które posłużą do produkcji innych materiałów o podobnych właściwościach. Laureat Brązowego Medalu Chemii otrzymał 2,5 tys. zł.

W konkursie wyróżniono jeszcze dwoje studentów z UW, studenta z PW oraz studentkę z Politechniki Wrocławskiej. Osoby te otrzymały nagrodę w wysokości 1 tys. zł.

Podczas uroczystości wręczenia medali, dyrektor IChF PAN podkreślił, że wśród nagrodzonych prac znalazły praktyczne pomysły, które można byłoby wprowadzić na rynek. Zaoferował pomoc laureatom, którzy w wyniku prac postanowili założyć własną firmę komercjalizującą wyniki badań.

Z kolei prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, prof. Maciej Żylicz, zachęcał laureatów do uczestniczenia w programach FNP, zwłaszcza w programie START. Przywołał statystyki: laureaci tego programu uzyskują habilitację o 10 proc. szybciej niż inni badacze. Przypomniał, że dotychczas w programie START wyróżniono już 2,5 tys. uczonych.

Konkurs o Złoty Medal Chemii organizowany był już po raz drugi. To projekt nie tylko dla licencjatów, ale też i dla Polski - podsumował dyrektor IChF PAN.