Fot. BRITOP Lighting

Przyczyny takiej sytuacji mogą być różne: 

zewnętrzne – czyli np. następuje uszkodzenie sieci przesyłowej albo z jakichś powodów dostawca chwilowo wyłącza prąd, 
wewnętrzne – zwarcie czy przeciążenie instalacji, nieusunięte uszkodzenie instalacji lub sprzętu, stosowanie samodzielnie wykonanych przedłużaczy, włączników itp., samodzielna i prowizoryczna naprawa sprzętu czy instalacji, stosowanie w pomieszczeniach tzw. mokrych urządzeń bez podwójnej izolacji itp. 

Należy przestrzegać regularnych przeglądów instalacji elektrycznej i natychmiast usuwać wszelkie zaobserwowane uszkodzenia. Symptomem, sugerującym konieczność modernizacji instalacji, są często „wyskakujące” bezpieczniki – najczęściej dochodzi do tego po włączeniu kolejnego sprzętu (pralki, zmywarki, piecyka elektrycznego, czajnika itp.). To sygnał, że instalacja jest przeciążona i wymaga modernizacji. Im szybciej się na nią zdecydujemy, tym skuteczniej unikniemy ryzyka zwarcia, którego skutkiem może być pożar. Pomijając wyładowania atmosferyczne i celowe podpalenia, właśnie zwarcia i wady instalacji elektrycznej oraz ludzka bezmyślność są ich najczęstszymi przyczynami. 

Fot. BRITOP Lighting

Dostosowana do potrzeb

W przepisach nie ma wprawdzie wyrażonego wprost nakazu przeprowadzenia modernizacji instalacji elektrycznej, jednak zobowiązują one właścicieli i administratorów lokali do jej w należytym stanie technicznym. Dostosowania do dzisiejszych potrzeb wymagają zwłaszcza instalacji w budynkach 30-letnich i starszych. Często były one wykonane z przewodów aluminiowych, które z upływem lat uległy osłabieniu, a także zaprojektowane na zdecydowanie mniejsze pobory energii. Liczba urządzeń elektrycznych, których używamy na co dzień, jest coraz większa i stare kable o zbyt małym przekroju nie radzą sobie z dostarczaniem do nich energii.

Problemy nie omijają też nowego budownictwa. Jednym z najczęstszych jest złe rozplanowanie położenia gniazd lub wyłączników, co skutkuje ”wyskakiwaniem” bezpieczników. Zmodernizowana lub nowa instalacja elektryczna musi być wyposażona w rozdzielnicę z modułami ochronnymi, a w obwodach należy uwzględnić trzy przewody (kabel ochronny oddziela się od zerowego). Ponadto, przewody o przekroju do 10 mm2 nie mogą być aluminiowe lecz miedziane. 

Fot. Kontakt Simon

Elektrykowi należy zlecić: 

– ocenę stanu instalacji, 
– naprawę uszkodzonej instalacji elektrycznej, 
– wymianę i rozbudowę istniejącej instalacji, 
– wykonanie nowej instalacji, 
– montaż opraw oświetleniowych i innych odbiorników podłączonych na stałe, 
– naprawę urządzeń elektrycznych. 

Centrum domowej instalacji elektrycznej

To rozdzielnica, czyli specjalna, zamykana skrzynka, która zazwyczaj jest umieszczona przy drzwiach wejściowych. Znajdują się w niej wyłączniki, ograniczniki, styczniki, a także – jako wyposażenie opcjonalne - aparatura sterująca i sygnalizacyjna. Zgodnie z przepisami, nie ma w niej tradycyjnych „korków”. Współczesna znormalizowana szyna instalacyjna zawiera nowoczesne urządzenia modułowe, które montuje się na zacisk. 

Fot. Kontakt SimonDo tablicy rozdzielczej podłączone są obwody elektryczne zasilające poszczególne odbiorniki energii (np. pojedyncze urządzenia dużej mocy) lub ich grupy (gniazdka, oświetlenie), umieszczone wewnątrz domu/mieszkania i np. w ogrodzie. Bezpieczeństwo ich pracy zapewniają wyłączniki i ochronnikami, które chronią przed ryzykiem porażenia, skokami napięcia, skutkami zwarcia czy przeciążenia. Im bardziej skomplikowana instalacja, im więcej obwodów i podłączonych do niej sprzętów, tym większa liczba znajdujących się w rozdzielnicy modułów i osprzętu zabezpieczającego. Mogą w niej znajdować się także np. urządzenia sterująco-sygnalizacyjne (kontrolki napięcia, zegary sterujące ogrzewaniem elektrycznym, wyłączniki zmierzchowe itp.), które pozwalają na kontrolę stanu instalacji i automatyzację działania urządzeń. 

PAMIĘTAJ!
Ponieważ pojemność rozdzielnicy jest ograniczona, dokonując wyboru weź pod uwagę nie tylko sprzęt już posiadany, ale też przewidywany do podłączenia. Dzięki temu unikniesz problemów przy instalowaniu nowych urządzeń. 

Fot. Kontakt Simon

Ile obwodów? 

Odpowiedź jest prosta: im więcej, tym lepiej. Ich liczba zależy od rodzaju, ilości i mocy podłączanego sprzętu. Pamiętajmy, że każde urządzenie, które zużywa do pracy dużą ilość prądu, powinno mieć własny obwód. Ponadto niezalecane jest, by moc urządzeń podłączonych do jednego obwodu była wyższa niż 3,5 kW. Jeden obwód może też obsługiwać max. 20 punktów świetlnych lub 10 gniazd wtykowych. Oddzielne obwody powinny mieć np. pralka, lodówka, zmywarka, kuchenka elektryczna, komputer wraz z urządzeniami peryferyjnymi, sprzęt RTV; a także automatyka kotła c.o., elektryczny przepływowy podgrzewacz wody, centralka alarmowa, napęd bramy garażowej itp. 
Każdy z obwodów powinien mieć właściwe zabezpieczenie, z czego najważniejszy jest oddzielny wyłącznik nadprądowy. Trzeba też uwzględnić w projekcie kilka wyłączników różnicowo-prądowych, do których podłącza się grupy obwodów (np. do jednego obwody z pomieszczeń mokrych, do innego obwody zewnętrzne). 

Estetyka i komfort

Remont to świetna okazja do tego, aby dokonać poważnych zmian w instalacji elektrycznej. Nie tylko zamontować większą liczbę gniazd wtykowych i łączników, ale też dostosować ich położenia do potrzeb użytkowników, a także wymienić przewody. Dzięki temu pozbędziemy się z domu wszelkich przedłużaczy. O czym nie wolno zapomnieć? Przede wszystkim, że w zmodernizowanej trójżyłowej instalacji obowiązkowe jest używanie wyłącznie gniazda z bolcem. 

Fot. Kontakt SimonA jak montować gniazdka i włączniki? To już zależy od indywidualnych preferencji inwestora. Mogą być one instalowane samodzielnie lub w zestawach ze wspólną ramką. Ramki wielokrotne pozwalają na zdecydowane poprawienie funkcjonalności instalacji oraz poprawiają jej estetykę. Mogą zawierać różne wejścia, zależne od tego, jakie w danym miejscu są niezbędne. Obok złącz elektrycznych można w nich umieścić np. gniazdko telefoniczne, komputerowe czy antenowe.

W miejscach, w których zostały zaplanowane ramki, trzeba zamontować puszkę z odpowiednią liczbą komór lub puszki pojedyncze połączone zatrzaskami. Optymalnym sposobem mocowania gniazd są wkręty, gdyż minimalizujemy w ten sposób ryzyko obluzowania się ich. Warto zastanowić się nad montażem włączników z podświetleniem, ponieważ łatwiej będzie znaleźć je w ciemnym wnętrzu.

Warto zadbać, by osprzęt pasował zarówno do charakteru pomieszczeń, jak i stylu, w jakim są one urządzone. Na rynku jest szeroki asortyment zróżnicowanych pod względem wzorów, barw, materiałów, faktur i cen produktów, tak że bez problemu znajdziemy elementy na miarę naszych możliwości finansowych, oczekiwań i gustu. Pamiętajmy, że nawet najpiękniejszy kontakt nie jest dziełem sztuki i źle wygląda pośrodku pustej ściany, gdzie zanadto rzuca się w oczy. Po drugie, wzory przełączników zmieniają się co pewien czas, toteż - mimo ich niezawodności - dobrze kupić kilka na zapas.