Czym więc pokryć dach?

To w dużej mierze kwestia projektu, tradycji, indywidualnych oczekiwań inwestora. Czy to będzie dachówka ceramiczna lub cementowa, blacha, materiał bitumiczny, czy może łupek lub strzecha - dobrze zaprojektowany, wykonany i harmonizujący z otoczeniem dach zawsze będzie ozdobą. I posłuży przez wiele lat.

Dachówka ceramiczna

Znana i ceniona od wieków; charakteryzuje ją szlachetne piękno i klasyczny urok. Znakomicie sprawdza się jako pokrycie połaci o skomplikowanych konstrukcjach. Produkowana jest z uszlachetnionej gliny, suszonej i wypalanej w temp. ok. 1000°C, a producenci oferują ją w kolorze naturalnym (wypalonej czerwieni) i w dowolnych innych barwach. Dachówki mogą być też angobowane (posiadać naniesioną warstwę szlachetnej glinki) lub szkliwione (wykończone warstwą lśniącej glazury). Dachówki ceramiczne należą do najbardziej trwałych materiałów pokryciowych – zachowują swe właściwości użytkowe przez ponad 100 lat. Są niepalne, odporne na działanie wysokich i niskich temperatur, gwałtowne zmiany temperatury, promieniowanie UV, agresywne działanie środowiska. Są nienasiąkliwe; mają porowatą strukturę - dach ceramiczny „oddycha”, jest wodo- i dźwiękoszczelny - nie przecieka i nie przenosi hałasu wywołanego opadami deszczu. Mają dobre właściwości termoizolacyjne, są też ekologiczne i proste w konserwacji.Pokrycia ceramiczne wytwarzane są metodą tłoczną lub bardziej popularną ciągnioną. Wśród typów dachówek wyróżnić trzeba:


karpiówkę – należy do najstarszych typów dachówek, a nazwę swą wzięła od sposobu krycia (położona na dachu pojedynczo przypomina łuskę karpia; może być jednak układana również podwójnie, w tzw. koronkę).
mnich-mniszkę – pierwsza to wąska dachówka wypukła, druga – szersza, wklęsła; obie o kształcie półokrągłego korytka. Stosowane są razem i układane na zakład (mniszka pod spodem, na podłożu, mnich na niej);
esówkę (inaczej holenderkę) – pojedyncza lub podwójna; dachówka o przekroju poprzecznym przypominającym literę S; pozwala na zmienną szerokość krycia, co jest szczególnie ważne przy renowacji starych pokryć.
dachówki zakładkowe – o różnych kształtach; mają charakterystyczne wyprofilowane zakładkami na krawędziach (tzw. wpusty i wypusty), które ułatwiają układanie i pomagają uzyskać wysoką szczelność. Najpopularniejszą wersją dachówki zakładkowej jest marsylka z dwoma podłużnymi żłobieniami. Ponadto produkowane są dachówki staroniemieckie, greckie, rzymskie, przesuwne itp.

Dachówka cementowa

Są ładne, trwałe, dużo tańsze od ceramicznych. Produkuje się je z piasku, cementu, wody i naturalnych pigmentów. Gotowe elementy są suszone w specjalnych komorach. Dostępne są w szerokiej gamie kolorów, które uzyskuje się dodając do masy pigmenty i malując farbami na bazie akrylu (matowymi lub z połyskiem). Dachówka cementowa jest trwała, mrozoodporna, odporna na starzenie i destrukcyjny wpływ warunków atmosferycznych, ekstremalne temperatury, a także na promieniowanie UV. Ma gładką powierzchnię i niską nasiąkliwość. Jest odporna na porastanie mchem i glonami oraz na brud, jednak po kilkunastu latach wymaga ponownego malowania w celu odświeżenia intensywności koloru. W porównaniu z ceramiczną, dostępna jest w mniejszym asortymencie kształtów.

Pokrycia blaszane

Nowoczesne pokrycia blaszane są trwałe, odporne na warunki atmosferyczne i korozję, estetyczne i wytrzymałe. Zastosowanie różnych powłok sprawia, że zyskują one także podwyższoną odporność na porastanie mchem, grzybami itp., mniej dokuczliwy staje się też odgłos kropli deszczu uderzających w pokrycie. Różnorodność kolorów i kształtów sprawia, że estetycznie i efektownie wyglądają one na praktycznie każdym dachu. Blaszane pokrycia, dostępne w postaci arkuszy blachy płaskiej, trapezowej, falistej oraz blachodachówki, mogą być wykonane z miedzi, stali, aluminium albo cynku. Dach miedziany cechuje się wieloletnią trwałością (nawet 300 lat), odpornością na korozję, wysoką estetyką. Charakterystyczna dla niego zielona patyna przydaje mu klasy i elegancji. Ponieważ jednak miedź jest materiałem drogim, najczęściej bywa stosowana na pokrycia obiektów reprezentacyjnych albo do charakterystycznych jego elementów (wieżyczki, kopuły).


Miedziane pokrycia dachowe oferowane są w postaci płaskich taśm, arkuszy, elementów małoformatowych (dostępne w postaci płytek o różnych kształtach – np. rybiej łuski, rombu, prostokąta, łupka naturalnego; układanych na zakład) oraz blachodachówek o kształcie dachówki ceramicznej. Cechuje je bardzo dobra odporność na czynniki mechaniczne w zmiennych temperaturach, zmiana kolorytu dachu i jego elementów (miedź wraz z upływem czasu pokrywa się patyną, czyli zielonkawym nalotem będącym efektem utleniania się metalu – poza zmianą wyglądu dachu, chroni on dodatkowo przed korozją). Ważnym parametrem miedzi jest też łatwość obróbki, co pozwala na szybkie wykonanie niezbędnych obróbek dekarskich i skomplikowanych elementów architektonicznych. Pokrycia z miedzi dostępne są w naturalnym kolorze metalu, a także np. pomarańczowo-czerwonym, turkusowo-zielonym. Blachy oksydowane i ocynkowane nie pokrywają się patyną.


Pokrycia z blachy stalowej charakteryzują się łatwością wykonania i odpornością na działanie zewnętrznych czynników (m.in. dzięki pokryciu stali warstwą cynku lub alucynku i zastosowaniu powłok ochronno-dekoracyjnych). Poszczególne warstwy, naniesione w procesie powlekania stali, chronią materiał, nadają barwę, podnoszą odporność na działanie czynników atmosferycznych. Jako warstwę zewnętrzną wykorzystuje się różne powłoki, m.in.: poliester (standardowy lub matowy), plastizol, PLADUR^® mat special; PVDF (bardzo trwała, cienka powłoka, o bardzo wysokiej odporności na UV, uszkodzenia mechaniczne, zanieczyszczone i agresywne środowisko), pural (powłoka na bazie poliuretanów, bardzo trwała; o wyjątkowo wysokiej odporności na uszkodzenia mechaniczne, agresywne środowisko i promieniowanie UV; ma delikatnie strukturalną, jedwabną powierzchnię); posypki (mineralne lub ceramiczne, pokryte bezbarwnym lakierem akrylowym lub poliestrowym). Blacha stalowa powlekana dostępna jest w postaci blachy dachówkowej, trapezowej i płaskiej. Walorem tego pokrycia jest dostępność w szerokiej gamie barw, a także uniwersalność zastosowań.


Pokrycia z aluminium są bardzo lekkie, trwałe i wyjątkowo odporne na czynniki zewnętrzne, uszkodzenia mechaniczne, duże różnice temperatur oraz wysokie i niskie temperatury, jak też korozję. Cechuje je ponadto wiatroodporność oraz brak potrzeby konserwacji. Aluminium jest materiałem przyjaznym dla środowiska, długowiecznym. Nie rdzewieje, nie zmienia barwy, nie wymaga malowania czy łatania. Można go znakomicie dopasować zarówno do obiektów zabytkowych, jak i nowoczesnych form. Aluminiowe pokrycia dachowe mogą być stosowane na wszystkich rodzajach budynków, także sakralnych. Dzięki niewielkiej wadze, materiał znakomicie sprawdza się podczas renowacji, gdyż nie wymaga wzmacniania więźby dachowej. Pokrycia dachowe z aluminium oferowane są w postaci blachy płaskiej, powlekanej i dachówek, w szerokiej gamie kolorystycznej.


Dachy cynkowe wykonywane są z blachy cynkowej uszlachetnionej i powlekanej, czyli głównie tytan-cynku. Niewielkie ilości tytanu, miedzi i aluminium podwyższają jej odporność na działanie agresywnych warunków środowiskowych oraz na korozję. Pokrycia z tytan-cynku charakteryzują się specyficzną szaro-niebieską barwą, która koresponduje z każdą bryłą budynku, niezależnie od tego, czy reprezentuje on styl nowoczesny, modernistyczny, czy klasyczny. W miarę upływu lat pokrywa się on szlachetną, ciemnoszarą patyną (warstwą pasywacyjną) - zmienia ona jedynie wygląd dachu, w żaden sposób nie wpływając na parametry techniczne i wytrzymałościowe. Wręcz przeciwnie, warstwa ta dodatkowo chroni blachę, zwiększając jej wytrzymałość i odporność na zniszczenie. Tytan-cynk to materiał o wieloletniej trwałości; cechuje go odpowiednia sztywność, możliwość formowania i przerabiania, podatność na lutowanie oraz efektowny wygląd.

Płytki włóknocementowe

Materiał ten znakomicie sprawdza się przede wszystkim w przypadku, gdy oczekujemy, że pokrycie będzie efektowne i estetyczne, a jednocześnie - ze względu na konstrukcję dachu - lekkie. Płytki włóknocementowe to wyroby małoformatowe, dopasowujące się do kształtu dachu, oferowane w szerokiej gamie wzorów i kolorów. Do najchętniej stosowanych należą płytki o łukowatym ścięciu prawego lub lewego naroża. Wizualnie bardzo przypominają łupek; do ich produkcji używane są m.in. cement, mączka wapienna i włókno celulozowe. Są materiałem ekologicznym, trwałym, estetycznym, odpornym na działanie niesprzyjających warunków atmosferycznych, wytrzymałym. Znakomicie sprawdzają się na dachach o skomplikowanych kształtach: kopulastych, łukowych, z dużą liczbą nadbudówek itp.

Dachówki bitumiczne

Do najważniejszych zalet tego materiału należą szczelność, bardzo mały ciężar oraz prostota montażu. Trwałość, odporność na warunki zewnętrzne oraz na przenikanie wody zapewnia im masa asfaltowa. Cechuje je warstwowa budowa, elastyczność (wymagają dachu ze sztywnym poszyciem), bardzo szerokie spectrum zastosowań - można nimi pokryć niemal każdy dach. Ich walorem jest też efektowny wygląd, co zawdzięczają atrakcyjnym kształtom (np. karpiówki, łupka naturalnego) i stosowanym jako materiał wykończeniowy kolorowym posypkom, folii miedzianej lub tytan-cynkowej, jednolitym kolorystycznie lub cieniowanym. Nie przenoszą do wnętrza hałasu będącego skutkiem padającego deszczu.

Łupek naturalny

Materiał naturalny, chętnie stosowany jako pokrycie dachów różnych obiektów. Jest dość drogi, ale bardzo efektowny i długowieczny (jego trwałość określa się na 300 lat). Do walorów eksploatacyjnych łupka naturalnego zaliczyć należy przede wszystkim nienasiąkliwość, mrozoodporność, odporność na wietrzenie oraz destrukcyjny wpływ warunków atmosferycznych. Występuje przede wszystkim w różnych tonacjach koloru grafitowego, ale dostępne są też płytki dachowe w kolorze purpury czy zieleni. Pokryte nim dachy są unikatowe i niepowtarzalne. Stosowane są różne rodzaje krycia, ściśle powiązane z kształtem szablonu (łukowy, prostokątny, łuskowy, octogones, coguettes, rybia łuska) i dające odmienne efekty - krycie staroniemieckie (płytki o różnej szerokości i wysokości), krycie łukowe i w łuskę. Najbardziej charakterystyczne jest tzw. dzikie krycie, które cieszy się dużym zainteresowaniem, jest jednak dość trudnym do wykonania pokryciem.