Fot. obud.pl Wielu inwestorów bagatelizuje istotę kompletnej izolacji przeciwwodnej. Często zastępują ją namiastkami, które nie dają gwarancji ochrony w przypadku zwiększenia np. poziomu wód gruntowych na terenie inwestycji. Ryzyko jest niemałe, gdyż fundamenty mogą ulec poważnym uszkodzeniom, a montaż hydroizolacji w budynku już istniejącym może nas niemiło zaskoczyć kosztami. Dlatego warto jest zadbać o właściwą ochronę na samym początku, niż liczyć na szczęście.

Co w glebie piszczy, czyli przygotowanie fundamentu

Przygotowania do hydroizolacji domu zaczynają się na etapie jego planowania. Najpierw należy zebrać informacje o warunkach gruntowych terenu, na jakim planujemy budowę. Od nich uzależniony jest wybór posadowienia fundamentów. Chociaż polskie prawo nie wymaga od inwestorów badań warunków gruntowo-wodnych (w przypadku budowy domu jednorodzinnego), warto je wykonać. Tańszym sposobem jest przeprowadzenie wywiadu z sąsiadami, którzy wybudowali już dom.

W zależności od wielkości obciążenia, jakie woda wywiera na podziemne elementy budynku, wyróżnia się następujące warunki gruntowo-wodne:
wilgoć gruntowa (woda gruntowa rozproszona), niespiętrzająca się woda infiltracyjna, spiętrzająca się woda infiltracyjna, woda wywierająca ciśnienie.

Fot. obud.pl Badanie może zaoszczędzić nam pracy w przyszłości, związanej np. z naprawą popękanych fundamentów. Jasno klasyfikuje, jaki rodzaj fundamentu należy wykonać.

Mogą to być fundamenty bezpośrednie, stawiane na podłożu nośnym. W tym wariancie, obciążenie z konstrukcji przekazywane jest z fundamentu na grunt nośny. Fundamenty pośrednie (słupy, pale, studnie)stosuje się w dwóch przypadkach. Pierwszy – warstwa gruntu nośnego znajduje się na głębszych warstwach, drugi - poziom wód gruntowych jest bardzo wysoki.

Ze względu na głębokość usadowienia wyróżniamy fundamenty płytkie i głębokie. Te pierwsze umiejscawia się bezpośrednio na nośnej warstwie gruntu. Standardowa posadowienie takiego fundamentu nie przekracza 4 m. Warstwa nośna fundamentów głębokich sięga głębiej. Mogą być wykonywane zarówno jako fundamenty bezpośrednie jak i pośrednie.

W Polsce przy stawianiu budynków jednorodzinnych stosuje się najczęściej fundament płytki bezpośredni.

Hydroizolacja pionowa i pozioma

Izolacja pozioma chroni przed wciąganiem wilgoci przez mury (tzw. podciąganie kapilarne) i przenoszeniem jej w wyższe partie budynku (na ściany). Montowana jest bezpośrednio na ławach i ścianach fundamentowych. W przypadku domów podpiwniczonych obejmuje także izolacje fragmentów ścian piwnicznych znajdujących się poniżej linii parteru.
Izolacja pionowa zapobiega dostawaniu się do murów wilgoci z otoczenia (wody opadowe, gruntowe). Aby izolacja pozioma była w pełni skuteczna, należy wyprowadzić ją na około 50 cm ponad powierzchnię ziemi.

Warunkiem efektywności izolacji poziomej i pionowej jest ciągłość, szczelność, dobre przyleganie do podłoża i płynność (pomiędzy przejściem jednej w drugą).

Fot. obud.pl

Hydroizolacja ciężka, średnia, lekka

Hydroizolacje części podziemnych budynku można wykonać w trzech wariantach (w zależności od specyfiki gruntu): lekkim, średnim lub ciężkim.

Ciężką izolację przeciwwilgociową stosuje się na mocno wilgotnych gruntach lub gdy istnieje ryzyko podniesienia poziomu wód gruntowych. Izolacja ciężka musi zapewniać pełną ochronę przed wilgocią oraz działaniem wód gruntowych, a także być odporną na uszkodzenia mechaniczne.

Hydroizolację średnią stosuje się w przypadku gruntów trudnoprzepuszczalnych, przewarstwionych (istnieje ryzyko powstawania zastoin wody opadowej) i zmiennego poziomu wód gruntowych (najczęściej w gruntach gliniastych i pylasto-ilastych).
Izolacja lekka nadaje się na grunty suche, łatwoprzepuszczalne, gdzie poziom lustra wód gruntowych znajduje się poniżej poziomu posadowienia budynku.

Ze względu na wysokie koszty hydroizolacji ciężkiej warto zastanowić się nad terenem pod budowę, który wymaga właśnie takiego rozwiązania.

Fot. obud.pl

Materiały do hydroizolacji gruntowej

Oferta rynkowa materiałów przeznaczonych do hydroizolacji gruntowej jest szeroka. Pierwszy segment, to grubowarstwowe, uszczelniające masy bitumiczne modyfikowane tworzywami sztucznymi (KMB). Występują w odmianach jedno- i dwuskładnikowych. Masy te cechują się dobrą trwałością i nie wymagają dodatkowych zabezpieczeń. KMB można stosować na wilgotnym podłożu.

Bitum jest również głównym komponentem papy na osnowie z włókna szklanego lub poliestrowego, papy zgrzewalne (z dodatkami uszlachetniającymi SBS – które poprawiają właściwości materiału w wysokich i niskich temperaturach), membrany samoprzylepne (łatwe w montażu, szybko ulegają uszkodzeniom - są delikatniejsze).

W zależności od zastosowanego rozpuszczalnika bitumiczne masy powłokowe dzielimy na: dyspresje wodne oraz preparaty na bazie rozpuszczalników organicznych (asfaltowe, asfaltowo-kauczukowe). Masy powłokowe na bazie tworzyw sztucznych przypominają pod względem właściwości fizycznych masy bitumiczne. Najczęściej stosowane są preparaty: lateksowe oraz polimerowe. Ich zaletą jest możliwość zabezpieczania elementów o skomplikowanych kształtach.

Kolejna gałąź hydroizolacji to mineralne zaprawy uszczelniające (mikrozaprawy, szlamy). Są to mieszanki cementu, kruszywa mineralnego, włókien, żywicy, związków hydrofobowych. Zaprawy dostępne są w odmianie sztywnej i elastycznej.

Folie są powszechnie stosowanym materiałem izolacyjnym. Produkowane najczęściej z polietylenu, polipropylenu lub polichlorku winylu. Ich układanie wymaga staranności.

Beton wodoszczelny polecany do stosowania przy wysokim poziomie wód gruntowych. Nie jest popularny ze względu na wysoką cenę zakupu, choć gwarantuje pełną ochronę hydroizolacyjną. Wielu specjalistów od fizyki budowli kwestionuje użycie betonu jako hydroizolacji oraz nazwę „wodoszczelne”.

Betonit, materiał (póki co) rzadko stosowany, posiadający ciekawą właściwość: w kontakcie z wodą zwiększa swoją objętość (kilkanaście razy). Powłoka, która powstaje, blokuje możliwość przeniknięcia wody do głębszych warstw. Jeśli umieścimy betonit w miejscu uniemożliwiającym pęcznienie, zmieni się w gęsty żel, który nie przepuści wilgoci do fundamentów. Materiały bentonitowe są oferowane w postaci: paneli, mat, taśm oraz granulatu.

Wilgoć gruntowa - woda występująca w gruncie, związana kapilarnie i transportowana siłą wiązania kapilarnego, również w kierunku odwrotnym do działania siły ciężkości.

Niespiętrzająca się woda infiltracyjna – w gruncie występuje woda przesączająca się, która nawet w czasie silnych opadów nie tworzy zastojów; z sytuacją taką mamy do czynienia, gdy zarówno grunt rodzimy powyżej i poniżej poziomu posadowienia fundamentów, jak i obsybka, stanowią grunty dobrze przepuszczalne

Spiętrzająca się woda infiltracyjna – obciążenie wodą występuje, gdy fundament jest posadowiony do 3 m poniżej poziomu terenu, grunt rodzimy jest słabo przepuszczalny (współczynnik przepuszczalności k ≤ 10 - 4 m/s), a najwyższy poziom wód gruntowych sięga nie wyżej niż 300 mm poniżej dolnej krawędzi fundamentu.

Woda wywierająca ciśnienie – woda gruntowa, której poziom znajduje się powyżej poziomu posadowienia fundamentu (okresowo lub na stałe), obciążenie występuje niezależnie od głębokości posadowienia oraz rodzaju gruntu.