Fot. Knauf Therm
Rozwiązanie, w którym podłoga pełni funkcję grzejnika ma wiele zalet, a do najważniejszych z nich należą oszczędność energii i wygoda. Mechanizm oddawania ciepła głównie drogą promieniowania sprawia, że można obniżyć temperaturę w pomieszczeniu nawet o 3°C i nadal odczuwać optymalny komfort cieplny. Taki system wymaga jednak starannego planowania, gdyż późniejsze zmiany są w zasadzie niemożliwe. Projekt powinien zawierać między innymi takie elementy jak długość, rozstaw i średnica rur grzewczych, układ pętli oraz grubość termoizolacji. Budowa grzejnika zależy od rodzaju pomieszczenia i jego położenia w strukturze budynku. Układ i rozstaw pętli w salonie na parterze może bowiem wyglądać inaczej niż np. w holu na wyższym piętrze. Bardzo ważnym elementem projektowania ogrzewania podłogowego jest dobór odpowiedniego rodzaju i grubości termoizolacji, gdyż znacząco wpływa ona na efektywność oddawania ciepła przez system do pomieszczenia.

Fot. Knauf Therm

Dobrze ułożony system grzewczy

Wyjątkowo korzystną cechą ogrzewania podłogowego jest równomierny i subtelny sposób oddawania ciepła, którego strumienie unoszą się z dołu do góry. Aby ten mechanizm działał w pełni efektywnie, orurowanie układa się na odpowiednio dobranej warstwie termoizolacji. Przede wszystkim ogranicza ona straty ciepła do gruntu, które w tej sytuacji mogą być znacznie większe niż w przypadku podłóg nieogrzewanych. Jej drugą funkcją jest natomiast kierunkowanie strumieni energii cieplnej w kierunku pomieszczenia. Najlepiej w tej roli sprawdzają się płyty EPS o specjalnie wyprofilowanym kształcie, który umożliwia prowadzenie rur w warstwie izolacji. Na powierzchni materiału znajdują się wypustki, między którymi mocuje się rury bez użycia dodatkowych akcesoriów montażowych, a dodatkowy frez na brzegach płyt pozwala na tworzenie trwałych połączeń między nimi. Materiał o większych rozmiarach niż standardowo sprawia ponadto, że układanie ocieplenia przebiega szybciej. Oprócz termoizolacji podłogi należy pamiętać o zastosowaniu izolacji brzegowej przy ścianach zewnętrznych. Wykonuje się ją z pianki polietylenowej o grubości 10 mm i wysokości 150 mm. Z jednej strony zapobiega ona stratom ciepła do przegród zewnętrznych, a z drugiej niweluje naprężenia powstające w wyniku odkształceń, jakim ulega podłoga pod wpływem temperatur. Na tak przygotowanej warstwie izolacji układa się rury w układzie pętlowym lub meandrycznym, zachowując przy tym odstępy od 10 do 30 cm. Układ meandrowy stosuje się zwykle w pomieszczeniach z oknami i drzwiami zewnętrznymi, gdzie występują zwiększone straty ciepła. Dzięki takiemu ułożeniu rur strumień ciepła oddawanego przez podłogę jest największy przy ścianach zewnętrznych, gdzie zapotrzebowanie na ciepło jest większe, natomiast maleje w kierunku środka pomieszczenia. W strefach brzegowych rury układa się dodatkowo w mniejszych odstępach. Układ pętlowy zapewnia natomiast równomierny rozkład temperatur na powierzchni całej podłogi, dlatego może być stosowany w tych strefach budynku, które nie mają ścian zewnętrznych, jak np. hol czy łazienka. Kolejnym etapem jest wylanie warstwy chudego betonu, najlepiej o dobrej przewodności cieplnej. Rury powinny być przy tym zakryte warstwą wylewki o grubości 3,5 cm. W celu uniknięcia ewentualnego pękania wylewki pod wpływem pracy termicznej należy zastosować dylatacje z taśmy PE.

Jak dobrać grubość termoizolacji?

Grzejnik podłogowy może składać się z różnych warstw, w zależności od tego czy pomieszczenie jest umieszczone na parterze czy na piętrze budynku. W przypadku podłogi na gruncie mogą wystąpić duże straty ciepła, dlatego wymaga ona zastosowania odpowiednio grubej warstwy termoizolacji o jak najniższym współczynniku lambda. Zgodnie z europejską normą PN-EN 1264 należy ją dobrać tak, aby wartość oporu przegrody wyniosła R=1,25 m²K/W. Podkreśla się jednak, że biorąc pod uwagę polskie warunki klimatyczne i zaostrzające się wymagania odnośnie energooszczędności warto zastosować minimalnie 10-15 cm styropianu i więcej. Izolację układa się na folii polietylenowej w dwóch warstwach w układzie mijankowym, czyli w taki sposób, by łączenia płyt w dolnej i górnej warstwie nie pokrywały się ze sobą. Jako izolację cieplną podłogi na gruncie należy zastosować styropian o odporności na ściskanie CS nie mniejszej niż 100 kPa o współczynniku lambda 0,036 W/mK. Materiał o niższej odporności mechanicznej może z czasem ulegać odkształcaniu pod wpływem obciążeń mechanicznych i tracić swoje parametry cieplne. Jako wierzchnią warstwę montażową stosuje się natomiast płyty o grubości 30 mm. Materiał o doskonałym współczynniku lambda 0,033 W/mK ogranicza straty ciepła w kierunku dolnym do minimum. Natomiast w przypadku podłóg na stropach między kondygnacyjnych, gdzie zgodnie z normą wartość oporu cieplnego powinna wynosić zaledwie 0,75 m²K/W, wystarczy zastosować jedną warstwę płyt o grubości 20 mm. W tym przypadku ewentualne straty ciepła są traktowane jak zyski ciepła do innych pomieszczeń, więc nie ma potrzeby stosowania tak grubych warstw ocieplenia ja w przypadku podłóg na gruncie.