Instalacja solarna i fotowoltaiczna spełnia inną funkcję i wybór rozwiązania zależy od cech budynku oraz oczekiwań mieszkańców. Można je z powodzeniem stosować wspólnie fot. Hewalex.
Nie ma przeszkód, aby zastosować obydwa systemy, ponieważ każdy spełnia inną rolę i posiada swoje indywidualne zalety. Na pewno należy zwrócić uwagę już na etapie projektu budynku na zapewnienie odpowiedniej wolnej powierzchni dachu pod przyszłą inwestycję. Skomplikowana konstrukcja dachu utrudni, albo uniemożliwi zabudowę instalacji z kolektorami słonecznymi (w skrócie SOL) i fotowoltaicznej (w skrócie PV).

Warunki techniczne WT 2021, a zastosowanie kolektorów słonecznych i instalacji fotowoltaicznej

Rozważając zastosowanie instalacji SOL lub PV dla projektowanego domu, nie można kierować się tylko intuicją, ale potrzebna będzie chłodna kalkulacja. Warunki Techniczne WT 2021 obowiązujące od 2021 roku (a wcześniej WT 2017) dla projektowanych budynków 1-rodzinnych wymagają m.in., aby zużycie energii pierwotnej EP dla potrzeb ogrzewania, chłodzenia i ciepłej wody nie przekraczało 70 kWh/m2rok. To bardzo wymagające warunki, narzucające stosowanie dużej grubości izolacji cieplnej, energooszczędnych okien i wysoko sprawnych systemów ogrzewania, chłodzenia i wentylacji.

Najwyższe nakłady ponoszone są przy wytwarzaniu energii elektrycznej - 3 kWh energii pierwotnej (elektrownia węglowa) na 1 kWh energii elektrycznej. Z kolei najniższy zerowy (0,0) nakład energii EP cechuje instalację SOL. Wynika to ze śladowego zużycia energii przez małą pompę obiegu solarnego w stosunku do wysokich uzysków ciepła. Dla instalacji PV współczynnik nakładu energii EP wynosi więcej, bo 0,7. Wynika to z faktu podłączenia instalacji PV do sieci elektroenergetycznej, której utrzymanie wymaga nakładów energii. Tak więc wysokie znaczenie dla ograniczenia zużycia energii pierwotnej odgrywa instalacja SOL, pozwalając łatwo spełnić warunki WT 2021 już w połączeniu z kotłem gazowym. Sama instalacja PV nie zapewni spełnienia takiego wymagania, a jeśli już to dopiero w połączeniu z pompą ciepła, zasilaną z tego własnego źródła energii.

Kolektory słoneczne służą najczęściej do podgrzewania ciepłej wody użytkowej, ograniczając tym samym pracę konwencjonalnego źródła ciepła – najczęściej kotła grzewczego. Nie wymagają dużej powierzchni zabudowy fot. Hewalex.

Koszty inwestycji, a wybór instalacji SOL i PV?

Niewątpliwie koszty inwestycji dla instalacji z kolektorami słonecznymi (SOL) będą niższe niż dla instalacji fotowoltaicznej (PV). Mała instalacja SOL dla rodziny 4-osobowej wraz z montażem może być zakupiona już od ok. 9/10 tys. zł brutto, czyli za ok. 2.000/2.200 zł/kW. Typowa instalacja PV o mocy 3 kWp to wydatek rzędu 14/16 tys. zł brutto czyli 4.600/5.300 zł/kWp. Oczywiście należy tutaj uwzględnić dostępne w danej chwili dotacje, które mogą być korzystniejsze dla jednego z rodzajów instalacji. To obniży koszty ich inwestycji, ale też spowoduje zwiększenie ilości formalności, a także może skutkuje zwykle potrzebą uwzględnienia uzyskanej dotacji w rozliczeniach podatkowych.

Panele fotowoltaiczne są łatwe w montażu, jednak wymagają znacznej powierzchni dachu dobrze nasłonecznionej. W innym przypadku należy stosować np. optymalizatory mocy dla paneli fot. Hewalex.

Miejsce na dachu, a wybór instalacji SOL i PV?

Miejsce zabudowy na dachu dla wspomnianych wyżej przykładowych instalacji to odpowiednio ok. 7 m2 (SOL) i ok. 25 m2 (PV). Może to stanowić poważną barierę przy wyborze instalacji fotowoltaicznej, tym bardziej, że jest ona wrażliwa na miejscowe zacienianie przez np. kominy, drzewa, itp. Tak więc powinna być to powierzchnia dobrze nasłoneczniona o każdej porze dnia. Łatwiejszy będzie tutaj montaż kolektorów słonecznych, których zwykle stosuje się 2-3 sztuki dla typowych potrzeb ciepłej wody w domu 1-rodzinnym.

Niezależność pracy, a wybór instalacji SOL i PV?

Należy także zwrócić uwagę na niezależność instalacji SOL i zależność instalacji PV od sieci elektroenergetycznej. Dla części osób może mieć to znaczenie, że w przypadku instalacji PV należy związać się umową z Zakładem Energetycznym, ale z kolei korzystamy z sieci jako z bufora energii, obierając później nadwyżki energii (przy czym z potrąceniem „prowizji” 20%). Produkcja i oddawanie energii do sieci wymaga tutaj prowadzenia bieżących rozliczeń z zakładem, a ewentualne nadwyżki oddanej energii i niewykorzystanej w ciągu roku, przechodzą na własność energetyki.

Inwerter instalacji fotowoltaicznej przetwarza prąd stały z paneli na prąd przemienny, którego nadwyżki są kierowane do przyłączonej sieci elektroenergetycznej fot. Hewalex.
Instalacja z kolektorami słonecznymi korzysta z podgrzewacza wody jako magazynu energii. Służy on do gromadzenia ciepła na 1-2 dni. Instalacja SOL jest z kolei całkowicie niezależna od zewnętrznych sieci i nie wymaga prowadzenia żadnych rozliczeń z zewnętrznym dostawcą i odbiorcą energii. Właściciel nie jest tym samym narażony na możliwe zmiany warunków korzystania z sieci, które mogą wpłynąć na efekt ekonomiczny inwestycji.

Bilans energetyczny gospodarstwa domowego na podstawie danych GUS (raport z 2014 r. dla 4576 obiektów). Widoczny jest duży potencjał oszczędności w ograniczaniu zużycia ciepła fot. Hewalex.

Ciepło czy energia elektryczna ze słońca?

Warto wspomnieć, że główny udział w bilansie energetycznym domu stanowi ciepło i tu leży łatwo dostępny i duży potencjał szukania oszczędności eksploatacyjnych. Oczywiście w budynkach nowych, z pompą ciepła i wentylacją mechaniczną udział energii elektrycznej jest znacznie wyższy. Te różnice powinny być brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji wyboru instalacji. Należy jednak podkreślić wyraźnie, że obydwa rodzaje instalacji wykorzystują energię słoneczną do innych celów i zastosowanie ich w jednym budynku nie stanowi żadnej przeszkody.

Oferta firmy Hewalex Sp.z o.o. Sp. K. jest znana na rynku krajowym i zagranicznym od 30 lat. Ścisła specjalizacja w konstruowaniu i wytwarzaniu systemów wykorzystujących energię odnawialną, pozwoliła na opracowanie korzystnych pod względem jakości, sprawności i ceny rozwiązań. W ofercie znajdują się instalacje solarne i fotowoltaiczne oraz pompy ciepła. Firma Hewalex zajmuje w ostatnich latach pierwszą pozycję pod względem sprzedaży kolektorów słonecznych w Polsce (raporty IEO) oraz znajduje się w TOP 10 największych światowych producentów kolektorów płaskich (raporty Solrico).