Fot. Geberit
Jakość wody wodociągowej, czyli wody pitnej dostarczanej do budynku, musi odpowiadać wymaganiom wymienionym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. (Dz.U. z 2017 r., poz. 2294). Niestety, często woda spełniająca normy ulega często wtórnemu zanieczyszczeniu, czyli tzw. kontaminacji. Winę za to ponoszą odcinki rurociągów „bez przepływu”. W takich wypełnionych stojącą wodą odcinkach rozwija się życie, niewidoczne dla ludzkiego oka, często nie do wykrycia również przez nasze zmysły węchu i smaku.

Fot. Geberit

Jak powstaje wtórne zanieczyszczenie?

Przy niskim przepływie lub jego braku, temperatura wewnątrz przewodów ulega zmianie: rośnie w przypadku wody zimnej i spada w przypadku wody ciepłej. Zjawisko to stwarza bardzo korzystnie warunki do powstania kolonii bakterii (biofilmu) na ściankach przewodów. Tak zanieczyszczona woda łatwo przedostaje się do czynnych odcinków instalacji. Biofilm tworzą kolonie bakterii, wśród których najgroźniejsze to Legionella i Pseudomonas (pałeczka ropy błękitnej). Woda zawierająca bakterie jest zdatna do picia, ale zagrożenie pojawia się w momencie, gdy wymienione wyżej bakterie dostaną się do układu oddechowego np. podczas korzystania z prysznica lub kąpieli w wannie. Źródła niemieckie podają, że rocznie na około 30 tys. zainfekowanych bakterią Legionella umiera 15% chorych. W Polsce nie są znane dane dotyczące tych infekcji. Badania wykazują, że biofilmy najłatwiej powstają wewnątrz rur tworzywowych (23% do 45%), rzadziej wewnątrz rur metalowych (ok 2% miedzi i stali). Z tego wynika, że najbezpieczniejszym materiałem dla instalacji wody pitnej jest stal nierdzewna lub miedź. Jednak ze względu na cenę są to materiały rzadziej niż tworzywo stosowane w instalacjach budynków jednorodzinnych.

Sposoby na walkę z kontaminacją

Jakie są metody ochrony przed kontaminacją wody pitnej w sytuacji, kiedy w budynku są odcinki bez przepływu (np. w zimie podejście pod zawór ze złączką do węża do podlewania ogrodu) lub kiedy nie ma mieszkańców w budynku (np. w okresie wakacyjnym)? W budynkach wielorodzinnych rozwiązaniem problemu kontaminacji jest obowiązkowa dezynfekcja (chemiczna, fizyczna, termiczna) instalacji ciepłej i zimnej wody przeprowadzana po negatywnym wyniku badań jakości wody, wykonywanym co najmniej raz w roku. W budynkach jednorodzinnych sytuacja jest trudniejsza. Najczęściej nic się nie dzieje, a spuszczenie przez właścicieli wody z całego układu jest rzadkością. Warto jednak wiedzieć, że obecnie na rynku jest dostępne bardzo dobre rozwiązanie, które automatycznie wymieni wodę w nieczynnym odcinku instalacji – Geberit Rapid. To niewielkie urządzenie zazwyczaj jest montowane na końcowym odcinku instalacji. Ze względu na wielkość przepływu od 2 do 15 l/min (fabryczne ustawienie na 2 l/min) jest przeznaczone do małych instalacji domowych, dla średnic przewodów do 26 mm. Geberit Rapid jest dostarczany wraz z syfonem oraz przyłączem do kanalizacji o średnicy d50 mm, zasilany baterią 9V, która wystarcza na około 1,5 roku. Urządzenie można ustawić na określony przepływ, który będzie uruchamiany we wskazanych odstępach czasu. Fabrycznie urządzenie jest przygotowane do uruchomienia spłukiwania co 24 h, ale interwał można ustawić na maksymalnie 72 godz. Warto pomyśleć o zakupie i montażu takiego urzadzenia w instalacji domowej. Najlepiej już na etapie porjektowania instalacji poprosić o radę fachowca (projektanta instalacji sanitarnych). Jak wiadomo – diabeł tkwi w szczegółach – wielu potencjalnych problemów można uniknąć wprowadząjąc niewielkie zmiany i projektując właściwy układ przewodów w budynku.