Jeśli ścieżki i alejki mają powstać w nierównym terenie, najlepszym rozwiązaniem będą kostki i płyty „do zdań specjalnych”. Przyjrzyjmy się rozwiązaniom, które doskonale sprawdzają się w „trudnych” miejscach.
Budowanie nawierzchni na płaskim terenie nie jest większym wyzwaniem. O wiele trudniej ułożyć ścieżki i alejki na posesji znajdującej się w pagórkowatym terenie lub jeśli występują w nim znaczne różnice wysokości. Jednym z rozwiązań jest zniwelowanie terenu, jednak zabieg ten może być czasem nieopłacalny ze względów finansowych. W takich sytuacjach warto rozważyć zastosowanie kostek lub płyt, które pozwolą skutecznie zmierzyć się z „trudnym” terenem.
Łuki i zakręty – sposób nr 1
Jednym z rozwiązań, które umożliwia budowę ścieżki w nierównym terenie, jest układanie łuków. Pozwolą one na ominięcie wzniesień oraz stopniową i łagodną redukcję niewielkich różnic wysokości. Ten sposób sprawdza się na ogół w przypadku sporych działek i rozległych ogrodów z bardzo dużymi różnicami w wysokości terenu i znacznymi stromiznami. Wijące się ścieżki doskonale prezentują się również w płaskim terenie, ponieważ mogą w ciekawy sposób urozmaicić aranżację otoczenia domu. W obydwu przypadkach do ich stworzenia potrzebujemy niedużych kostek betonowych, które pozwolą uformować miękkie łuki. Taki efekt uzyskamy dzięki niewielkim przesunięciom drobnych elementów względem siebie lub układając je w określony sposób. Najlepszy rezultat gwarantują kostki o najmniejszym rozmiarze. Na rynku występuje wiele produktów, z których bez problemu stworzymy tego rodzaju ścieżki. Najczęściej są to nieduże kostki w kształcie nieregularnych czworokątów. Do tej grupy możemy zaliczyć kostkę Polbruk Carmino. Wykonamy z niej nie tylko łuki, ale też okrągłe wzory na nawierzchni. Są to naprawdę niewielkie elementy, bo posiadają wymiary 7,3/5,3×9,1 cm, 8,3/6,3×9,1, 9,3/7,3×9,1, 10,3/8,3×9,1 oraz 11,3/9,3×9,1 cm. Kostka ta występuje w fakturze gładkiej oraz obijanej. Paleta dostępnych kolorów w obu wersjach jest dość szeroka, choć nieco bogatsza w tej pierwszej. Carmino to duże możliwości aranżacyjne. Stonowane szarości (nerino, grafitowy i szary) sprawdzą się w kompozycjach w stylu nowoczesnym i skandynawskim. Beże, takie jak latte – w aranżacjach klasycznych, natomiast „gorące” hawaii i brązowy – w projektach o charakterze śródziemnomorskim i rustykalnym. Ciekawym pomysłem na wijącą się ścieżkę jest też bardzo oryginalna, nieregularna kostka Petra. Wyglądem przypomina ona skalny chodnik i jest pożądana w szczególności w kompozycjach w stylu rustykalnym i śródziemnomorskim, choć kolory alpen i onyx mogą sprawdzić się również w aranżacjach wymagających naturalnego wyglądu nawierzchni.
Pochylnia – sposób nr 2
Jeśli ścieżka ma „zgubić” różnicę poziomów, można ją również wybudować w formie pochylni. Przyjmuje się, że nachylenie alejek i ścieżek nie powinno być większe niż 8 proc. Ich szerokość warto dobrać w taki sposób, aby zapewniała komfort poruszającym się po niej osobom. Zasadniczo nie powinna być ona mniejsza niż 1,2 metra, co pozwoli korzystać z niej swobodnie także osobom z niepełnosprawnościami. Na nawierzchnię pochylni nadają się niemal wszystkie kostki i płyty. Z powodzeniem możemy tu zastosować kostki Carmino, Avanti i Petra. Ciekawym i uniwersalnym rozwiązaniem jest też na przykład kostka Polbruk Commix. Posiada ona gładką fakturę, aż 9 wersji kolorystycznych i 4 rozmiary (10x10, 10x20, 20x20 i 20x30 cm). Dzięki bogactwu rozmiarów i kolorów możemy stworzyć na pochylni niebanalne mozaiki złożone z elementów o różnej wielkości i barwie oraz bez problemu dopasować je do niemal każdej aranżacji. Commix występuje w pasujących do stylu nowoczesnego odcieniach szarości – nerino, taupe, szarym, grafitowym oraz boho. W kompozycjach rustykalnych czy śródziemnomorskich sprawdzają się natomiast brązy – hawaii, masala, cortado. Z kolei beże (latte) będą najlepiej pasować do stylu klasycznego. Jeśli pochylnia ma mieć nowoczesny charakter doskonałym rozwiązaniem będzie też tegoroczna nowość - geometryczna kostka Polbruk Toledo. Występuje ona w czterech rozmiarach: 15x15, 15×30, 30×30 i 30×45 cm oraz w aż 9 atrakcyjnych barwach. Są to szarości, czyli kolory szary, taupe, nerino, boho oraz grafitowy i właśnie one najlepiej sprawdzą się w nowoczesnych aranżacjach, ale dostępne są również beże oraz brązy.
Schody – sposób nr 3
Jeśli różnica wysokości terenu jest znaczna, a działka raczej niewielka, najlepszym rozwiązaniem są zawsze regularne schody lub pojedyncze stopnie schodowe. Można je wykonać z kostki, którą stosujemy na ścieżce i wykończyć przy pomocy obrzeży lub zbudować schody z gotowych betonowych stopni schodowych, takich jak Grando w rozmiarze 37x100 cm o wygodnej wysokości 15 cm. Mogą one łączyć płaskie odcinki lub być elementem pochylni. W niektórych przypadkach doskonałym rozwiązaniem mogą okazać się też lewitujące schody. Te z kolei można wykonać przy pomocy wielkoformatowych stopni Magna, które mają wymiar 75x100 cm i wysokość 8 cm.
Step by step – sposób nr 4
Jednym ze sposobów na nierówny teren jest też metoda step by step, czyli układanie płyt w odległości „ludzkiego kroku” od siebie. To doskonały sposób na alejkę w miejscach o mniejszym natężeniu ruchu lub tam, gdzie jest bardzo mało miejsca. Specyfika takiego sposobu układania umożliwia tworzenie skrętu poprzez odpowiednie wyprofilowanie skarpy czy spadku, a następnie układanie płyt zgodnie z ich biegiem. Do realizacji ścieżki tą metodą najlepsze będą nieco większe płyty. Zastosowanie znajdzie tu na przykład płyta Magna, która doskonale uzupełni lewitujące schody Magna lub płyta Bosso Trapez. Jest to stosunkowo duża płyta w kształcie trapezu o wymiarach 60×40/20 cm oraz gładkiej powierzchni. Występuje ona w trzech modnych kolorach – nerino, stalowym i grafitowym, które najlepiej sprawdzają się w nowoczesnych aranżacjach. Metoda step by step jest bardzo uniwersalna. To również super pomysł na płaski teren. Jej dodatkową zaletą jest zachowanie naturalnej retencji wody!
Zabezpiecz boki
Mierząc się z tematem budowy alejek lub ścieżek w trudnym terenie, trzeba zwrócić uwagę na jeszcze jedną rzecz – obrzeża. Należy je stosować, ponieważ z zasady usztywniają nawierzchnię i zapobiegają „rozsuwaniu” się kostek na boki. Dotyczy to oczywiście nawierzchni pełnej, a nie układanej metodą step by step. W przypadku prostych odcinków ścieżek i alejek wybór elementów betonowych jest dość szeroki. Można zastosować na przykład obrzeże Treo lub Fem. Jednak na łuki musimy dobrać takie elementy, które umożliwią ich budowę. Należy do nich choćby obrzeże Modern, które występuje w czterech kolorach – szarym, stalowym, grafitowym i brązowym. Te tonacje są dość uniwersalne, dlatego znajdą zastosowanie w większości aranżacji. Modern doskonale nadaje się do budowy łuków i prostych odcinków. Warto pamiętać, że obrzeża stanowią swoistą kropkę na przysłowiowym „i” przy budowie ścieżek i alejek w trudnych warunkach.
Nierówny teren może być prawdziwym wyzwaniem i wymaga bardzo indywidulanego projektu. Wybór rozwiązania jest zależny od wielu aspektów m.in. różnic w wysokości, stopnia nachylenia terenu i wielkości działki. W wielu przypadkach konieczne może okazać się też zabezpieczenie skarp. Z tego powodu warto podejść do tematu kompleksowo i skorzystać z pomocy projektantów oraz architektów krajobrazu, którzy wiedzą, jak poradzić sobie z tego rodzaju zadaniem. To piąty i chyba najskuteczniejszy sposób, by ominąć pułapki czyhające na nas w „trudnym” terenie.