Schemat działania instalacji z pompą ciepła typu woda-woda. Fot. obud.pl
Niestety, są też argumenty, które przemawiają przeciw rozwiązaniu typu woda-woda. Są nimi koszty inwestycyjne, eksploatacyjne oraz zjawisko, które można określić jako „nieobliczalność funkcjonowania dolnego źródła”. Nie oznacza to oczywiście, że inwestowanie w pompę ciepła typu woda-woda, to decyzja nieracjonalna. Trzeba mieć jednak świadomość ograniczeń takiego rozwiązania.

Co zatem trzeba wiedzieć przy wyborze układu typu woda-woda (zwanego niekiedy systemem dwóch studni – co nie jest do końca poprawne w świetle informacji zawartych w dalszej części tekstu)?

Zanim podejmiemy jakąkolwiek decyzję, w pierwszej kolejności warto przeprowadzić wywiad środowiskowy (warto zorientować się przede wszystkim, czy warunki wodno-gruntowe w okolicy naszego domu są odpowiednie dla tego typu inwestycji). Nie zawadzi również, zapoznać się z cennikami - kosztami inwestycyjnymi (instalacja typu woda-woda nie jest tania) oraz przewidywanymi kosztami eksploatacji.

Gruntowa pompa ciepła NIBE F1245 może pracować w układzie woda-woda. Fot. z archiwum NIBE BIAWAR sp. z o.o. Pompa ciepła o mocy cieplnej 8 kW (rozwiązanie możliwe do wykorzystania w przypadku domu o powierzchni 200 m²), to koszt około 33 tys. zł., montaż i pierwsze uruchomienie – 4 tys. zł., pompa głębinowa – 1,5 tys. zł, podłączenie dolnego źródła – 3 tys. zł.

Jeśli chodzi o koszt wykonania dolnego źródła, to warto pamiętać, że rozsądniej jest wykonać trzy studnie (a nie dwie) – jedna do poboru wody i dwie zrzutowe (koszt trzech studni z wyposażeniem to około 33 tysiące złotych). W ten sposób unikamy zatrzymania się pompy ciepła spowodowanej zamuleniem studni zrzutowej. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji, instalację przełączamy na drugą studnię, a pierwszą w tym czasie udrożniamy. Układ woda-woda wymaga więc stałego nadzoru. Trzeba go systematycznie czyścić. Koszt czyszczenia wymiennika pośredniego to 500 - 1000 zł. Poza tym, nawet jeśli układ sprawnie funkcjonuje dziś, wcale nie ma pewności, że będzie poprawnie działał za rok lub dwa. Zmianie mogą ulec warunki gruntowo-wodne (np. w wyniku budowy w okolicy drogi). Może nawet dojść do sytuacji, że studnie, wykorzystywane w instalacji, po prostu wyschną.

Pompa ciepła woda woda NIBE F1245. Dolne źródło-woda gruntowa. Fot. z archiwum NIBE BIAWAR sp. z o.o.Bardzo ważne jest to, aby zachować odpowiedni kierunek spływu wód podziemnych (wiercąc studnie należy go najpierw ustalić). Chodzi o to, aby woda oddawana (od której przed chwilą pompa ciepła odebrała energię), nie wracała do układu za pośrednictwem studni czerpalnej.

Niektórzy producenci życzą sobie, aby w układzie woda-woda pracował wymiennik pośredni (pomiędzy pompą ciepła, a studnią głębinową). Spowodowane jest to specyfiką wód w Polsce, które przeważnie zawierają żelazo. Powoduje to „zarastanie” wymienników, a w konsekwencji spadek sprawności układu (nic nie grozi natomiast pompie ciepła).

Koszt wymiennika, to 3,5 tys. zł, materiały pomocnicze – 1 tys. zł. Warto jednak pamiętać, że nawet najsprawniejszy wymiennik zawsze powoduje straty, które przeważnie nie są uwzględniane w katalogach przy podawaniu COP.

Katalogowo współczynnik efektywności jest w układzie woda-woda dosyć wysoki, (woda w układzie ma stałą, wysoką temperaturę - od 8^oC do 12^oC). COP nie uwzględnia jednak mocy elektrycznej pompy głębinowej, która tłoczy wodę ze studni czerpalnej. Nikt nie wie bowiem, jaką moc będzie miała owa pompa i z jakiej głębokości trzeba będzie podnosić wodę.

Warto przeczytać również:
Zastrzyk wiedzy o pompach ciepła
Pompa ciepła z kolektorem poziomym – nie dla każdego
Kolektor pionowy pompy ciepła – zaoszczędzisz nie oszczędzając
Rodzaje pomp powietrznych niskotemperaturowych
Powietrzne pompy ciepła - wysokotemperaturowy mechanizm oszczędności