Kostka Kreta, Malta gładka, Karmel i Mokka, Fot. Buszrem
Opaska wokół domu, choć nie jest elementem obowiązkowym, cieszy się popularnością. Oprócz tego, że podnosi estetykę budynku, spełnia również funkcje użytkowe. Nieprawidłowo dobrana może zaszkodzić fundamentom.
Przede wszystkim opaska wokół domu służy do zabezpieczenia dolnej partii elewacji przed zabrudzeniem. Gdy pada deszcz, przy nieosłoniętym kostką domu, woda rozbryzguje błoto, które z kolei osadza się na ścianach budynku. W efekcie dolna część ścian pokrywa się zaciekami (może też ulec trwałemu zawilgoceniu). Jeśli mamy wokół domu opaskę, nie mamy takich problemów.
Opaska brukowa, pełniąca wyłącznie rolę ochrony elewacji (Rys.1.)
Rys. 1. Opaska z kostki Roma pełni równocześnie rolę ścieżki wokół domu, Fot. Buszrem
1. Opaska o szerokości 40cm wyłożona ciemniejszą szarą kostką brukową
2. Krawężnik jednakowy dla opaski i pozostałych brukowanych nawierzchni wokół domu
3. 40cm pas zieleni oddzielający opaskę od dojścia do budynku
4. Dojście do budynku brukowane jaśniejszą kostką w tej samej tonacji kolorystycznej
5. Podjazd do garażu brukowany jasną kostką
6. Boczne pasy podjazdu wykończone za pomocą ciemniejszej kostki
Opaska może pełnić również rolę „technicznej” ścieżki wokół budynku. Jej szerokość powinna wynosić w takim przypadku 70 - 90 cm.
Opaska może również pełnić rolę alejki ogrodowej, której szerokość wynosi 120 - 150 cm. Na takiej ścieżce dwie osoby powinny mijać się bez problemu.
Opaska brukowa mająca również dodatkowe funkcje (Rys. 2.)
Rys. 2. Buszrem
1. Poszerzona do 100cm szerokości opaska stanowiąca dodatkowe „techniczne” przejście między garażem a ogrodem
2. Opaska brukowana o standardowej szerokości 40cm
3. Komin
4. Ława kominiarska
5. Stopnie kominiarskie
6. Drabina przystawiona do okapu na wysokości 3,5m, okap wysunięty 40cm przed lico ściany
7. Lokalne poszerzenie opaski do 150cm
Czego robić nie powinniśmy...
Opaskę wykonuje się z kamienia ozdobnego, kostki brukowej, betonowej, które układa się na piasku, żwirze lub pospółce. Specjaliści nie polecają, choć w Polsce jest to częste, wykonania opaski na betonie lub podsypkach cementowo-piaskowych. Dlaczego? Otóż jeśli wykonamy opaskę szczelną na betonie, nie będzie ona przepuszczała wody, jaka osiada w gruncie podczas deszczu. Część wody opadowej przesiąka aż do poziomu wód gruntowych, jednak część odparowuje.. Blokując wodzie tę możliwość, spowodujemy, że pod opaską, konkretnie przy ścianach fundamentowych, powstanie stale wilgotna strefa. Może to spowodować stałe zawilgocenie ścian, a w konsekwencji ich zagrzybienie. Jeżeli opaskę wokół domu wykonamy z samego betonu, to możemy mieć pewność, że w stosunkowo niedługim czasie zacznie ona pękać. Jej wartości estetyczne staną więc pod dużym znakiem zapytania. Dlatego trzeba pamiętać, że opaskę należy ZAWSZE wykonać z materiałów przepuszczalnych dla wody.
Schemat opaski brukowej (Rys. 3.)
Rys. 3. Rys. Buszrem
1. Zewnętrzna ściana budynku
2. Obrzeże opaski
3. Opaska brukowana
4. Grunt rodzimy
5. Pionowa izolacja przeciwwilgociowa budynku
6. Podsypka piaskowa
7. Podbudowa wyprofilowana ze spadkiem
8. Fundament budynku.
Jak uczynić z opaski estetyczny dodatek
Aby opaska rzeczywiście spełniała funkcje estetyczne, musi być właściwie dobrana. Warto mieć na uwadze kilka rzeczy. Przede wszystkim opaska to dodatek, element dekoracji, dobrze więc, by nie stała się elementem dominującym. Zdecydowanie korzystniej wygląda, gdy harmonizuje z elewacją. Nie popadajmy jednak w skrajności. Jeśli uzyskamy „efekt kameleona” możemy bardzo zepsuć proporcje budynku. Najefektowniej i najbezpieczniej jest dobrać kolor o kilka tonów ciemniejszy od koloru fasady. Dobrze jest również, jeśli opaska nawiązuje materiałem i kolorem do pozostałych nawierzchni brukowanych.
Opaska na różne sposoby
W zależności od materiałów, opaskę możemy wykonać na kilka sposobów.
Pierwszy wariant, to opaska z kamieni ozdobnych. Dolną warstwę wykonuje się z piasku o grubości 10 - 15 cm, zaś górna, o grubości 15 cm składa się z sortowanych kamyków o zbliżonej wielkości (handel oferuje duże bogactwo kolorów, faktur itp.). Takie proporcje zapewnią szybki przepływ wody opadowej do gruntu, jak również szybkie osuszanie się podłoża. Górna warstwa może być wykonana np. z kamienia białego, białego grysu ogrodowego, bądź z grubego żwiru (warto pod warstwą kamieni ułożyć agrowłókninę, która zabezpieczy opaskę przed wyrastaniem chwastów).
Opaska z kamieni. Fot. Marek Żelkowski
Obramowanie opaski można wykonać z gotowych elementów betonowych lub kamiennych. Jeśli nie zdecydujemy się na obrzeże, kamienie zaczną rozprzestrzeniać się po ogrodzie. Warto, by było nieco wyższe (kilka centymetrów) od warstwy kamieni i od trawnika, co zabezpieczy opaskę przed nanoszeniem na nią błota. Sensownym wydaje się również obłożenie obramowania chudym betonem. Dzięki temu opaska zyska na trwałości, a nam będzie łatwiej wykonywać przy niej prace ogrodowe (bez obaw, że ją uszkodzimy).
Tego typu opaskę stosuje się najczęściej przy domach na gruncie przepuszczalnym. Z kolei na gruncie nieprzepuszczalnym odpowiednia będzie opaska z kostki granitowej, brukowej lub betonowej.
W tym wariancie stosuje się kostkę o grubości 4 - 6 cm. Kostkę układamy na podsypce piaskowej (wyrównanej i wyprofilowanej), o grubości ok 15 cm. Zalecany spadek w stronę trawnika, to 2 - 4 %. Oznacza to, że przy opasce o szerokości 0,5 m różnica poziomów wynosić będzie 1-2 cm. Nie wolno pochylać opaski w stronę ściany budynku, aby woda nie zalegała bezpośrednio przy ścianach i fundamentach.
Przy tym wariancie ważnym jest, by warstwa podsypki piaskowej była odpowiednio zagęszczona, dlatego żeby kostka równo osiadała. Obrzeże, jest w tym przypadku obowiązkowe. Tutaj jednak, całkiem na odwrót niż w przypadku opaski z kamieni, obrzeże powinno być niższe od kostki (0,5-1 cm), by woda mogła z niej swobodnie spływać.
Warto przeczytać
