Propozycje Komisji Europejskiej trafią pod dyskusje Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej, które następnie negocjują ostateczny kształt przepisów i głosują większością.

- Na razie to tylko plany, natomiast w Polsce już teraz obowiązują uchwały antysmogowe, przyjmowane przez sejmiki wojewódzkie. Definiują one obowiązkowy termin wymiany kotła o klasie niższej niż 3,4 czy 5, albo wprowadzają obowiązek użycia tylko urządzeń grzewczych z certyfikatem ekoprojektu (ecodesign). - mówi Adam Krajewski z Vosti.

Uchwały antysmogowe zazwyczaj nakładają na mieszkańców danego regionu (określone przez samorząd) obowiązki dotyczące użytkowanych źródeł ciepła i montażu instalacji grzewczych tylko w nowych budynkach.

Samorządy mogą też ustanawiać całkowity zakaz użytkowania najbardziej emisyjnych typów pieców i kotłów na paliwo stałe. Uchwały antysmogowe mogą wprowadzać także selektywny nakaz wykorzystania poszczególnych paliw, a zabronić korzystania z takich jak węgiel czy drewno.

Od 2022 roku w województwie śląskim i podkarpackim obowiązuje zakaz stosowania pieców bez tabliczki znamionowej lub po prostu starszych niż 10 lat.

Do końca 2022 r. czas na wymianę kopciucha mają województwa małopolskie, mazowieckie, łódzkie. Do 1 lipca 2023 r. czas na wymianę kopciucha ma województwo świętokrzyskie, a do końca 2024 r. czas na wymianę kopciucha mają województwa kujawsko-pomorskie, lubelskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie.

Ponadto w województwie dolnośląskim zakaz rozpalania w kopciuchu zacznie obowiązywać od 1 lipca 2024 roku. W województwie pomorskim zakaz ten wejdzie w życie 1 września 2024 roku. Najwięcej czasu na wymianę starego pieca mają mieszkańcy województwa lubuskiego – muszą to zrobić do końca 2026 r.

Tych którzy nie dostosują się do terminów wymiany kopciuchów, może spotkać kara nawet 5 tys. zł.

- Już teraz obserwujemy znaczący wzrost zainteresowania pompami ciepła. Przy zasilaniu pompy ciepła z instalacji fotowoltaicznej produkującej prąd ze słońca, eksploatacja nie tylko nic nie kosztuje, ale jest również całkowicie bezemisyjna! To rozwiązanie znacznie bezpieczniejsze, tańsze oraz bardziej ekologiczne od kotłów gazowych, olejowych czy innych systemów elektrycznych. - mówi Adam Krajewski z Vosti.

Narzędziami, które mogą ułatwić inwestycje w pompę ciepła są programy dotacyjne, na przykład takie jak Czyste Powietrze. To ogólnopolski program wsparcia finansowego dla budynków jednorodzinnych, które zostaną poddane procesom termomodernizacyjnym wraz z modernizacją systemu grzewczego. Obecnie, w ramach zmian wprowadzonych przez NFOŚiGW od 25 stycznia 2022 r. inwestorzy w programie Czyste Powietrze będą mogli otrzymać do 69 tysięcy złotych wsparcia. To nawet do 36 tysięcy złotych (90% kosztów kwalifikowanych) dofinansowania przy zakupie pompy ciepła i fotowoltaiki. Zaś dla nowego budownictwa dedykowany jest program Moje Ciepła, dofinansowanie do pomp ciepła wynosi tutaj od 7 do 21 tys. zł w zależności od zakupionej i zamontowanej pompy.

Czy Polaków trzeba zmuszać do wymiany źródła ciepła na bardziej ekologiczne? Okazuje się, że kluczowa jest w tym przypadku ekonomia. Przy drożejących cenach węgla czy gazu, rodacy rozglądają się za rozwiązaniami, które będą optymalne nie tylko przy zakupie, ale również dalszej eksploatacji, w tym przypadku pompa ciepła doskonale spełnia te założenia.

Obowiązkowa fotowoltaika?

Dodatkowo warto zaznaczyć, że Komisja Europejska jakiś czas temu zaprezentowała plan REPower EU, który zakłada wprowadzenie obowiązku montażu paneli fotowoltaicznych na budynkach publicznych i komercyjnych, a nawet domach.

Od 2026 roku obligatoryjna ma być instalacja fotowoltaiki na wszystkich nowych obiektach publicznych i komercyjnych o powierzchni użytkowej ponad 250 m2.

Od 2027 roku obowiązek ma objąć istniejące budynki publiczne i komercyjne o powierzchni użytkowej ponad 250 m2. Natomiast od roku 2029 obowiązek montażu fotowoltaiki ma objąć wszystkie nowe domy.