Kolektor poziomy. Fot. DANFOSS Kolektor składa się zazwyczaj z kilku pętli rur polietylenowych (o średnicy od 3/4 do 1 cala) ułożonych na głębokości 1,5 - 2 m, w których krąży płyn niezamarzający. Płynem tym najczęściej jest roztwór glikolu (zdarza się również roztwór spirytusu technicznego, ale nie jest to do końca bezpieczne – można o tym przeczytać w tekście „Uważaj, co ci wlewają do dolnego źródła”). Na rynku dostępne są również pompy ciepła z kolektorem poziomym, w których znajduje się czynnik gazowy.

Kolektor poziomy układany w rowach. Fot. z archiwum NIBE BIAWARsp. z o.o. Żeby określić powierzchnię, jaką będzie zajmował kolektor poziomy, pierwsze co trzeba zrobić, to zorientować się, w jakim rodzaju gruntu, będzie on zakopany. Wodonośny żwir lub piasek i wilgotna glina – w takim środowisku kolektor jest najbardziej wydajny. Z kolei najgorszym rodzajem gruntu dla kolektora jest suchy piasek. Nie znaczy to jednak, że teren suchy i piaszczysty nie pozwala na instalację dolnego źródła. Jest na to sposób, w gruncie nad kolektorem można zainstalować np. rurki drenarskie, przez które odprowadzana będzie woda deszczowa z rynien lub rozsączających wodę pochodzącą z przydomowej oczyszczalni ścieków.

Od rodzaju gleby zależy powierzchnia, jaką będziemy musieli zagospodarować pod kolektor. Zależność jest taka: im lepsza gleba (dłużej utrzymuje wilgoć), tym mniejsza powierzchnia zajmowana przez kolektor. Nie zmienia to jednak faktu, że teren i tak musi być za każdym razem dosyć duży. Rurki kolektora płaskiego powinny leżeć w odległości 50 - 70 cm od siebie. Próg 50 cm jest progiem minimalnym. Decyzja o sztucznym zagęszczeniu może spowodować mniej efektywne działanie pompy. Sporo miejsca zajmuje kolektor kolektor spiralny, będący modyfikacją kolektora poziomego prostego. Rurki dolnego źródła układa się w kształcie spirali w rowach o szerokości około 80 cm.

Kolektor poziomy układany w szerokiej "wannie". Fot.z archiwum NIBE BIAWARsp. z o.o.Kolektor zatapialny. Fot. z archiwum NIBE BIAWARsp. z o.o.
Wymiennik (kolektor poziomy spiralny) zatapialny w jeziorze. Fot. z archiwum NIBE BIAWARsp. z o.o. Bardzo dobrym i efektywnym rozwiązaniem jest ułożenie kolektora poziomego na dnie stawu lub jeziora. Zapewnia to dolnemu źródłu bardziej stabilne warunki pracy.

Przykładowo, dla domu o powierzchni 200 m², wybudowanego na suchym, piaszczystym terenie (z opcją dogrzewania wody w basenie zewnętrznym), powierzchnia potrzebna na dolne źródło wynosi około 900m² . Na wykonanie takiego kolektora potrzeba 1200 m rury ułożonej w dwanaście pętli. Dolne źródło współpracuje z pompą ciepła o mocy grzewczej 10 kW i współczynniku COP (z wliczoną mocą pomp obiegowych) – 4,2.

Warto przeczytać również:
Pompa ciepła woda-woda
Zastrzyk wiedzy o pompach ciepła
Kolektor pionowy pompy ciepła – zaoszczędzisz nie oszczędzając
Rodzaje pomp powietrznych niskotemperaturowych
Powietrzne pompy ciepła - wysokotemperaturowy mechanizm oszczędności