Fot. Saunier Duval
Co zrobić, aby kocioł kondensacyjny pracował z odpowiednią mocą? Jakie czynniki należy wziąć pod uwagę? Specjaliści Saunier Duval przygotowali dla Ciebie krótki poradnik, dzięki któremu zrozumiesz, w jaki sposób audytorzy lub projektanci ogrzewania ustalają optymalną moc kotłów kondensacyjnych.

1. Zapotrzebowanie na ciepło w budynku – kluczowy element przy wyborze odpowiedniego kotła kondensacyjnego

Zapotrzebowanie na ciepło pozwala ustalić, ile energii cieplnej wystarczy do ogrzania pomieszczeń w domu, aby zachować odpowiednie warunki termiczne. W trakcie obliczeń bierze się pod uwagę bilans strat i zysków cieplnych. Przy określaniu strat można posługiwać się przyjętymi wskaźnikami, według których:
- dom bez izolacji cieplnej, który został zbudowany przed 1982 rokiem, generuje 120–200 W/m2 strat ciepła,
- dom dobrze zaizolowany, zbudowany pod koniec lat 90., przynosi straty ciepła rzędu 60–90 W/m2,
nowo wybudowany dom, który jest prawidłowo zaizolowany, generuje zaledwie 50 W/m2 strat ciepła.

Fot. Saunier Duval

2. Sezonowe i szczytowe zapotrzebowanie na ciepło – jak za ich pomocą określić moc kotła?

Zapotrzebowanie na ciepło w budynku określa się dwutorowo. Zadaniem architektów lub audytorów jest podanie wskaźnika sezonowego zapotrzebowania na ciepło i wskaźnika szczytowego zapotrzebowania na ciepło.
- Sezonowe zapotrzebowanie na ciepło [kWh/m2 × rok]
Określa, jaka ilość ciepła jest wymagana (w skali roku) dla każdego metra kwadratowego powierzchni ogrzewanego budynku, aby utrzymać w nim zakładaną temperaturę wewnętrzną. Sezonowe zapotrzebowanie jest zależne od standardu izolacji cieplnej budynku i rodzaju zastosowanej wentylacji. Do obliczeń mocy kotła potrzebne są jednak również takie parametry jak: powierzchnia budynku, średnioroczna sprawność pracy kotła i czas pracy kotła w ciągu roku (zwykle 1800–2200 h/rok).
- Szczytowe zapotrzebowanie na ciepło [W/m2]
Określa, jaka ilość ciepła jest wymagana chwilowo w warunkach obliczeniowych (dla określonych temperatur wewnątrz domu i temperatury zewnętrznej), aby utrzymać zakładany komfort cieplny. Szczytowe zapotrzebowanie zależy od standardu energetycznego budynku. Aby obliczyć moc kotła, potrzebujesz również informacji na temat powierzchni budynku i średniorocznej sprawności pracy kotła.

3. Najważniejsze czynniki, które mają wpływ na moc kotła kondensacyjnego

Wszystkie obliczenia związane z określaniem zapotrzebowania na ciepło powinny uwzględniać szereg parametrów. Architekci i audytorzy biorą pod uwagę m.in.:
- lokalizację w strefie klimatycznej kraju – według normy PN-EN 12831 w Polsce wyróżnia się 5 stref klimatycznych. Przykładowo: dla centralnych regionów kraju jest to trzecia strefa, w której projektowana temperatura zewnętrzna wynosi -20°C, a średnia roczna temperatura zewnętrzna jest równa 7,6°C;
- standard izolacji i rodzaj zastosowanej wentylacji – im lepsza izolacja i wentylacja, tym mniejsze straty energii cieplnej;
- usytuowanie domu względem stron świata – domy, w których większość okien jest skierowanych w stronę południową, mogą zyskać więcej energii cieplnej ze słońca niż domy, które są w dużej mierze usytuowane w kierunku północnym;
- sposób użytkowania budynku – pod uwagę należy brać stopień ogrzewania w ciągu dnia, a także ograniczenie zużycia energii cieplnej w nocy;
- powierzchnia domu – im większy budynek, tym więcej mocy potrzeba, aby go ogrzać i utrzymać w nim prawidłowe, komfortowe warunki.

4. Nie tylko ciepło służące do ogrzewania domu, czyli dlaczego należy uwzględnić też zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową?

W nowych, dobrze ocieplonych budynkach straty ciepła są bardzo ograniczone dzięki nowoczesnym izolacjom, szczelnym oknom itp. Dodatkowo kotły kondensacyjne obniżają wydatki domowników na ogrzewanie, ponieważ można modulować moc tych urządzeń. Obecnie największe wyzwanie stanowią koszty ogrzewania ciepłej wody. To one są jednym z największych obciążeń domowego budżetu.
W przypadku kotłów dwufunkcyjnych najlepiej wybierać urządzenia, które mają moc większą niż 18 kW. Należy jednak pamiętać, że jest to rozwiązanie dobre dla małych domów, gdzie mieszka niewiele osób i zużycie ciepłej wody jest mniejsze. Większa rodzina będzie bardziej zadowolona z kotła o mocy ok. 30 kW.

Kotły jednofunkcyjne mogą mieć moc mniejszą niż kotły dwufunkcyjne. Należy jedynie sprawdzić, ile czasu zajmie podgrzewanie wody w zasobniku przez wybrany kocioł. Należy pomnożyć masę wody w zasobniku [kg] przez ciepło właściwe wody [4,2 kJ/kg*K] i różnicę między temperaturą, do jakiej ma być podgrzana woda, a temperaturą początkową wody w zasobniku. Cały wynik należy następnie podzielić przez moc kotła kondensacyjnego [kW].