Systemy HVAC transportujące ciepło lub chłód poprzez różnego rodzaju rurociągi i kanały, np. wentylacyjne, wymagają izolacji termicznej, której głównym zadaniem jest ograniczenie i kontrolowanie potencjalnych strat ciepła. Izolacja w instalacjach jest jednak ważna nie tylko ze względu na stałe koszty eksploatacyjne, lecz także na konieczność utrzymania rurociągów w dobrym stanie technicznym. Odpowiednie zabezpieczenie przed korozją oznacza bardziej żywotną i niewymagającą kosztownych napraw instalację.

Fot. Paroc

Kluczowe problemy

Zarówno rurociągi systemów ogrzewania i ciepłej wody użytkowej przebiegające przez nieocieplone, zimne strefy budynku, jak i kanały wentylacyjne transportujące chłodne powietrze przez pomieszczenia ogrzewane, są narażone na nieplanowane straty lub zyski ciepła. Zależność jest prosta: niższa efektywność instalacji to wyższe koszty eksploatacji.

Co więcej, w wyniku różnic temperatur na wewnętrznych (przewody ciepłe) lub zewnętrznych powierzchniach kanałów (przewody zimne) może dochodzić do kondensacji utrzymującej się w powietrzu pary wodnej. W dłuższym okresie zjawisko to może być przyczyną wielu problemów, takich jak obniżenie parametrów izolacyjności, przebarwienia sufitów i podłóg, rozwój pleśni i grzybów, a nawet korozja i uszkodzenie przewodów instalacyjnych.

Co więcej, rurociągi instalacyjne często przechodzą przez oddzielne strefy pożarowe wewnątrz budynków. Oznacza to, że stanowią stosunkowo słaby punkt z punktu widzenia bezpieczeństwa pożarowego budynku.

Fot. Paroc

Ochrona przed ogniem i wodą

W kontekście izolacji termicznej przewodów instalacyjnych, rynek oferuje co najmniej kilka rozwiązań. Jednym z najbezpieczniejszych i najnowocześniejszych są maty i otuliny z wełny kamiennej, które w przeciwieństwie do innych produktów, utrzymują stały i niezmienny współczynnik przewodzenia ciepła na poziomie nawet 0,035 W/mK. Zaletą tego naturalnego materiału jest także odporność na bardzo wysokie temperatury i najwyższa na rynku ognioodporność.

– Nasze otuliny do zastosowań wewnętrznych, PAROC Hvac Section AluCoat T oraz PAROC Hvac AluCoat T, posiadają klasę reakcji na ogień A2L-s1,d0, co oznacza że są absolutnie niepalne, nie rozprzestrzeniają ognia i nie wytwarzają dymu i płonących kropli – wyjaśnia Paweł Stankiewicz, ekspert firmy Paroc Polska. – Warto wziąć takie parametry pod uwagę, jeśli rurociągi przechodzą przez pomieszczenia wewnątrz budynku – dodaje.

W czasie potencjalnego pożaru produkty ze skalnej wełny mineralnej PAROC nie spalają się w wysokich temperaturach lecz ulegają krystalizacji, wracając niejako do swojej postaci wyjściowej. Najważniejsze jest to, że wydzielane są przy tym minimalne ilości nieszkodliwego zadymienia. Jak potwierdza praktyka, najgroźniejszy w takich przypadkach jest toksyczny szybko przemieszczający się dym.

Oprócz dobrych parametrów termoizolacyjnych, otuliny z wełny kamiennej skutecznie zabezpieczają metalowe powierzchnie przed wykraplaniem się wilgoci na izolowanej powierzchni. Dba o to specjalne pokrycie z folii aluminiowej o wysokim współczynniku oporu przeciw dyfuzji pary wodnej, które skutecznie zabezpiecza instalacje przed kosztownymi naprawami i uciążliwymi przestojami.

– Wyposażona w pokrycie ze zbrojonej folii aluminiowej mata PAROC Hvac Lamella Mat AluCoat charakteryzuje się współczynnikiem oporu dyfuzyjnego pary wodnej (μ) na poziomie 200 – podkreśla Paweł Stankiewicz. – Oznacza to, że przy zastosowaniu maty o grubości 100 mm, wyrób stawia opór dyfuzyjny odpowiadający nieruchomej warstwie powietrza o grubości 20 metrów – dodaje.

Jaka grubość izolacji?

Grubość izolacji rurociągów instalacyjnych powinna spełniać kryteria zawarte w Załączniku nr 2 do Warunków Technicznych. Przepisy określają minimalną grubość izolacji dla konkretnych rodzajów i średnic przewodów.

Dobór właściwych parametrów izolacji ułatwiają także programy obliczeniowe, oferowane przez producentów rozwiązań izolacyjnych. Jednym z takich programów jest bezpłatna aplikacja PAROC Calculus. Narzędzie nie wymaga konieczności instalowania na komputerze, obliczenia wykonywane są szybko w wersji online.

PAROC Calculus pozwala m.in. określić ciężar zaprojekowanej izolacji w odniesieniu do mb i m2 izolowanej rury lub kanału, wielkość strat ciepła z układu, temperaturę powierzchni, spadek temperatury czy punkt rosy w rurach grzewczych i ciągach wentylacyjnych. W kalkulacjach można wziąć pod uwagę takie kwestie, jak rodzaj izolowanej powierzchni, jej wymiary oraz materiał, z którego jest wykonana, a także czynniki środowiskowe – temperaturę zewnętrzną czy wilgotność względną.