Dachy płaskie kojarzą się głównie z budownictwem biurowym, magazynowym czy przemysłowym, lecz stanowią też chętnie wykorzystywaną domenę obiektów mieszkalnych, również ujętych w proste formy jednorodzinnych domów energooszczędnych i pasywnych. By jednak właściwie, bezproblemowo i przez długie lata spełniały swoje funkcje, muszą być w odpowiedni sposób ocieplone. O czym powinniśmy pamiętać, planując i realizują izolację dachu płaskiego?

Krok pierwszy – przygotowanie podłoża

Choć warstwą nośną dachu płaskiego mogą być prefabrykowane płyty TT czy trapezowe blachy stalowe, rolę podłoża w tego typu konstrukcjach często pełnią również pełne płyty żelbetowe lub betonowe płyty kanałowe, które przed realizacją prac izolacyjnych wymagają odpowiedniego przygotowania powierzchni.

Mając do czynienia z podłożem betonowym musimy pamiętać, że gładkość jego powierzchni powinna odpowiadać gładkości betonu po usunięciu deskowania. Nierówności między elementami należy wyrównać do 1:15, a ewentualne szczeliny szersze niż 12 mm wypełnić zaprawą cementową.

Krok drugi – konstrukcja spadku

Wbrew nazwie, dach płaski nigdy całkowicie płaski nie jest, bowiem taki być nie może. Dlaczego? Brak nachylenia może łatwo skutkować tworzeniem się zastoin wodnych, a w konsekwencji nadmiernymi obciążeniami mechanicznymi dachu, uszkodzeniami membrany oraz wnikaniem wilgoci w głąb konstrukcji. Z tego też powodu niezbędne jest uwzględnienie odpowiednich spadków, czy na etapie planowania konstrukcji, czy prac wykonawczych.

Przyjmuje się, że spadek dachu płaskiego powinien kształtować się w granicach 2-3°. Zdarzają się jednak ograniczenia konstrukcyjne, uniemożliwiające wykonanie odpowiednich spadków – jak choćby pogłębione zlewnie. Wtedy pomoże wzmocniona warstwa hydroizolacji. W tej roli doskonale sprawdzą się dwie lub trzy warstwy grubych, zbrojonych i odpornych na niskie temperatury pap termozgrzewalnych.

Krok trzeci – paroizolacja

Montaż bariery paroszczelnej zapobiega niepożądanemu zjawisku, jakim jest kondensacja ciepłego powietrza w warstwie izolacyjnej, prowadząca do zawilgocenia materiału. Barierę może stanowić membrana bitumiczna lub warstwa 0,20 mm folii paroizolacyjnej, zaś w przypadku renowacji starej połaci dachu rolę warstwy paroszczelnej może pełnić już istniejące pokrycie. Należy pamiętać, aby paroizolacja montowana była jak najbliżej wewnętrznej, „ciepłej” strony konstrukcji.

- Minimum 3/4 izolacji termicznej powinno znajdować się nad paroizolacją. Ważne jest wykonanie zakładek na co najmniej 200 mm, aby uniknąć „efektu kominkowego” powodującego zasysanie wilgotnego powietrza i zamarzanie zawartej w konstrukcji wody zimą – przestrzega Paweł Stempuchowski, ekspert firmy Owens Corning PAROC Polska. – Prawidłowe uszczelnienie konstrukcji dachu jest gwarancją zachowania równowagi temperatury zewnętrznej i wewnętrznej, a także utrzymania odpowiednich parametrów wilgotności oraz ciśnienia – dodaje.

Krok czwarty – dobór izolacji termicznej

Izolujące dach płaski płyty nie tylko chronią przed ucieczką ciepła, ale także przenoszą obciążenia mechaniczne na całą powierzchnię konstrukcji. Dlatego przy ostatecznym wyborze rozwiązania ociepleniowego należy zwrócić uwagę zarówno na jego parametry stricte termoizolacyjne, jak i właściwości mechaniczne, a także zapewnianą odporność ogniową.
W przypadku dachów płaskich sprawdzonym rozwiązaniem jest niepalna izolacja z wełny kamiennej, która – dzięki optymalnie dopasowanej gęstości – zapewnia odpowiednią wytrzymałość na ściskanie i naprężenia ściskające płyt izolacyjnych, a także skutecznie zabezpiecza konstrukcję przed stratami ciepła z ostatniej kondygnacji.

– Zalecamy ułożenie co najmniej dwóch warstw płyt izolacyjnych z wełny kamiennej: spodniej o lepszych parametrach termicznych, oraz wierzchniej, zapewniającej trwałe, twarde i ognioodporne podłoże dla warstwy pokrycia dachowego. W zależności od obciążenia można stosować różne kombinacje, które będą spełniać wymagania dla obiektów budowlanych – wyjaśnia Paweł Stempuchowski.

Poniższa tabela prezentuje gotowe rozwiązania izolacyjne, które pozwolą spełnić wymagania w odniesieniu do różnych klas obciążeń oddziałujących na dachy płaskie:

Krok piąty – układanie płyt izolacyjnych w przypadku podłoża z blachy trapezowej

Blacha trapezowa, w odróżnieniu do płyt betonowych, wymaga szczególnego podejścia do montażu izolacji termicznej. Oczywiście, bez względu na rodzaj podłoża, konieczne jest unikanie sytuacji w której narożniki czterech płyt wełny zbiegają się w jednym punkcie. Należy więc bezwzględnie stosować mijankowy układ rozmieszczania płyt.

Płyty możemy układać równolegle lub prostopadle do fałd blachy, łącząc je ze sobą pomiędzy fałdami blachy lub na fałdzie. W pierwszym przypadku płyty o określonej grubości mogą się ze sobą stykać tylko pod warunkiem, że będzie istnieć określony, maksymalny dystans pomiędzy owymi fałdami („a”). W przypadku łączeń na fałdzie płyty wymagają podparcia o odpowiedniej szerokości („b”).

Zależności określa poniższa tabela: