Światowy Dzień Bezpieczeństwa Żywności, ustanowiony w 2018 roku na podstawie rezolucji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych z inicjatywy Komisji Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO, przypada co roku 7 czerwca. Święto to stanowi  dobrą okazję, aby zwrócić uwagę na kwestie związane z wyborem materiałów wykończeniowych stosowanych w pomieszczeniach, w których wytwarzane są artykuły spożywcze.

Eksperci marki Flowcrete, wiodącego producenta i dostawcy posadzek żywicznych, przedstawiają najważniejsze cechy systemów posadzkowych przeznaczonych dla tej branży.

1. A jak Antybakteryjność

W pomieszczeniach, w których odbywa się produkcja żywności, obowiązują rygorystyczne zasady dotyczące utrzymania czystości. Posadzki żywiczne o właściwościach antybakteryjnych stanowią ważny element obowiązującego w nich reżimu higienicznego. Działają jak dodatkowy bufor bezpieczeństwa w nagłych sytuacjach, gdy np. w wyniku wystąpienia wyjątkowych okoliczności planowana dezynfekcja posadzek nie może się odbyć.

Przykładem tego typu rozwiązania są czyste mikrobiologicznie poliuretanowo-cementowe posadzki Flowfresh z antybakteryjnym dodatkiem Polygiene®. Zastosowana w nich technologia wykorzystuje naturalne właściwości jonów srebra w zakresie hamowania procesów namnażania się mikroorganizmów, dzięki czemu ilość bakterii, grzybów i pleśni na powierzchni posadzki zostaje zredukowana nawet o 99,9%. Antybakteryjne właściwości tych posadzek zostały przebadane i potwierdzone zgodnie ze standardem ISO 22196.

2. B jak Bezspoinowość

Technologia wykonywania posadzek żywicznych pozwala uzyskać jednolitą powierzchnię, której podziały są ograniczone do niezbędnego minimum, przy czym odwzorowuje się jedynie dylatacje przeciwskurczowe betonowego podłoża lub dylatacje konstrukcyjne budynku. Bezspoinowość to cecha szczególnie pożądana w przypadku posadzek stosowanych przy produkcji artykułów spożywczych, ponieważ eliminuje ona lub znacznie redukuje ilość trudnych do umycia fug i szczelin, w których mogłyby gromadzić się zabrudzenia i namnażać chorobotwórcze drobnoustroje.

Równie istotne są systemowe rozwiązania służące do zabezpieczenia newralgicznych miejsc, czyli np. odpowiednio wyprofilowane cokoły z masy żywicznej na styku podłogi i ściany. Zastosowanie w zakładzie spożywczym bezspoinowych rozwiązań posadzkowych zwiększa skuteczność czyszczenia, a tym samym ogranicza ryzyko wystąpienia niebezpiecznych incydentów skażenia żywności.

3. C jak łatwe Czyszczenie

Posadzki wykonywane w strefach bezpośredniego przygotowywania żywności powinny być łatwe w czyszczeniu i utrzymaniu w czystości. Właściwości systemów posadzkowych w tym zakresie wiążą się z takimi zagadnieniami, jak gładkość lub antypoślizgowość powierzchni oraz zintegrowanie posadzek z systemem odwodnienia, co oznacza odwzorowanie spadków ukształtowanych w betonowym podłożu oraz szczelne połączenie posadzki ze stalowymi elementami obudowy kratek ściekowych, aby ułatwić odpływ zanieczyszczeń do kanalizacji.

Technologie wykonywania posadzek żywicznych pozwalają dostosować stopień antypoślizgu do wymagań i warunków użytkowania. Sposób wykończenia powinien być starannie zaplanowany i zrównoważony. Im gładsza powierzchnia, tym łatwiej utrzymać ją w czystości.  Z drugiej strony, np. w strefach produkcji mokrej konieczne jest zastosowanie odpowiednio szorstkiej posadzki, aby ograniczyć ryzyko poślizgnięć i upadków poruszających się po niej osób.

Dla trwałości systemu posadzkowego w warunkach ścisłego reżimu sanitarnego duże znaczenie ma także jego wytrzymałość chemiczna oraz termiczna. Przy zmywaniu ciepłą wodą lub parą wodną pod ciśnieniem szczególnie istotna jest odporność na wysoką temperaturę oraz tzw. szoki termiczne. Posadzki jako wierzchnie warstwy podłogi mogą  rozszerzać się lub kurczyć pod wpływem znaczących i gwałtownych zmian temperatury, w wyniku czego może dochodzić do pęknięć. Warto pamiętać, że poliuretanowo-cementowe systemy posadzkowe, np. z grupy Flowfresh, przy odpowiedniej grubości, dobrze znoszą tego typu obciążenia.

4. D jak Długi czas użytkowania

Posadzka w zakładzie produkcji spożywczej musi być przede wszystkim trwała, czyli odpowiednio dobrana do warunków użytkowania, aby możliwa była jej bezproblemowa eksploatacja przez lata. W praktyce oznacza to brak spękań, ubytków i wykruszeń, czyli miejsc, które trudno domyć i w których mogłyby rozwijać się bakterie.

Przykładowe warunki, które należy wziąć pod uwagę w przypadku zakładów przemysłu spożywczego to wspomniane już działanie temperatury, kontakt z substancjami typowymi dla danej branży oraz czynniki mogące powodować uszkodzenia mechaniczne. Przy wyborze posadzki żywicznej należy uwzględnić jej odporność chemiczną, m.in. wpływ niszczącego działania dużej ilości cukrów, soli, kwasów, barwników i innych składników żywności oraz substancji wykorzystywanych przy jej produkcji. Należy także ocenić wytrzymałość systemu posadzkowego w warunkach intensywnego ruchu pieszego, ruchu wózków widłowych i innych pojazdów kołowych, nacisku i drgania ciężkich maszyn lub regałów, możliwości upadku ciężkich przedmiotów itp.

5. E jak niska Emisja lotnych związków organicznych

Na jakość artykułów spożywczych wpływają nie tylko technologie produkcji, ale również materiały wykończeniowe stosowane w pomieszczeniach, gdzie przygotowuje się i przechowuje żywność. Warunki w otoczeniu wpływają nie tylko na finalny produkt, ale także na zdrowie i samopoczucie pracowników. Obecnie wiele uwagi przywiązuje się do emisyjności materiałów. W zakładach spożywczych rekomendowane jest stosowanie  posadzek żywicznych o niskiej emisji lotnych związków organicznych, potwierdzonej w badaniach niezależnych laboratoriów, z certyfikatami takimi, jak Indoor Air Comfort® Gold – np. systemów posadzkowych z grupy Flowfresh.

Przedstawione właściwości posadzek żywicznych, rekomendowanych do stosowania w zakładach przemysłu spożywczego, to podstawy, czyli tzw. abecadło. Aby właściwie dobrać materiał i technologię do specyficznych obciążeń użytkowych, które występują przy produkcji żywności w konkretnej branży czy zakładzie, warto skorzystać ze wsparcia doradców technicznych – ekspertów od posadzek żywicznych.