Aby wilgotne powietrze, które ulega kondensacji, nie gromadziło się na elementach konstrukcyjnych budynku (tym samym nie uszkadzało ich), musi być usuwane w sposób kontrolowany. Tylko takie działanie zapewni trwałość i funkcjonalność domu oraz komfort mieszkańców.

Fot. Klöber

Skąd się bierze wilgoć w domu?

Wilgoć powstaje w wyniku dyfuzji pary wodnej, która w budynkach mieszkalnych jest zjawiskiem naturalnym. Tworzy się wskutek codziennych czynności, jak pranie, gotowanie czy kąpiel. Wprawdzie sama w sobie nie jest zagrożeniem dla dachu, ale już jej skroplenie grozi poważnymi szkodami w domu. Przedostawanie się wilgoci do termoizolacji może okazać się na tyle destrukcyjne dla konstrukcji dachu oraz pomieszczeń na poddaszu, że konieczny będzie kapitalny remont. Zbyt wysoki poziom wilgotności sprzyja pojawianiu się i rozwojowi grzybów, pleśni i roztoczy oraz innych mikroorganizmów, szkodliwych dla zdrowia domowników. U alergików mogą wywołać męczący katar, łzawienie i pieczenie spojówek, a także duszności, kaszel oraz dokuczliwe bóle głowy. Dlatego tak istotne jest zapewnienie odpowiedniej wentylacji połaci dachowej i pomieszczeń. Należy też zwrócić uwagę na jakość produktów i stosowanych rozwiązań. Wszelkie błędy, usterki i nieprawidłowości mogą skutkować nieszczelnością i skrócić żywotność całej budowli.

Zabezpiecz membraną od zewnątrz

Prawidłowo wykonana konstrukcja dachu ma za zadanie zapewnić odpowiednią wentylację połaci oraz zabezpieczać warstwę ocieplenia przed wilgocią i przewiewaniem, tak aby nie straciła ona swoich właściwości izolacyjnych. Z tego względu od strony poddasza, wełnę trzeba zabezpieczyć folią paroizolacyjną, natomiast od strony zewnętrznej paroprzepuszczalną membraną dachową. Stanowi ona bardzo istotną warstwę wstępnego krycia, tworząc skuteczną ochronę przeciwwilgociową. - Działa dwukierunkowo: z jednej strony zapobiega przedostaniu się wody opadowej do ocieplenia, a z drugiej umożliwia wyprowadzenie pary wodnej (powstającej wewnątrz pomieszczeń) z izolacji na zewnątrz. Membrany cechuje wysoka paroprzepuszczalność – nie tworzą oporu dla pary wodnej, dlatego nie wymagają tworzenia szczeliny wentylacyjnej. Tylko w przypadku zastosowania membrany niskoparoprzepuszczalenej wymagana jest 2 cm szczelina (między wełną a membraną). Niezmiernie ważna jest kwestia wentylacji połaci dachowej – jest to przestrzeń między membraną a dachówką – tłumaczy Przemysław Skibiński, Key Account Manager/Technical Manager, Klöber-HPi Polska Sp. z o.o., producenta wysokiej jakości membran dachowych.

Membrany dają gwarancję zabezpieczenia dachu, poddasza i pozostałych pomieszczeń w domu przed destrukcyjnym wpływem wilgoci, na długie lata.

Fot. Klöber

Chroń przed wilgocią od wewnątrz

Natomiast, by ochronić termoizolację i więźbę przed zawilgoceniem, pleśnią i grzybem, od wewnętrznej strony poddasza, montuje się folię paroizolacyjną.

- Stanowi ona znakomitą barierą dla pary wodnej. Układa się ją pomiędzy ociepleniem, a płytami g-k. Dzięki temu para wodna nie przedostaje się do wnętrza dachu, a tym samym drewniane krokwie oraz izolacja cieplna są chronione przed zawilgoceniem – mówi Przemysław Skibiński.

Aktywne paroizolacje warto stosować w pomieszczeniach mieszkalnych. Utrzymują one optymalny poziom pary wodnej w przegrodzie – z jednej strony blokują jej przepływ z pomieszczenia do konstrukcji dachu, a z drugiej odprowadzają jej nadmiar na zewnątrz. Dzięki temu nie dochodzi do zawilgocenia ocieplenia. Podwyższona wilgotność w pomieszczeniach sprzyja rozwojowi grzybów, pleśni i roztoczy. Te z kolei szkodzą wszystkim mieszkańcom i mogą być przyczyną wielu chorób. Ponadto zwiększona wilgotność niszczy konstrukcję budynku – drewno gnije, stal koroduje, odpadają tynki, a budynek ma coraz większe straty ciepła.

Pamiętajmy jednak, że aktywną paroizolację wolno zastosować tylko wtedy, gdy pod pokryciem znajduje się wysokoparoprzepuszczalna membrana.

Po pierwsze – wentylacja newralgicznych punktów połaci

Bez względu na rodzaj wybranego pokrycia dachowego, warunkiem koniecznym jest zastosowanie odpowiedniej wentylacji struktur dachowych. Wilgotne powietrze usuwane jest przez otwory wentylacyjne w połaci (kalenica, okap, dachówki i kominki wentylacyjne). Cyrkulacja powietrza powinna być swobodna i odpowiednio zapewniona przez rozwiązania konstrukcyjne dachu. Do najbardziej newralgicznych punktów połaci zaliczamy kalenicę i naroże dachu. Aby zapewnić tym elementom optymalną wentylację, należy zastosować rozwiązanie, łączące w sobie zarówno wentylację, jak i uszczelnianie. - Najlepszym rozwiązaniem jest użycie taśm kalenicowych o dużej plastyczności, które z łatwością dopasowują się do każdego profilu pokrycia dachowego (taśma kalenicowa Roll-Fix. firmy Klöber). Alternatywna opcja to zastosowanie wywietrznika kalenicowego ze szczotką. W przeciwieństwie do taśm kalenicowych wywietrznik można kłaść także w trudnych warunkach pogodowych – w każdej temperaturze, również przy mokrej powierzchni. Jeśli warstwa wstępnego krycia jest prawidłowo i szczelnie wykonana, to zamontowanie wywietrznika kalenicowego zapewni poprawne funkcjonowanie dachu. Tę uniwersalną i prostą metodę z powodzeniem można zastosować niemal w każdym profilu pokrycia dachowego – mówi Przemysław Skibiński.

Fot. Klöber

Wentylacja okapu i zastosowanie dachówek wentylacyjnych

W celu prawidłowego zwentylowania okapu najczęściej stosowane są okapowe elementy wentylacyjne i taśmy wentylacyjne. - Zapewniają one właściwy wlot powietrza przewidziany w normie - min. 200 cm²/m oraz stanowią skuteczne zabezpieczenie przed zagnieżdżaniem się ptactwa, szkodnikami oraz rozmaitymi zanieczyszczeniami – mówi Przemysław Skibiński.

W przypadku dachów o skomplikowanych i dużych połaciach, wentylację okapu i kalenicy należy usprawnić. W tym celu montuje się dachówki wentylacyjne (np. Venduct®, firmy Klöber). Ich funkcja często jest mylona z funkcją kominków wentylacyjnych. Jednak w przeciwieństwie do kominków, nie służą do wentylacji pomieszczeń, ale pokrycia dachowego. Sposób ich rozmieszczenia oraz ilość podyktowany jest długością połaci. Najlepiej, jeśli wykonane są ze specjalnego, twardego PVC, odpornego na warunki atmosferyczne, promieniowanie UV i starzenie.

Jak odprowadzić parę wodną z pomieszczeń?

Kominek dachowy jest niezwykle istotną częścią wentylacji w domu jednorodzinnym - odprowadza parę wodną z pomieszczeń użytkowych na zewnątrz. Wchodzi w skład kompatybilnego systemu wyprowadzającego ponad powierzchnię dachu, między innymi kanały wentylacyjne i wywietrzniki.

- W przypadku naszego kominka optymalna geometria zapewnia niezakłóconą wentylację, a specjalnie ukształtowane kanaliki odprowadzają skropliny (kondensat) na pokrycie dachowe. Stanowi to zabezpieczenie przed ewentualnymi szkodami wynikającymi z nadmiernych ilości wilgoci w przewodach wentylacyjnych – dodaje Przemysław Skibiński z firmy Klöber-HPi Polska Sp. z o.o., producenta wysokiej klasy kominków wentylacyjnych, Venduct®.

Pamiętajmy, że kominek wentylacyjny musi być odpowiednio zamontowany. Należy go skręcić z płytą podstawową, dopasowaną do danego pokrycia dachowego. Następnie należy go solidnie połączyć z przewodem wentylacyjnym dochodzącym do dachu. Inaczej żadna wentylacja nie spełni swojej funkcji. Najlepiej zdecydować się na elastyczne połączenia, które można wygiąć pod dowolnym kątem i dowolnie ustawić. Kolejny krok to uszczelnienie wszelkich połączeń przy pomocy specjalnych taśm lub kołnierzy.

- Tutaj zwróćmy uwagę, by wybierać te, które są wytrzymałe i przetrwają wiele lat, niezależnie od pogody, temperatury i innych czynników atmosferycznych – dodaje Przemysław Skibiński.

Dzięki tak przeprowadzonej wentylacji połaci dachowej i pomieszczeń, nie dojdzie do zawilgocenia, a dom będzie „oddychał”. Zapewni to domownikom zdrowe środowisko, a tym samym podwyższy komfort mieszkania.