Fot. mgprojekt.pl

Dach dwuspadowy i czterospadowy

Na wstępie warto zacząć od samej konstrukcji, która decyduje o zaklasyfikowaniu dachu jako dwuspadowy albo czterospadowy. W przypadku tego pierwszego rozwiązania konstrukcja jest możliwie jak najprostsza. Dach tworzony jest bowiem z dwóch połaci dachowych opartych na dwóch ścianach. Nie występują tu więc żadne zagłębienia czy załamania, więźba nie musi być też zbyt masywna. Dach czterospadowy to natomiast konstrukcja już nieco bardziej skomplikowana. Zbudowany jest z czterech skośnych połaci o tym samym kącie nachylenia. Wymaga zastosowania większej ilości elementów drewnianych, izolacyjnych czy rur spustowych. Widziany z góry przypomina kopertę, stąd też jego druga nazwa – dach kopertowy. Więźba dachu czterospadowego jest sztywna, a wytrzymała konstrukcja wykazuje dużą odporność na niesprzyjające warunki atmosferyczne.

Czym charakteryzuje się dach dwuspadowy?

Dach dwuspadowy, czyli najczęściej spotykane rozwiązanie, stosowany jest zarówno przy projektach domów utrzymanych w stylu nowoczesnym, jak i w tradycyjnych bryłach. Prosty kształt ułatwia jego wykonanie i świetnie sprawdza się w przypadku domów o prostej formie. Dużym atutem jest także możliwość zagospodarowania poddasza użytkowego dzięki temu, że skośne sufity znajdują się jedynie po dwóch stronach. Na to rozwiązanie decydują się więc przede wszystkim osoby, dla których największe znaczenie ma nie estetyka, a funkcjonalność domu i maksymalne wykorzystanie powierzchni użytkowej.

Największe zalety dachu dwuspadowego

Prosty kształt dachu dwuspadowego wpływa nie tylko na jego estetykę, ale także na energooszczędność. Mniej połaci dachowych oznacza bowiem mniejsza powierzchnię przenikania ciepła przez przegrodę. Kształt dachu ma także duże znaczenie w kontekście wpływu na jego żywotność warunków atmosferycznych. Kąt nachylenia zapewnia dosyć dużą odporność, a brak zagłębień czy załamań ułatwia odprowadzanie deszczu. Ma to o tyle duże znaczenie, że dzięki temu śnieg i woda nie zalegają na pokryciu, stanowiąc nadmierne obciążenie dla konstrukcji. Prosty kształt dachu to także możliwość efektywnego wykorzystania materiałów wykończeniowych, a co za tym idzie – maksymalnie niskie koszty budowy i to zarówno pod względem zakupu materiałów, jak i robocizny.

Wady dachu dwuspadowego

Oczywiście dach dwuspadowy nie jest rozwiązaniem bez wad. Wśród nich można wymienić prostotę konstrukcji. Z jednej strony jest ona atutem ze względu na szybkość budowy, z drugiej jest nudna i daje małe pole do popisu przy projektowaniu domu. Kolejną wadą jest ograniczenie możliwości wykorzystania konstrukcji dachu dwuspadowego ze względu na szerokość budynku. To rozwiązanie sprawdzi się tylko tam, gdzie szerokość bryły nie przekracza 11 metrów. W przeciwnym razie konieczne jest wzmocnienie konstrukcji przez dodatkowe słupy podporowe. Nie generują one co prawda wysokich kosztów budowy, ale znacznie ograniczają możliwości zagospodarowania poddasza, które przecież jest jednym z największych atutów domów z dachem dwuspadowym.

Czym charakteryzuje się dach czterospadowy?

Dach czterospadowy, inaczej nazywany dachem kopertowym, to już nieco bardziej skomplikowana konstrukcja. Jak sama nazwa wskazuje, złożony jest z czterech połaci, zwykle o tym samym kącie nachylenia. Podobnie jak dach dwuspadowy również ten rodzaj dachu charakteryzuje się dużą odpornością na działanie warunków atmosferycznych. Skośne połacie są nie tylko odporne na silne podmuchy wiatru, ale także umożliwiają szybkie odprowadzanie śniegu czy deszczu. Do wykonania pokrycia dachu czterospadowego często zamiast blachodachówki stosowane są dachówki, gonty i wiór. Wszystko ze względu na dużą ilość kątów ostrych oraz połaci o zróżnicowanych kształtach. Zastosowanie takie pokrycia zamiast blachodachówki pozwala uniknąć dużej ilości odpadów, a tym samym także zredukować koszty budowy.

Największe zalety dachu czterospadowego

Wśród głównych zalet tego rozwiązania należy wymienić przede wszystkim odporność na działanie czynników zewnętrznych. Sztywna, mocna konstrukcja to gwarancja bezpieczeństwa i długiej żywotności. Sposób budowy dachu sprawia także, że nie gromadzi się na nim śnieg czy deszcz, przez co nie ma problemu z jego zaleganiem i tym samym – nadmiernym obciążaniem połaci. Dużą zaletą jest także estetyka, która czasem ma większe znaczenie dla domowników niż koszt wykonania dachu. Dach kopertowy jest chętnie wybieranym rozwiązaniem przede wszystkim w przypadku domów parterowych o dużej powierzchni użytkowej. Pozwala bowiem na optyczne powiększenie budynku.

Wady dachu czterospadowego

Wśród największych wad dachu czterospadowego z pewnością należy wymienić kwestie zagospodarowania poddasza. Cztery skośne ściany sprawiają, że znacznie zmniejsza się powierzchnia użytkowa. Ściany skośne zwykle trzeba też dodatkowo doświetlić, co generuje kolejne koszty. Konieczny jest bowiem montaż okien połaciowych. Pozostaje też możliwość postawienia wysokiej ściany kolankowej. Pozwoli to wprawdzie zwiększyć powierzchnię poddasza, jednak źle wpłynie na estetykę całej bryły. Z tego względu dachy kopertowe stosuje się przede wszystkim w budynkach, które mają niezagospodarowany strych.

Które rozwiązanie jest tańsze - dach dwuspadowy czy czterospadowy?

Jednym z najważniejszych aspektów przy wyborze dachu jest koszt jego wykonania – w końcu dach to spory wydatek podczas budowy domu. Tutaj sprawdzi się zasada – im bardziej skomplikowana konstrukcja, tym wyższe koszty. I to nie tylko te dotyczące samego wykonania, ale także konserwacji i remontów w przyszłości. Najlepszym wyborem pod względem ekonomicznym będzie prosty dach dwuspadowy pozbawiony okien dachowych. To rozwiązanie tańsze średnio o 30-50% niż czterospadowa alternatywa. Przy obliczaniu kosztów budowy dachu dwuspadowego w pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę cenę wykonania więźby – około 12 tysięcy złotych. W dalszej kolejności konieczne jest wybranie membrany. Materiał i wykonania to koszt kolejnego 1,5 tysiąca złotych. Ostatni element to zakup pokrycia dachowego, a więc nie tylko zakup dachówki, ale także rynien, pasa podrynnowego i nadrynnowego, wiatrownic górnych i bocznych oraz 8 gąsiorów. Po zsumowaniu kosztu wykonania dachu dwuspadowego o powierzchni 150 metrów kwadratowych uzyskana wartość plasuje się na poziomie wynoszącym nieco ponad 23 tysiące złotych. Przy założeniu wykonania dachu czterospadowego o tej samej powierzchni koszty mogą być natomiast nawet dwukrotnie wyższe. Wykonanie więźby wymaga zainwestowania około 4 tysięcy więcej. Za membranę będzie trzeba natomiast zapłacić około 2 tysięcy głównie ze względu na większe straty materiału. Największa różnica widoczna jest jednak w przypadku ostatniego etapu – kosztów wykonania pokrycia dachowego wynoszący około 15 tysięcy złotych. Daje to wartość w sumie większą o około 10 tysięcy złotych. To jednak wynik przy bardzo optymistycznych założeniach – braku doświetlania strychu. Z reguły jednak użytkownicy domu decydują się na wykonanie dodatkowych lukran czy okien. Jeśli te również zostaną uwzględnione w projekcie, koszty mogą przewyższać cenę wykonania dachu dwuspadowego niemal dwukrotnie.

Co wybrać - dach dwuspadowy czy czterospadowy?

Jak widać po zestawieniu powyższych wad i zalet, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, który dach będzie lepszy. Wiele zależy od indywidualnych preferencji użytkowników, budżetu jakim dysponują czy wreszcie od samej bryły domu. Dach czterospadowy prezentuje się efektownie, powiększa optycznie budynek, jednak za tę estetykę trzeba zapłacić niemałe pieniądze. Najlepiej więc realnie ocenić, czy w danym przypadku zalety dachu kopertowego są warte swojej ceny. Szczególnie w przypadku inwestycji, w których szuka się raczej pola do oszczędności, lepiej postawić na dach dwuspadowy i zredukować koszty nawet o kilkadziesiąt tysięcy złotych. Jak widać po zestawieniu powyższych wad i zalet, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, który dach będzie lepszy. Wiele zależy od indywidualnych preferencji użytkowników, budżetu jakim dysponują czy wreszcie od samej bryły domu. Dach czterospadowy prezentuje się efektownie, powiększa optycznie budynek, jednak za tę estetykę trzeba zapłacić niemałe pieniądze. Najlepiej więc realnie ocenić, czy w danym przypadku zalety dachu kopertowego są warte swojej ceny. Szczególnie w przypadku inwestycji, w których szuka się raczej pola do oszczędności, lepiej postawić na dach dwuspadowy i zredukować koszty nawet o kilkadziesiąt tysięcy. Przy podejmowaniu decyzji o wyborze konstrukcji wiele zależy od priorytetów domowników. Pod uwagę powinni oni wziąć bowiem kilka aspektów.

Pierwszy z nich to estetyka. Choć oczywiście wiele osób może twierdzić, że najważniejsza jest funkcjonalność czy względy ekonomiczne, to każdy lubi przecież mieszkać w ładnym domu. Nie ulega natomiast wątpliwości, że dach czterospadowy prezentuje się lepiej i stwarza większe możliwości zabawy formą. Przy dachu dwuspadowym nie ma zbyt dużego pola do popisu. Możliwości architektoniczne ograniczają się zwykle do przedłużenia ściany szczytowej czy wykończenia w postaci szerokich okapów. Dach kopertowy natomiast sam w sobie jest ozdobą, więc nie potrzebuje żadnych szczególnych dodatków. Wspominając o możliwościach architektonicznych, warto zwrócić uwagę także na jeszcze jedną kwestię – możliwość dokonywania zmian w projekcie. Tutaj dach dwuspadowy ma dużą przewagę. W przypadku dachu czterospadowego nawet niewielka zmiana wymaga bowiem ponownego zaprojektowania węzłów czy określenia długości belek. Dach dwuspadowy nie stwarza natomiast takiego problemu.

Kolejna kwestia związana jest już z funkcjonalnością, a właściwie powierzchnią użytkowa. Chodzi tu oczywiście o poddasze i możliwości jego zagospodarowania, które w przypadku dachu dwuspadowego będą znacznie większe. Z drugiej strony warto zwrócić uwagę na kwestię ocieplenia elewacji. Dach kopertowy tworzy bufor termiczny nad częścią mieszkalną. Sprawia to, że nie jest nawet konieczne ocieplanie od razu całych połaci. Konstrukcja dachu dwuspadowego wymaga natomiast docieplania od razu całych ścian szczytowych, a tym samym również wstawienia okien fasadowych. To z kolei przekłada się na skrócenie czasu ich rzeczywistego użytkowania – od ich wstawienia do momentu, kiedy dom będzie wykończony i zdatny do użytkowania parametry okien ulegną pogorszeniu.

Warto mieć na uwadze jeszcze jeden element – czas. Dla niektórych duże znaczenie może mieć możliwość jak najszybszego wprowadzenia się do domu. Łatwa konstrukcja dachu dwuspadowego i możliwość szybkiego wykończenia sprawia, że budowa zwykle dobiega końca znacznie szybciej. W przypadku dachu czterospadowego cały proces jest bardziej skomplikowany. Zarówno budowa dachu, jak i jego wykańczanie za pomocą blachodachówki pochłania więcej czasu niż ma to miejsce w przypadku dachu dwuspadowego.