Można go zaplanować wyłącznie w niskim budynku mieszkalnym wielorodzinnym – mającym maksymalnie 12 m wysokości lub posiadającym cztery kondygnacje nadziemne, bez względu na ich wysokość - albo w domu jednorodzinnym, przy czym pomieszczenie musi m.in. mieć odpowiednią kubaturę ( nie mniejszą niż 30 m3), spełniać wymagania w zakresie wentylacji oraz dostępu do przewodów kominowych. A co z osobami, które np. mieszkają w bloku, nie dysponują pomieszczeniem o wystarczającej kubaturze, nie mają w mieszkaniu oddzielnego przewodu kominowego itp., a które marzą o nastrojowych płomieniach, o leniwych wieczorach spędzanych przy kominku? Dla nich doskonałą alternatywą jest biokominek.

Co to jest biokominek?

Jest to urządzenie zasilane specjalnym – płynnym lub żelowym – biopaliwem, niewymagające podłączenia do przewodu kominowego. W przeciwieństwie do tradycyjnego kominka, biokominek można postawić w praktycznie każdym pomieszczeniu, w dowolnej chwili - nie ma potrzeby przewidywania jego instalacji na etapie projektowania budynku; jego zakup i montaż nie wiążą się również z koniecznością robót budowlanych (chyba że chcemy umieścić wkład w tradycyjnej, murowanej obudowie). Nie wymagają one także pozwoleń, serwisowania. Spalające się biopaliwo wytwarza czyste, efektywne ciepło, które całkowicie pozostaje w pomieszczeniu (żadna jego część nie jest tracona przez komin), a sam proces spalania nie generuje powstawania sadzy, dymu, a jedynie parę wodną i bardzo małe ilości dwutlenku węgla. Niemniej jednak – z uwagi właśnie na proces spalania i emisję minimalnej ilości CO2 - nie wolno zapomnieć o regularnym wietrzeniu wnętrza.


Biokominki dostępne są w różnych wielkościach, kształtach i formach. Wyróżnia je unikalny design. Producenci prześcigają się w projektowaniu dekoracyjnych konstrukcji w różnych stylach, dzięki czemu doskonale sprawdzają się one zarówno w nowoczesnych, minimalistycznych, jak i w klasycznych wnętrzach.

Podstawowe elementy

Materiałami służącymi do produkcji biokominków są stal lakierowana lub malowana, nierdzewna oraz szkło (opcjonalnie), a także drewno, kamień czy beton. Każdy biokominek wyposażony jest w palenisko. To najważniejszy element urządzenia, od którego jakości zależy trwałość konstrukcji oraz efektowość spalania bioetanolu. Do jego wykonania stosuje się stal nierdzewną, odporną na działanie wysokich temperatur i korozję oraz agresywne środowisko. Podobnie, jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnych kominków, również urządzenia zasilane biopaliwem mogą być wyposażone w palenisko:
- otwarte, czyli zbiornik, do którego wlewamy paliwo – ze względu na brak materiału absorbującego paliwo nie ma kontroli nad równomiernością spalania; otwarty zbiornik oznacza też, że w razie przechylenia się lub wywrócenia urządzenia paliwo z niego wycieknie;
- zamknięte – zbiornik zabezpieczony jest przed wyciekiem paliwa; wyposażony jest w materiał wchłaniający paliwo, dzięki czemu spala się ono równomiernie.


Dariusz BarylskiIntensywność spalania podlega regulacji (np. za pomocą specjalnej zasuwy). W zależności od konstrukcji oraz wielkości biokominka, palenisko może składać się z jednego lub kilku pojemników wyposażonych każdy w jeden lub więcej palników. – Palnik jest najbardziej niebezpiecznym elementem w biokominku, dlatego musi być wykonany z dobrej jakości stali, idealnie szczelny i, oczywiście, pomalowany odporną na wysokie temperatury farbą. Podobnie rzecz ma się z obudowami. Niestety, zdarzają się – i to nierzadko – przypadki, że urządzenia malowane są farbą nieodporną na wysokie temperatury. Skutkiem tego jest natychmiastowe, tuż po uruchomieniu – rozpaleniu płomieni – całkowite spalenie elementów lakierowanych. Niesie to realne zagrożenie pożarowe, a wskutek spalania się urządzenia powstaje czarny, cuchnący dym, który trudno usunąć… Dlatego też przed zakupem biokominka warto zebrać opinie na temat dostawcy i produktów, które oferuje producent. Pozwoli to na zakup sprawdzonych urządzeń, bo prawidłowo wykonane i eksploatowane biokominki są naprawdę bezpieczne – podkreśla Dariusz Barylski z firmy Polskie BIOKOMINKI.

Ciekawą propozycją są biopaleniska wyposażone w palniki sterowane elektronicznie. Panel sterowania pozwala na proste i łatwe ustawienie wymaganych przez użytkownika parametrów pracy urządzenia, które na bieżąco można zmieniać, korzystając np. z pilota. Biokominki sterowane elektronicznie charakteryzują się możliwością kilkustopniowej, płynnej regulacji płomienia oraz opcją ustawienia maksymalnego zużycia paliwa na godzinę, wyświetlają na panelu informacje o stopniu wypełnienia zbiornika z paliwem, mają funkcję wykrywania tlenku i dwutlenku węgla i automatycznego, natychmiastowego wyłączania urządzenia. Elektronicznie sterowany biokominek wyłączy się, jeśli urządzenie przechyli się bardziej niż dopuszcza to oprogramowanie, jeśli temperatura na palenisku jest zbyt wysoka, jeśli wykryty zostanie wyciek paliwa, Znajdujący się w ich wyposażeniu panel informuje o tym, jaki w danym momencie jest poziom paliwa itp.

Palenisko może być zabezpieczane szklaną osłoną – umożliwia ona bezproblemowe podziwianie ognia, a jednocześnie chroni przed poparzeniem czy przypadkowym podpaleniem. Jej rodzaj, kształt i forma zależy od konstrukcji biokominka. Bardzo ważne jest, by do jej wykonania zostało wykorzystane specjalne szkło o podwyższonej odporności na wysoką temperaturę, odpowiednio grube, o krawędziach niegrożących zranieniem. Kolejnym ważnym elementem urządzenia jest podstawa, czyli trwała, solidna konstrukcja, zapewniająca bezpieczeństwo i stabilność, chroniąca podłoże przed zarysowaniem i wpływem wysokiej temperatury.

Obudowy biokominków to istny majstersztyk wzornictwa i designu. Każdy, nawet najbardziej wymagający klient bez problemu znajdzie model idealnie odpowiadający jego oczekiwaniom, harmonizujący ze stylistyką wnętrza lub wyraźnie się wyróżniający z tła. Możemy zdecydować się na obudowę klasyczną, kamienną albo na minimalistyczną, geometryczną, ze stali nierdzewnej. Może być ona utrzymana w stylu empire, industrialnym, nowoczesnym itp. Biokominek może do złudzenia przypominać tradycyjne palenisko albo zachwycać futurystycznym designem. Możliwości są niemal nieograniczone. Bardzo ważne jest jednak, by obudowa paleniska wykonana została z materiałów odpornych na bardzo wysokie temperatury. Jej konstrukcja musi być solidna i trwała. Niesłychanie ważne jest też, by nie stykała się z paleniskiem. „- Dobrze skonstruowany biokominek powoduje niewielkie nagrzewanie się obudowy. Konstrukcja biokominka nie może powodować „lizania” gorących płomieni o elementy obudowy – wtedy jego działanie odbywa się w sposób bezpieczny” – mówi Dariusz Barylski. W skład wyposażenia biokominka może też wchodzić deflektor, którego zadaniem jest kierowanie ciepła w odpowiednią stronę.

Rodzaje biokominków

Generalnie, można wyróżnić cztery podstawowe grupy urządzeń:
- wolnostojące – dowolnej wielkości, kształtu i wydajności, których charakterystyczną cechą jest możliwość postawienia w dowolnym miejscu – czy to pośrodku pomieszczenia, czy przy ścianie czy na półce, stole itp. oraz swobodnego przemieszczania w zależności od aktualnych potrzeb czy wizji właściciela; część modeli została zaprojektowana w sposób umożliwiający korzystanie z nich na zewnątrz: na tarasie, w altanie itp.;
- naścienne – konstrukcja dowolnej wielkości, kształtu i formy, przeznaczona do zawieszenia na ścianie;
- wkłady z biopaleniskiem, przeznaczone do indywidualnej zabudowy np. w klasyczne obudowy kominkowe, wykonane ze stali zabezpieczonej ognioodporną farbą, wyposażone w izolację termiczną; palenisko na ogół wyłożone jest wewnątrz materiałem ceramicznym, chroniącym wnętrze przed nieprzyjemnym zapachem spalającego się paliwa oraz gwarantującym równomierne spalanie się go;
- biopaleniska – mini, średnie i duże, które mogą funkcjonować samodzielnie lub można je zabudować;
- biokominki wbudowane w meble – stoły, ławy, półki itp.

Biokominki oferowane są w różnych wielkościach, dzięki czemu nie ma praktycznie ograniczeń co do kubatury pomieszczeń, w których planowana jest ich lokalizacja. Należy jednak przed zakupem zapoznać się z kartą techniczną danego urządzenia – są w niej podane wymagania, jakie musimy spełnić, by móc bezpiecznie użytkować konkretny model.

Funkcje

Podstawową funkcją biokominka jest, oczywiście, funkcja dekoracyjna. Możliwość wbudowania go w meble, ustawienia np. przejrzystej tuby na środku pomieszczenia, powieszenia na ścianie w obudowie stylizowanej np. na ramę obrazu – gama pomysłów, jak wyeksponować płomienie jest nieskończona. Również zróżnicowana wielkość biokominków sprawia, że mogą one stanowić zarówno punkt centralny wnętrza, wokół którego skupione są pozostałe elementy wyposażenia, jak i przyciągający uwagę detal wkomponowany w otoczenie i wyodrębniający się z niego dopiero w momencie zapalenia ognia.

Interesującą i niebanalną propozycją zarówno w przypadku biokominków wolnostojących, jak i naściennych jest połączenie ich funkcji dekoracyjnej z użytkową, co ma miejsce w przypadki mebli z wkomponowanymi w nie biokominkami. Ława z płonącym na niej ogniem, półka, na której książki stoją obok migoczących płomieni … rozwiązania te zmieniają nasze postrzegania kominka, a zarazem są bezpieczne, romantyczne i zapadające w pamięć. Inną, wartą rozważenia funkcją biokominka jest aromaterapia. Pojemniczki na olejek mogą być wbudowane w konstrukcję biokominka lub funkcjonować jako dodatkowy element wyposażenia, tzw. aromatyzer. Wypełnione olejkiem, roztaczają kojące, relaksujące lub energetyzujące zapach, poprawiając nastrój domowników.

Czy jednak biokominek może – podobnie jak tradycyjny – pełnić funkcję grzewczą? „- Oczywiście! Im większy palnik, a co za tym idzie linia ognia, której maksymalna szerokość w szczelinie płomieniowej wynosi 30 mm, tym więcej ciepła emitowane jest do pomieszczenia. Wbrew temu, co można przeczytać w Internecie, nie jest to tylko ozdoba wnętrza, płonąca zimnym płomieniem. Niestety, kierując się błędnymi informacjami, klienci często zaopatrują się w duże wymiarowo biopaleniska, co podczas użytkowania z jednej strony prowadzi do przegrzania pomieszczenia, z drugiej – naraża właścicieli na niepotrzebne wysokie koszty eksploatacyjne. Dlatego apeluję do wszystkich, którzy rozważają zakup biokominka – zasięgnijcie porady fachowca! Pozwoli ona na realne oszczędności zarówno na etapie zakupu, jak i użytkowania, bo im większe palenisko, tym wyższa cena urządzenia, a im dłuższa linia ognia, tym większa pojemność zasobnika na bioetanol, a co za tym idzie - również zużycie paliwa” – podkreśla ekspert.

Jak już wspominaliśmy, całe wypromieniowane ciepło zostaje w pomieszczeniu, w którym ustawiono urządzenie. I choć w naszym klimacie trudno byłoby uznać go za optymalne podstawowe czy jedyne źródło ciepła, bez wątpienia może zastąpić grzejniki podczas chłodniejszych wieczorów czy dni. Intensywność wytwarzania ciepła zależy od mocy grzewczej urządzenia – nominalnej i rzeczywistej, która jest różna i dla standardowych modeli kształtuje się na poziomie 1,5-4 kW – średnio ok. 3 kW. Pozwala to na niemal natychmiastowe dogrzanie i tym samym poprawienie mikroklimatu – urządzenie nie wysusza powietrza, gdyż podczas spalania paliwa powstaje para wodna - i komfortu cieplnego nawet trzydziestometrowego pomieszczenia. W przypadku wnętrz o większej powierzchni i kubaturze można rozważyć zakup biokominka o zdecydowanie wyższej mocy cieplnej – nawet kilkunastu kW.

Czym palić?

Wyłącznie specjalnym, przeznaczonym do tego biopaliwem, wyprodukowanym na bazie etanolu. Jest ono ekologiczne i podczas spalania wydziela wyłącznie parę wodną i śladowe ilości dwutlenku węgla. W przeciwieństwie do drewna, nie generuje powstawania sadzy, popiołu i dymu. Spala się całkowicie, nie pozostawiając niezbędnych do usuwania resztek.

Bioetanol nie należy do produktów najtańszych, nie warto jednak oszczędzać na jakości paliwa. Przede wszystkim musi mieć ono atest PZH – wówczas mamy gwarancję, że kupujemy produkt bezwonny, nieszkodliwy, który podczas spalania nie będzie wydzielał żadnych szkodliwych substancji. Paliwa niecertyfikowane, niskiej jakości mogą być, niestety, zagrożeniem dla zdrowia.


Czas spalania litra paliwa jest różny i zależy od wielkości paleniska i jego wydajności, intensywności płomienia, jakości paliwa. Najczęściej oscyluje w przedziale od 2 godzin – przy intensywnym płomieniu i szerokim palenisku – do 5-6 przy minimalnym płomieniu. Same zbiorniki w standardowych konstrukcjach mają pojemność 1-3 litrów.

Bardzo istotne jest, by kolejną porcję paliwa umieszczać w palenisku dopiero po wypaleniu poprzedniej i odczekaniu kilkudziesięciu minut, by urządzenie nieco przestygło. Absolutnie niedozwolone jest dolewanie paliwa w trakcie palenia się biokominka!

Na rynku oferowane są następujące rodzaje biopaliw:

- w formie żelu
a/ porcjowane – fabrycznie przygotowany wsad, gotowy do umieszczenia w palenisku, najczęściej w formie puszki;
b/ luzem – dostępne w pojemnikach; odpowiednią ilość żelu użytkownik sam aplikuje do zbiornika;
- w płynnej postaci – paliwo wlewane jest do zbiornika.

Biokominek nie zastąpi instalacji grzewczej, ale z powodzeniem może ją uzupełnić i w chłodne wieczory czy dni poprawiać komfort termiczny i mikroklimat w domu czy mieszkaniu. Designerskie kształty i formy tych urządzeń czynią je fantastyczną ozdobą, a wykończenie w dowolnym stylu pozwala dopasować je do każdego wnętrza. Przede wszystkim jednak są to urządzenia bezpieczne w użytkowaniu przy przestrzeganiu podstawowych zaleceń producenta, możliwe do zastosowania wszędzie. Dzięki mobilności, możemy stawiać je w dowolnym miejscu pomieszczenia. Są bezproblemowe w obsłudze – nie wymagają czyszczenia, gromadzenia zapasów paliwa, podłączania do instalacji kominowej – ich obsługa ogranicza się praktycznie do uzupełnienia zbiornika z paliwem po wypaleniu porcji. Biokominki oferują magię i ciepło ognia pozbawione uciążliwości i czyste, a dobrej jakości paliwo może spalać się imitując zarówno kolor, jak i odgłosy palących się polan.

Kominek tradycyjny

1. możliwość jego zaprojektowania i realizacji jest uzależniona od tego, czy budynek oraz pomieszczenie spełniają wymagania określone w rozporządzeniu "Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie"
2. pomieszczenie wymaga doprowadzenia odpowiedniej ilości powietrza w zależności od tego, jaki zaprojektowany jest kominek: jeśli z paleniskiem zamkniętym – wymaga min. 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kominka; jeśli z paleniskiem otwartym - prędkość przepływu powietrza w otworze komory spalania nie może być mniejsza niż 0,2 m/s
3. wymaga stropu gwarantującego odpowiednią, wysoką nośność, usytuowania jak najbliżej komina, a w ścianie, przy której planowana jest jego budowa, w stropie i podłodze w jego bezpośrednim sąsiedztwie nie mogą być prowadzone rury instalacji grzewczej, gazowe ani kable elektryczne
4. wymaga drożnej i sprawnej instalacji kominowej, którą odprowadzane są na zewnątrz produkty uboczne spalania
5. efektem spalania paliw stałych jest popiół i sadza, które regularnie należy usuwać
6. część ciepła, duża zwłaszcza w przypadku kominka z paleniskiem otwartym, jest tracona przez komin

Biokominek

1. można go zamontować w każdym domu, mieszkaniu w dowolnym pomieszczeniu, a także w budynkach i pomieszczeniach niemieszkalnych – jego montaż nie jest obwarowany wymaganiami prawnymi
2. pomieszczenie wymaga zapewnienia standardowej wentylacji – aczkolwiek należy dbać o regularną i systematyczną wymianę powietrza
3. można go ustawić w dowolnym miejscu w pomieszczeniu
4. nie wymaga podłączenia do komina
5. proces spalania jest czysty – jego efektem jest para wodna oraz niewielkie ilości dwutlenku węgla
6. całe wyprodukowane przez kominek ciepło zostaje w pomieszczeniu.