Fot. Spectis
Największa wartość inwestycji kolejowych przypada na województwa: małopolskie, łódzkie, mazowieckie, śląskie i podlaskie. Łącznie te pięć regionów odpowiada za ponad 60% wszystkich realizowanych i planowanych inwestycji. Regionami o najsłabszej aktywności inwestycyjnej w segmencie kolejowym w najbliższych latach będą natomiast woj. opolskie, lubuskie, warmińsko-mazurskie, świętokrzyskie i podkarpackie.

Całkowite roczne przychody analizowanych w raporcie 80 największych wykonawców kolejowych (zdefiniowanych jako firmy specjalizujące się w realizacji robót w zakresie dróg kolejowych i tramwajowych, trakcji elektrycznej oraz sterowania ruchem kolejowym) ustabilizowały się na poziomie 30 mld zł, z czego blisko 12 mld zł (niemal 40% przychodów ogółem) przypada na segment inwestycji kolejowych.

Sektor budownictwa kolejowego w Polsce pozostaje rynkiem umiarkowanie skoncentrowanym. Z grupy 80 analizowanych firm, pięciu największych wykonawców posiada 43% rynku. Na przestrzeni ostatniej dekady polski rynek budownictwa kolejowego był rynkiem mało stabilnym, cechującym się dużą zmiennością wolumenu zamówień i mocno uzależnionym od aktywności inwestycyjnej jednego zamawiającego – spółki PKP PLK. Opóźniony start wykorzystania dostępnych dla Polski funduszy unijnych w ramach budżetu na lata 2021-2027 stanowi coraz większe zagrożenie dla podtrzymania koniunktury w segmencie kolejowym.
Obserwowane w latach 2020-2021 osłabienie aktywności przetargowej spółki PKP PLK znajduje odzwierciedlenie w kalkulowanym przez analityków Spectis zagregowanym portfelu zamówień czterech wiodących wykonawców kolejowych (grupy Torpol, Budimex, ZUE, Trakcja), który pod koniec 2021 r. wynosił już tylko 7,2 mld zł, wobec 8 mld zł rok wcześniej i 10 mld zł dwa lata wcześniej. Pomimo przejściowego osłabienia aktywności przetargowej, długoterminowe prognozy dla budownictwa kolejowego są obiecujące.

Na długoterminowe perspektywy dla budownictwa kolejowego istotny wpływ będzie miała realizacja tzw. komponentu kolejowego towarzyszącego potencjalnej realizacji Centralnego Portu Komunikacyjnego. Głównym założeniem ambitnego programu inwestycyjnego jest połączenie 120 miast z CPK w czasie podróży poniżej 2,5 godziny. Przedsięwzięcia składające się na część lotniskową przewidziane są do realizacji do końca 2027 r. Natomiast zadania dotyczące części kolejowej mają być realizowane do końca 2034 r., czyli w dwóch kolejnych perspektywach finansowych UE.

Problemem branży budownictwa kolejowego pozostaje stosunkowo niska rentowność. W latach 2016-2020 średnia rentowność netto w grupie 80 wykonawców wyniosła 1,9%, na co wpłynęły problemy finansowe kilku znaczących wykonawców, obniżając tym samym wynik całej branży. Jak wynika z analizy wyników finansowych największych wykonawców, w 2021 r. rentowność netto branży już drogi rok z rzędu uległa wyraźnej poprawie, zbliżając się do rekordowego poziomu z 2010 r. (blisko 6%).