Nowy rok uszczupli portfele wszystkich, ponieważ o mniej więcej 5 proc. wzrosną opłaty za energię elektryczną, podrożeją także paliwa, akcyza i o 8 proc. ceny mięsa. W życie wejdą również przepisy, które choć trochę ułatwią prowadzenie biznesu i ulżą nieco pracownikom.

Większe stawki za kilometrówki i delegacje

Bez wątpienia na nowych przepisach dotyczących tzw. kilometrówek skorzystają zarówno mali przedsiębiorcy, jak i pracownicy budżetówki. Kilometrówki, ustalone ostatnio w 2007 roku, to stawki za kilometr przebiegu pojazdu, np. samochodu, według których pracodawca pokrywa koszty używania prywatnych pojazdów pracowników do celów służbowych. To nie tylko forma rekompensaty wobec pracowników, ale również korzyść dla przedsiębiorców wykorzystujących prywatne samochody do prowadzenia działalności gospodarczej. Stawki te stanowią także bazę przy obliczaniu limitów w przypadku, gdy zaliczania się do kosztów uzyskania przychodu wydatki na eksploatację pojazdów niewprowadzonych do ewidencji środków trwałych przedsiębiorstwa - wyjaśnia Małgorzata Latuszek, ekspert biur rachunkowych Taxxo.


W projekcie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 23 sierpnia 2011 r. nowe stawki dla samochodów osobowych ustano na podstawie pojemności silnika i kształtują się one w następujący sposób: 0,97 zł/km dla samochodu osobowego o pojemności do 900 cm3, czyli wzrost o 86 proc. w stosunku do stawki 0,5214 zł/km z 2007 roku. Dla samochodu osobowego o pojemności powyżej 900 cm3 nowa stawka wynosi 1,01 zł/km. To wzrost o 21 proc. w porównaniu do 0,8358 zł/km z 2007 roku (Tabela 1).

Według założeń rządu zarówno ta, jak i zmiana przepisów prawa pracy w zakresie rozliczania delegacji dla pracowników budżetówki miała wejść w życie 1 stycznia 2012 roku, ale już od dłuższego czasu wiadomo, że nie uda się zrealizować ich w tym terminie. Po wejściu w życie nowych przepisów ma wzrosnąć wysokość diety wypłacanej w przypadku delegacji trwającej dłuższej niż 8 godzin i wynieść nie 23 zł, ale 30 zł. Krokiem naprzód ma być również złagodzenie przepisów dotyczących kwestii nieudokumentowania przez pracownika kosztów odbycia delegacji, np. zgubienia rachunków lub biletów potwierdzających przejazdy. Składając odpowiednie oświadczenie pracownik zachowa prawo do zwrotu całości kosztów, jakie poniósł w trakcie podróży. W zależności od kraju delegacji wzrosną również diety na zagraniczne podróże służbowe, a pracodawca będzie mógł ustalić więcej niż jedno państwo podróży służbowej pracownika. W 2012 roku mają zniknąć jednak diety dla delegacji trwających krócej niż 8 godzin. Nie znamy jeszcze dokładnej daty wejścia w życie nowych przepisów.

Nieco mniej biurokracji i zaległy urlop w wakacje

Jedną z ważniejszych zmian dotyczących większych przedsiębiorstw jest niewątpliwie tzw. druga ustawa deregulacyjna, mająca usuwać zbędne obciążenia administracyjne i widocznie zmniejszać wydatki przedsiębiorców. Do najistotniejszych zapisów niniejszej ustawy zaliczyć można przede wszystkim likwidację Monitora Polskiego B, a co za tym idzie zniesienie obowiązku publikowania sprawozdań finansowych przez niektóre przedsiębiorstwa, m.in. spółki akcyjne.
Obowiązek publikacji sprawozdań obejmował również przedsiębiorstwa, których średnioroczne, pełnoetatowe zatrudnienie wynosiło nie mniej niż 50 osób, jednocześnie suma aktywów bilansu na koniec roku stanowiła równowartość co najmniej 2,5 mln euro oraz przychody netto ze sprzedaży i operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość nie mniej niż 5 mln euro – dodaje Pani Małgorzata.
Likwidacja tego przepisu ma przynieść firmom realne oszczędności w wysokości ok. 100 mln zł rocznie. Kwota rzeczywiście realna, skoro za jedną stronę obowiązkowej publikacji w Monitorze trzeba zapłacić 771 zł brutto, a firmy wydawały na ten cel od pięciu do kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie. Przepisy dotyczące zniesienia Monitora Polskiego B zaczną obowiązywać jednak od 1 stycznia 2013!
Inne punkty drugiej ustawy deregulacyjnej wejdą w życie z początkiem nowego roku, a wśród nich skrócenie okresu przechowywania deklaracji ZUS z 10 do 5 lat, oraz skrócenie okresu przedawnienia z tytułu należności do ZUS i KRUS, również z 10 do 5 lat. Zniesiono także konieczność comiesięcznego przekazywania pracownikom informacji o zapłaconych składkach społecznych i zdrowotnych. Według nowych przepisów pracownik będzie otrzymywał taką informację raz w roku lub częściej na żądanie.
Kolejna zmiana ucieszy zarówno pracodawców, jak i pracowników, ponieważ dotyczy urlopów. Wydłużony został okres wykorzystania zaległego urlopu do 30 września następnego roku. Dotychczasowy okres, do końca marca, znacznie ograniczał elastyczność w zarządzaniu planami urlopowymi i nie dawał szansy na wykorzystanie zaległego urlopu latem.

Wzrośnie składka rentowa i VAT na odzież dla dzieci

Od 1 lutego 2012 roku wszyscy przedsiębiorcy, bez względu na wielkość, odczują podwyższenie składki rentowej z 6 do 8 proc.. Obecna podwyżka ma być echem nietrafionych zmian dokonanych w 2007 roku, kiedy składkę rentową zmniejszono z 13 do 6 proc.. Teraz będzie to kosztować przedsiębiorców 7 mld zł rocznie.
Od 1 stycznia wzrośnie także VAT na niektóre produkty. Choć Donald Tusk zapowiedział zachowanie becikowego dla najbiedniejszych, to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie ułatwia życia młodym rodzicom, bez względu na zasobność portfela. Wyrok TSUE w sprawie przeciwko Rzeczpospolitej Polskiej, mówi o niezgodności z prawem Unii stosowanej przez Polskę obniżonej stawki podatku VAT na dostawę, import i wewnątrzwspólnotowe nabycie odzieży i dodatków dla niemowląt oraz obuwia dziecięcego. Oznacza to, że od nowego roku za odzież i obuwie dziecięce rodzice zapłacą nie 8 proc. podatku VAT, lecz 23 proc.. Do tej wysokości wzrosną także, zwolnione dotychczas, usługi konserwatorskie i restauratorskie oraz usługi świadczone przez instytucje gospodarki budżetowej.
Przybędzie także obowiązków przedsiębiorcom eksportującym do Unii. Zmniejszono kwoty łącznej wartości wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów, po przekroczeniu których eksporterzy zobowiązani są składać miesięczne podsumowania. Od nowego roku zamiast 500 000 zł, będzie to 250 000 zł.
Miejmy tylko nadzieję, że rząd w 2013 roku nie zapomni o tym, że podwyższenie stawek VAT w 2011 roku miało być tymczasowe.