Beton z klasą

Przy budowie domów jednorodzinnych, zarówno niepodpiwniczonych, jak i tych z piwnicami, stosuje się najczęściej fundamenty betonowe lub żelbetowe. Sposób ich posadowienia i wykonania zależy m.in. od warunków geologicznych, takich jak rodzaj gruntu, jego nośność i głębokość przemarzania. W naszym klimacie strefa przemarzania gruntu, w zależności od położenia geograficznego, wynosi od 0,8 do 1,20 m poniżej poziomu terenu. Przepuszczalne piaski dają możliwość płytszego posadowienia ławy, na głębokości nawet 50-60 cm. Zwykle wykonywane są one metodą deskowania, szalunku systemowego (gotowe formy) lub bezpośrednio w gruncie. O sposobie posadowienia i wykonania fundamentów decyduje projektant, w oparciu o wyliczenia konstruktora.

Do wykopów zazwyczaj wynajmuje się koparkę, ale grunt pod ławy fundamentowe wybiera się łopatą. Wykopów nie należy wykonywać na długo przed montażem ław. Grozić to może rozmoczeniem podłoża przez wody opadowe. Fot. ATLASSzalowanie boczne wykonuje się najczęściej z kantówki 12 x 12 cm. Dno wykopu należy wyłożyć warstwą 5-15 cm chudego betonu. Bez tej wylewki, świeża mieszanka betonowa zmiesza się z gruntem, co osłabi trwałość i jakość fundamentów. Fot. ATLAS
Ławy fundamentowe wylewane z betonu i zbrojone prętami stalowymi, to rozwiązanie trwałe, gwarantujące odpowiednio mocną podstawę. Zwykle jest to beton klasy B15. Własnoręczne przygotowanie betonu na placu budowy jest tańsze niż zamówienie „gruszki” z cementowni, ale kręcenie go w betoniarce nie gwarantuje utrzymania odpowiednich parametrów. Żeby zminimalizować ryzyko, warto dodać do mieszanki plastyfikatora polepszającego jej właściwości robocze i wytrzymałościowe. Takim plastyfikatorem jest np. Emulsja Budowlana Atlas. Poprawia ona plastyczność i urabialność betonu, umożliwia przyrost wytrzymałości, zmniejsza skurcz betonu i tendencję do spękań. Emulsja poprawia także mrozoodporność i wodoszczelność betonu. Dozuje się ją bezpośrednio do mieszanki betonowej przy końcu mieszania lub do wody zarobowej.

Warto pamiętać, że beton uzyskuje swoje parametry wytrzymałościowe po 28 dniach. Szczególnie w pierwszym okresie trzeba go pielęgnować, tzn. polewać wodą, w przeciwnym razie może popękać.

Dopiero, gdy chudy beton stwardnieje, można przystąpić do montowania zbrojenia ze stalowych prętów, najczęściej o przekroju 10 mm. Fot. ATLASWylewanie mieszanki betonowej w deskowaniu fundamentów wykonuje się jednocześnie z zagęszczeniem, które ma na celu dokładne wypełnienie formy, szczególnie między gęsto rozstawionymi prętami zbrojenia oraz w załamaniach form. Fot. ATLAS

Czas na ściany

Po całkowitym wyschnięciu ław betonowych wznosi się ściany fundamentowe. W budynkach podpiwniczonych są to ściany piwniczne. Wykonuje się je najczęściej z pełnych bloczków betonowych o wymiarach 14 x 25 x 38 cm. Odznaczają się one dużą wytrzymałością na ściskanie oraz niewielką nasiąkliwością. Bloczki muruje się najczęściej na pełne spoiny: poziome o grubości od 10 do 15 mm, pionowe od 10 do 20 mm.

W domach jednorodzinnych podpiwniczonych na murowane ściany piwniczne, oprócz obciążeń pionowych, działają także poziome siły parcia gruntu. Murowane ściany mogą okazać się zbyt słabe, wówczas powinny być one wykonane z wylewanego w szalunkach betonu. Decyzja w tej sprawie należy także do uprawnionego fachowca.

Prawidłowo wykonane izolacje przeciwwilgociowe układa się w dwóch płaszczyznach: poziomej i pionowej. Obie te izolacje muszą być ze sobą szczelnie połączone. Izolacja pozioma (na zdjęciu) zapobiega podciąganiu wilgoci przez mury. Fot. ATLASMurowanie ścian fundamentowych wymaga precyzji. Buduje się je najczęściej z bloczków betonowych. Obok dużej wytrzymałości na ściskanie, cechuje je też niewielka nasiąkliwość. Fot. ATLAS

Zaprawa ważna rzecz

Trwałość konstrukcji ściany fundamentowej zapewniają nie tylko dobrej jakości bloczki betonowe, ale i właściwa zaprawa. Przygotowanie jej na placu budowy, często w prymitywnych warunkach, jest pracochłonne, a mieszanie „na oko” poszczególnych składników nie gwarantuje, podobnie jak w przypadku mieszania betonu, powtarzalnej jakości. W tym przypadku korzystniejszym rozwiązaniem jest użycie gotowej suchej zaprawy, w której składniki zostały dobrane we właściwych proporcjach. Przygotowanie zaprawy polega tylko na wymieszaniu z wodą, zgodnie z instrukcją podaną na opakowaniu.

Jedną z takich gotowych mieszanek jest Zaprawa Murarska Atlas. Dobrze nadaje się ona do wznoszenia ścian piwnic i murów fundamentowych. Przygotowanie zaprawy polega na wsypaniu suchej mieszanki do naczynia z odmierzoną ilością wody (proporcje podane są na opakowaniu) i starannym wymieszaniu, aż do otrzymania jednolitej konsystencji. Czynność tę najlepiej wykonać w betoniarce lub za pomocą wiertarki z mieszadłem w przypadku mniejszych prac. Otrzymana w ten sposób zaprawa charakteryzuje się dobrą przyczepnością, wysokim stopniem plastyczności i wytrzymałością M5. Inną istotną jej cechą jest długi okres przydatności do użycia. Zaprawa, po wymieszaniu z wodą, zachowuje swoje właściwości przez 4 godziny, czyli dwa razy dłużej od tradycyjnej zaprawy cementowej.

Izolacja pionowa chroni ściany fundamentowe przed naporem wilgoci z zewnątrz. Preparaty hydroizolacyjne zawsze nanosi się na stronę ściany narażoną na działanie wody. Fot. ATLASFolią kubełkową można dodatkowo ochronić ocieplenie przed stycznością z gruntem. Jest odporna na nacisk, uderzenie i dziurawienie. Fot. ATLAS

Wodzie STOP

Ława i ściany fundamentowe nieustannie narażone są na destrukcyjne oddziaływanie wody gruntowej. Niezbędne zatem jest ich zabezpieczenie. Hydroizolację poziomą wykonujemy na ławie fundamentowej. Najczęściej jest to jedna warstwa papy, która – w przypadku budynku z piwnicą – łączy się z izolacją podłogi.

Ściany piwnicy można zabezpieczyć przeciwwilgociowo, stosując zaprawę wodoszczelną Atlas Woder S. Przed użyciem tego produktu chłonność ściany należy zredukować emulsją gruntującą Atlas Uni-Grunt. Zaprawę Atlas Woder S nakłada się na uszczelnianą powierzchnię ściany co najmniej w dwóch warstwach – pierwszą zawsze nanosi się pędzlem, kolejną przy pomocy pędzla lub pacy stalowej. Powstałą po związaniu powłokę Atlasa Woder S, po około 2-3 dniach, należy koniecznie zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi.

Zwykle, całą powierzchnię fundamentowych ścian piwnicznych izoluje się polistyrenem ekstrudowanym XPS lub styropianiem klasy EPS 100-038. Można go przykleić przy pomocy Zaprawy Klejącej Atlas Stopter K-20 lub cementowej zaprawy Atlas Hoter U.
Do izolacji fundamentów służy także system dyspersyjny (wodny) Izohan Izobud W. Należą do niego przyjazne środowisku naturalnemu preparaty, wolne od rozpuszczalników organicznych.

Piotr Idzikowski GRUPA ATLAS

Precyzyjna robota

Wszelkie prace budowlane, w tym szczególnie fundamentowe, należy wykonywać z należytą dokładnością, zgodnie z projektem. Źle wypoziomowany fundament może utrudnić prawidłowe murowanie ścian. Brak dobrze wykonanej izolacji termicznej spowoduje powstanie mostków termicznych, miejsc przez które będzie uciekać ciepło. Warto pamiętać, że izolację cieplną wokół budynku powinno układać się do głębokości 1 m poniżej poziomu gruntu. Przed zasypaniem wykopu, ścianę fundamentową i część ściany piwnicy poniżej poziomu gruntu warto obłożyć folią kubełkową. W przypadku użycia bitumicznych mas uszczelniających, folia kubełkowa nie powinna być stosowana. Pod wpływem nacisku, grunt może nacisnąć miejscowo izolację i ją uszkodzić. Dlatego też dogodnym materiałem do użycia są folie profilowane ze zintegrowaną włókniną filtrującą.

Dodatkowym zabezpieczeniem fundamentów przed niechcianą wodą gruntową jest wykonanie drenażu opaskowego wokół budynku. Umożliwia on odprowadzenie wody gromadzącej się wokół fundamentu.