Dach w Malborku, Fot. Izohan
Dach zielony można w skrócie zdefiniować jako strukturalne pokrycie dachowe składające się z kilku warstw z umieszczonym na wierzchu podłożem gruntowym, obsadzonym roślinami. Instalowany na płaskich powierzchniach o spadku nie mniejszym niż 2% i nie większym niż 30%, składa się z warstwy hydro- i termoizolacyjnej, warstwy zabezpieczającej przed rozwojem korzeni, warstwy drenażu (zbierającej i odprowadzającej wodę), filtrującej (chroniącą przed zanieczyszczeniem) i roślinnej jako ostatecznej warstwy wykończeniowej. Struktura warstw i zastosowane produkty oraz wybrana roślinność zależą od specyfiki inwestycji.

Dach zielony obsadzony roślinnością ekstensywną z dociepleniem- klasyczny układ warstw, Fot. Izohan
- Każdy dach zielony jest atrakcyjny dla inwestorów i użytkowników z różnych względów – mówi Sylwester Rajewski, Doradca Techniczny w firmie IZOHAN. - Zależnie od rodzaju wegetacji roślin, wykończenie wymaga minimalnej lub ciągłej obsługi. Pod uwagę powinniśmy wziąć również położenie dachu względem innych obiektów.

Projekty dachów zielonych możemy podzielić na cztery główne typy. Wyróżniamy ocieplane dachy nieużytkowe niewymagające dużego nawodnienia, dachy użytkowe w atrium budynków komercyjnych i mieszkalnych, dachy użytkowe z ciągami pieszymi i jezdnymi, parkingami i placami zabaw oraz nieocieplane lekkie dachy nad pomieszczeniami nieogrzewanymi, np. zadaszeniami stacji paliw.

Dach zielony obsadzony roślinnością intensywną w tym krzewy i małe drzewa, Fot. Izohan
- Dach zielony to połączenie pięknego z praktycznym – wyjaśnia Sylwester Rajewski. – Może stanowić miejsce wypoczynku i rekreacji, a jednocześnie bardzo dobrze tłumi hałasy, zimą zapobiega stratom ciepła, a latem chroni przed nadmiernym nagrzewaniem budynku. Bez względu na rodzaj roślinności, którą obsadzimy dach, będzie on przyczyniał się do produkcji tlenu.

Pierwszy rodzaj to dach zielony obsadzony roślinnością ekstensywną z dociepleniem z klasycznym układem warstw. Ten typ polecany jest szczególnie w odpowiedzi na wymagania dotyczące zapewnienia w projektach powierzchni terenów zielonych. Zwykle jego wykończenie stanowi roślinność niewymagająca nawadniania, a jedynie czyszczenia z roślin obcych raz do roku. Takie dachy zwykle instaluje się na odrębnych obiektach z zabudową niższą lub średnią w stosunku do otaczających budynków, co zapewnia dodatkowy efekt estetyczny.

Dach zielony obsadzony roślinnością ekstensywną z odwróconym układem warstw, Fot. Izohan
- System ten sprawdzi się najlepiej w przypadku dachów nieużytkowych – tłumaczy Sylwester Rajewski. - Zawiera składniki ocieplenia o niższej cenie i jest łatwy technologicznie do wykonania, gdyż stanowi rodzaj stropodachu pełnego, klasycznego, ogólnie znanego, na którym zastosowano uszczelnienie odporne na przerost korzeni.

Kolejny system to dach zielony, do którego zabudowy i dekoracji wykorzystujemy roślinność intensywną, w tym krzewy i małe drzewa. Jest to typ o zdecydowanie największych wymaganiach dotyczących nawadniania (zapewnianych przez odpowiednią instalację) i grubości warstwy wegetacyjnej. Dlatego najczęściej znajduje zastosowanie w atrium obiektów mieszkalnych i komercyjnych na płytach garażowych i sąsiaduje z użytkowymi częściami dachów, jak np. placami zabaw dla dzieci, boiskami sportowymi, parkami, ciągami komunikacyjnymi pieszymi. Wysoka grubość warstwy zabudowy dachu ogranicza potrzebę ocieplenia przegrody.

Dach zielony obsadzony roślinnością ekstensywną bez docieplenia, Fot. Izohan
Najbardziej rozpowszechnioną technologią w budownictwie jest system odwróconych warstw na dachu zielonym z ekstensywną roślinnością. Za jego stosowaniem przemawia szereg cech. Hydroizolacja z dwóch warstw pap, zgrzana dokładnie do podłoża nie jest narażona na przypadkowe perforacje, bo jest chroniona przez warstwę termoizolacji, drenażu oraz dwóch lub trzech warstw geowłókniny. Termoizolację stanową płyty XPS, najbardziej twardy i odporny na bezpośrednie działanie wody materiał ociepleniowy.
Ogromną zaletą jest fakt, iż w tym systemie nie dochodzi do uwięzienia wody między hydroizolacją a paroizolacją, wobec czego materiał termoizolacyjny jest użytkowany w stałej sprawności. Za zastosowaniem tego rozwiązania przemawia także łatwość łączenia z częścią użytkową dachów: parkingów, ciągów pieszo-jezdnych, ponieważ szczelność dachu zapewniona jest na podłożu konstrukcyjnym. Minusem tego systemu jest mniejsza sprawność ocieplenia w okresie długotrwałych zimnych opadów (przepływająca zimna woda pod ociepleniem obniża temperaturę). Z racji tego, że dach użytkowy położony jest najniżej i tym samym w czasie budowy jest najbardziej narażony na uszkodzenie przez ekipy budowlane, z jego wykonaniem należy zaczekać do ostatniego etapu budowy.

- System dachu obsadzonego roślinnością ekstensywną z odwróconym układem warstw jest najpewniejszym systemem z niezawodną wodoszczelnością i szerokimi możliwościami adaptacji powierzchni dachu – dodaje Sylwester Rajewski.

Ostatnim typem jest dach zielony obsadzony roślinnością ekstensywną bez docieplenia. To rozwiązanie najrzadziej stosowane, które zobaczymy zwykle nad wiatami - pomieszczeniami nieogrzewanymi jako formę poprawy urbanistycznej estetyki. Roślinność na takich dachach to rośliny bezobsługowe o niskich wymaganiach w zakresie nawodnienia.

- Zielone dachy wpisują się doskonale w ideę ekologicznego budownictwa i zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w przestrzeni miejskiej – podsumowuje Rajewski. – To doskonałe połączenie natury z nowoczesną technologią i materiałami.

W kompleksie budynków komercyjnych i mieszkaniowych, w których istnieją dachy zielone, użytkownicy obiektów uzyskują prawdziwy mikroklimat: powoli i stopniowo zmienia się wilgotność powietrza, hałasy miejskie są tłumione, a nawet zapachy z warstwy wegetacyjnej są bardziej akceptowalne niż inne. Ponadto zieleń sprawia, że takie miejsce staje się wyjątkowo przyjazne dla ludzkiej psychiki i sprzyja stanowi relaksu, co jest szczególnie ważne w obecnych czasach.

- Co więcej, doskonale sprawdza się także w przypadku obiektów zabytkowych. Przykładem jest tu dach na terenie malborskiego zamku – pas zieleni nad kasami biletowymi. W ramach jego renowacji przeprowadzono modernizację izolacji przeciwwodnej i przeciwwilgociowej, a także utworzono efektywną barierę blokującą przebijanie się korzeni - dodaje na koniec Doradca Techniczny firmy IZOHAN.