Do pokrycia podłogi drewnem mamy do wyboru wiele różnych, naturalnych jak i sztucznych, materiałów imitujących drewno, zaczynając od wykładzin PCV imitujących parkiet, paneli laminowanych, paneli z okleiną z naturalnego drewna, paneli drewnianych (trójwarstwowych) nazywanych również trójwarstwowym parkietem panelowym, mozaiki parkietowej, klepki oraz deski podłogowej. Najczęściej obecnie wybierane materiały to klasyczny parkiet (tradycyjny lub mozaikowy) i panle podłogowe. Jakie wady i zalety posiadaję te materiały i czym kierować się przy ich wyborze?

Fot: Flickr

Panele generalnie możemy podzielić na:

- Panele laminowane
- bezklejowe
- klejone
- Panele drewniane
- bezklejowe
- klejone
Mamy również panele zbudowane podobnie jak panele laminowane jednak warstwę wierzchnią zamiast laminatu stanowi fornir z naturalnego drewna bądź korka.

Panele laminowane.

Panele laminowane są tańszym odpowiednikiem podłóg drewnianych a jednocześnie ich bogate wzornictwo zapewnia podobne doznania estetyczne. Prócz warstwy imitującej drewno można także spotkać panele ze wzorem kamienia czy motywu płytek ceramicznych. Są dużo łatwiejsze w utrzymaniu od innych rodzajów podłóg gdyż do ich czyszczenia wystarcza woda z detergentem. Mogą być instalowane podobnie jak podłogi drewniane: klejone (na łączeniach) czy zatrzaskiwane, przy czym montażu można dokonać samodzielnie.

Ich niewątpliwą zaletą jest fakt, iż układane mogą być na dowolnej powierzchni (sprzyja temu spodnia warstwa odprężająca) i użytkowane natychmiast po ułożeniu. Laminowana powierzchnia zapewnia dużą odporność na przenikanie wilgoci, przy czym należy pamiętać, że zazwyczaj takie panele mają laminowaną zarówno spodnią jak i wierzchnia warstwę. Dużym minusem jest to, że posiadają obniżoną odporność na zawilgocenia na łączeniach - zwłaszcza panele bezklejowe. Część nośna paneli zbudowana jest z płyty HDF (sprasowane włókna drzewne z dodatkiem związków organicznych) lub twardej płyty pilśniowej MDF i na nią naniesiony jest wzór imitujący drewno. Warstwa dekoracyjna pokryta jest termoutwardzalną żywicą, która czyni panel odporny na uderzenia, zarysowania, obciążenia oraz wysokie temperatury.

Fot: FlickrPrócz odporności na wilgoć panele laminowane dobrze znoszą kontakt z chemikaliami używanymi na co dzień w gospodarstwie domowym, nie płowieją pod wpływem światła i można je stosować w pomieszczeniach o dużym ruchu. Co ważniejsze - to podłogi idealne dla alergików gdyż są higieniczne i bardzo łatwe do utrzymania w czystości. Standardowe wymiary paneli to:1285x195 , 1380x195 mm

Kupując panele laminowane warto zwrócić uwagę na następujące elementy:

Grubość

Do tej pory standardem są panele o grubości 8mm, jednak coraz częściej można kupić panele o grubości 7mm lub nawet 6mm. Bywają również panele o grubości 9mm. O ile 7mm jeszcze jest do przyjęcia, to 6mm już raczej nie - jest to typowy tani produkt. sprzedawany na promocjach w marketach budowlanych. Panele o grubości 6mm po prostu mają być tylko tanie i nic poza tym. Warstwa laminatu pozostawia wiele do życzenia i najważniejsza sprawa - wytrzymałość zamków - skandaliczna.

Jeżeli chcesz kupić dobry i trwały produkt, który ma Ci długo służyć, to najlepiej kupić takie panele, które mają 7-8mm grubości a najlepiej 9mm.

Klasy używalności

Klasy używalności dzielą panele podłogowe na domowe i kontraktowe (przeznaczone do obiektów użyteczności publicznej), a poszczególnym klasom przypisane jest natężenie ruchu, jaki będzie panować w pomieszczeniu, w którym będą układane.

Fot: FlickrNa tej podstawie wyróżnia się 6 klas używalności: 21, 22, 23, 31, 32, 33. Pierwsza cyfra oznaczenia klasy określa rodzaj pomieszczenia do jakiego produkt jest przeznaczony: 2 informuje, że panele przeznaczone są do obiektów domowych; 3 oznacza obiekty użyteczności publicznej. Druga cyfra określa możliwą intensywność użytkowania danego produktu. Im wyższa, tym większe dopuszczalne natężenie ruchu w pomieszczeniu.

Przykładowe klasy używalności:

- 21 - podłoga przeznaczona jest do pomieszczeń domowych o małym natężeniu ruchu, np. do sypialni, gabinetu, pokoju gościnnego;
- 22 - podłoga przeznaczona jest do pomieszczeń domowych o średnim natężeniu ruchu, np. do salonu, jadalni, pokoju dziecięcego;
23 - panele przeznaczone są do pomieszczeń domowych o dużym natężeniu ruchu, np. do korytarza, kuchni, salonu.

Klasy  ścieralności:

Z kolei na podstawie normy EN 13329 wyróżniamy 5 następujących klas ścieralności paneli:
- AC1 - bardzo słaba odporność na ścieranie - liczba obrotów 900;
- AC2 - słaba odporność na ścieranie - liczba obrotów 1800AC3 - dobra odporność na ścieranie - liczba obrotów 2500;
- AC4 - wysoka odporność na ścieranie - liczba obrotów 4000;
- AC5 - bardzo wysoka odporność na ścieranie - liczba obrotów 6500.
Klasy ścieralności AC1, AC2 i AC3 przypisywane są do paneli domowych. Panele podłogowe w klasie AC4 i AC5 przeznaczone są do obiektów użyteczności publicznej.
Ścieralność paneli może być klasyfikowana także według normy EN 438, na podstawie której klasyfikacja paneli podłogowych odbywa się na podstawie podziału na klasy W1-W5, których interpretacja jest analogiczna.

Cechy i zalety:

- stosunkowo niska cena,
- szybka i łatwa do ułożenia,
- wysoka odporność powierzchni na ścieranie i zużycie,
- wysoka odporność na działanie światła,
- bezpośrednie nasłonecznienie nie powoduje odbarwień powierzchni podłogi,
- wysoka odporność na zadrapania i wgniecenia,
- wysoka odporność na temperaturę,
- łatwa w pielęgnacji i utrzymaniu,
- estetyczna i higieniczna,
- nadaje się dla alergików - antystatyczna nie wchłaniającą pyłu powierzchnia,
- nadaje się do stosowania przy ogrzewaniu podłogowym,
- wysoka odporność na zabrudzenia i plamy.

Fot: Flickr

Wady:

- uginają się pod nogami,
- słychać nieprzyjemny odgłos kroków,
- powstają szpary jeśli są zbyt cienkie i mają słabe zamki,
- nie nadają się do renowacji tak jak parkiet czy panele drewniane,
- powtarzalność wzoru, są tylko imitacją naturalnego drewna,
- są mniej wytrzymałe niż parkiet z litego drewna.

Panele laminowane bezklejowe:

To elementy, które służą układaniu podłogi pływającej. Ich niewątpliwą zaletą jest fakt, iż można je układać wielokrotnie, gdyż montaż jest czysty i szybki.
Na rynku można znaleźć:
- panele dobijane w poziomie przy użyciu klocka,
- panele pióro - zamek, czyli takie deski, których pióro należy wsunąć w zamek pod odpowiednim kątem, zatrzasnąć oraz dobić,
- panele z układem zatrzaskowym.

Panele laminowane klejone:

Ich budowa jest podobna jak paneli bezklejowych a różnica jedynie polega na klejeniu elementów ze sobą na łączach. Zapobiega to przedostawaniu się wilgoci do środka elementu i czyni podłogę bardziej odporną za zawilgocenia. Ponadto łączenie klejone jest mocniejsze i zapobiega przesuwaniu się takiej podłogi. Oczywiście montaż takiej podłogi (jak i demontaż) jest już bardziej skomplikowany i wymaga wprawy, stąd wypierają je panele bezklejowe.

Panele okleinowane:

Zbudowane są podobnie jak panele laminowane jednak warstwę wierzchnią zamiast laminatu stanowi fornir z naturalnego drewna bądź korka. Tak jak w przypadku podłóg warstwowych panele okleinowane mają naturalną warstwę z drewna wysokogatunkowego jednak jest ona zdecydowanie cieńsza od desek wielowarstwowych. Warstwa ta jest utwardzana dodatkową powłoką lakierniczą.

Panele drewniane

Nazywane inaczej trójwarstwowym parkietem panelowym lub też bardzo często deską barlinecką ze względu na dominującego na naszym rynku producenta: Spółki "Barlinek" S.A.

Panele drewniane są ostatnio coraz częściej stosowane, zarówno do budownictwa jednorodzinnego, jak i mieszkań w blokach.

Za ich wyborem przemawiają:

- wielowarstwowość, dzięki której są odporniejsze od parkietu na zmienne warunki atmosferyczne (wilgotność, temperatura),
- większa sztywność od paneli laminowanych ze względu na większą grubość (ok. 15mm),
- niższa cena niż parkiet (bo warstwa szlachetnego drewna jest cieńsza),
- bardzo łatwy montaż, przeważnie na system "click" lub dobijanie młotkiem,
- 100% zawartości drewna - to dla wielu ważne,
- szybki montaż, bez konieczności uciążliwego cyklinowania i lakierowania gotowej podłogi,
- wysoka jakość wykonania - powłoki lakiernicze utwardzane UV, czy lakiery ceramiczne są znacznie bardziej trwałe niż nanoszone w domu,
- bardzo duży wybór - można dopasować zarówno rodzaje drewna, usłojenie czy wykończenie lakierem lub olejem,
- wysokiej jakości drewno egzotyczne lub szlachetny dąb w warstwie wierzchniej, za stosunkowo niską cenę,
- duży wybór wielkości elementów - panele mogą imitować parkiet ale też i szerokie deski podłogowe,
- możliwość renowacji tak jak parkiet.

Panele drewniane łączą w sobie estetyczne walory litego drewna z trwałością i funkcjonalnością paneli podłogowych. Po ułożeniu nie wymagają cyklinowania i lakierowania tak jak parkiet, ponieważ ich warstwa wierzchnia jest fabrycznie zabezpieczana lakierem lub olejem. Można je natomiast kilkakrotnie (ok. 2-3 razy) cyklinować i lakierować od nowa. To idealna podłoga dla tych co nie mogą się zdecydować czy zastosować panele czy parkiet. Dodatkową zaletą paneli drewnianych jest to, że można je układać jako podłogę pływającą lub kleić do podłoża tak jak parkiet.

Panele takie nie są jednak polecane do układania w kuchniach oraz innych pomieszczeniach, gdzie mogłyby być narażone na częste zachlapywanie wodą.

Panele drewniane zbudowane są z trzech warstw:

- dolna - to cienki fornir z drewna iglastego, który ma przeciwprężnie oddziaływać na warstwę środkową;
- środkowa - małe, sklejone ze sobą deszczułki, zwykle sosnowe. Słoje drewna są w nich wzajemnie prostopadłe, dzięki czemu panele reagują na zmiany wilgoci i temperatury ok. 80% mniej niż drewno lite;
- wierzchnia - ze szlachetnych odmian drewna, kilkakrotnie polakierowana albo pokryta olejem. Od rodzaju tego drewna i wzoru zastosowanego w panelach (na przykład pełne deski, półdeski, dwa lub trzy rzędy klepek) - zależy wygląd podłogi. Zwykle warstwa wierzchnia ma grubość od 2,2 do 3,6 mm. Im jest grubsza, tym więcej razy podłogę można będzie odnawiać.

Panele drewniane mogą być albo pokryte kilkoma warstwami lakieru akrylowego utwardzanego promieniami UV (ok. 5 - 7 warstw), albo zagruntowane olejem. Lakier jest wykończeniem trwalszym i ułatwia czyszczenie paneli. Olej uwydatnia ziarnistą strukturę drewna i pogłębia jego kolor. Panele olejowane lepiej sprawdzają się w tych miejscach, gdzie podłoga narażona jest na niszczące działanie piasku. Posadzki z nich są jednak droższe i bardziej uciążliwe w użytkowaniu, bo w pierwszym roku olejowanie trzeba regularnie powtarzać.

To w końcu panele czy parkiet?

Parkiet to materiał, który ze względu na swoje właściwości nigdy nie wychodzi z mody. Po chwilowym zachłyśnięciu się panelami laminowanymi Polacy znowu wracają do materiału, który nadaje ich pomieszczeniom ciepły i niepowtarzalny wygląd, elegancki charakter i specyficzny mikroklimat. Poza walorami estetycznymi parkiet jest także dobrym izolatorem termicznym, izolatorem akustycznym, dobrym regulatorem wilgotności powietrza i materiałem niealergizującym.

Co ważne jest przede wszystkim trwały i może być wielokrotnie odnawiany. Parkiet jako materiał na podłogi znanym jest od stuleci. Wykonany jest w 100 % z naturalnego drewna i jest całkowicie ekologiczny. Jeszcze niedawno w większości polskich domów na podłodze można było zobaczyć mozaikę bądź parkiet bukowy. Wszędzie klepki miały podobną wielkość i najczęściej układane były w ten sam popularny sposób - jodełkę.

Rola estetyczna jaką parkiet pełni obecnie jest nieco inna. Parkiet w nowym rozumieniu pośród wszechobecnych podłóg panelowych zyskał dla polskiego klienta nową cechę znaną na zachodzie od dawna. Jest nią prestiż.

W tym "nowym odkryciu zalet" podłogi z parkietu swoją ogromną zasługę mają parkieciarze oraz firmy produkujące chemię czyli: grunty, kleje, wypełniacze, lakiery., woski i oleje. Dawno wyszły już z użytku szkodliwe produkty chemoutwardzalne a zamiast nich wprowadzono znacznie mocniejsze i nieszkodliwe materiały wodne i poliuretanowe i naturalne oleje. Parkieciarze, choć nie wszyscy, chętnie wdrażają nowe technologie układania, promują nowoczesną chemię do parkietów i dysponują coraz lepszym sprzętem.

Dla wielu potencjalnych klientów zmorą parkietu jest jego zsychanie i pęcznienie. Należy powiedzieć, że przy spełnieniu odpowiednich warunków układania, użytkowania (wilgotność) i zastosowaniu nowoczesnej chemii ryzyko pracy parkietu zdecydowanie się zmniejsza. Nie chcę mówić, że drewniany parkiet jest dobry na wszystko ale... z pewnością ma wiele niekwestionowanych cech-zalet, których nie da się podrobić za pomocą nowoczesnej technologii czy zwalczyć ukierunkowanym choćby najdroższym marketingiem konkurencyjnych produktów.

To w końcu, co jest najlepsze? Panele laminowane, panele drewniane czy parkiet? Co wybrać?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od tego, w jakim pomieszczeniu jest nasza podłoga, jakie mamy wymagania, gusta, potrzeby no i zawartość swojego portfela. Również to czy nasz parkiet będzie ułożony przez prawdziwego fachowca czy zwykłego partacza. Wybór należy do was.